ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

Συνεδρίαση 290/11.11.2009
Θέμα 12:

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ, αφού έλαβε υπόψη:

α) το άρθρο 1 του Ν. 1266/1982 «όργανα ασκήσεως της νομισματικής, πιστωτικής και συναλλαγματικής πολιτικής και άλλες διατάξεις». σε συνδυασμό με την ΠΔΓΓΕ 336/29.2.1984 σχετικά με τη σύσταση Επιτροπών στην Τράπεζα της Ελλάδος για την άσκηση αρμοδιοτήτων, όπως ισχύει,

β) το άρθρο 55^Α του Καταστατικού της Τράπεζας της Ελλάδος,

γ) το Ν. 3601/2007 «Ανάληψη και άσκηση δραστηριοτήτων από τα πιστωτικά ιδρύματα, επάρκεια ιδίων κεφαλαίων των πιστωτικών ιδρυμάτων και των επιχειρήσεων παροχής επενδυτικών υπηρεσιών και λοιπές διατάξεις». και ειδικότερα τις διατάξεις του άρθρου 69.

δ) τις διατάξεις του Ν. 3691/2008 «Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων "από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και άλλες διατάξεις" και ιδίως τις διατάξεις του άρθρου 52 περί διοικητικών κυρώσεων.

ε) τον Κανονισμό (ΕΚ) με αριθμό 1781/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. «περί των πληροφοριών για τον πληρωτή που συνοδεύουν τις μεταφορές χρηματικών ποσών»;

στ) την ΠΔ/ΤΕ 2577/9.3.2006 «Πλαίσιο αρχών λειτουργίας και κριτηρίων αξιολόγησης της οργάνωσης και -των Συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου των πιστωτικών και χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και σχετικές αρμοδιότητες των διοικητικών τους οργάνων», όπως ισχύει.

ζ) την Απόφαση ΕΤΠΘ 281/5/17.3.2009 «Πρόληψη της χρησιμοποίησης των εποπτευομένων από την Τράπεζα της Ελλάδος πιστωτικών ιδρυμάτων και χρηματοπιστωτικών οργανισμών για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας»,

η) την Απόφαση ΕΤΠΘ, 285/6/9.7.2009 «Ενδεικτική τυπολογία ασυνήθων ή ύποπτων συναλλαγών κατά την έννοια των παραγράφων 13-14 του άρθρου 4 του Ν. 3691/2008»,

θ) τις Συστάσεις της Ομάδας Χρηματοπιστωτικής Δράσης (Financial Action Task Force) και ιδίως τις συστάσεις με αριθμούς 17 και 29 σχετικά με τις επιβαλλόμενες διοικητικές κυρώσεις από τις αρχές εποπτείας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων,

ΑΠΟΦΑΣΙΣΕ

να καθορίσει, από την έναρξη ισχύος της παρούσας, το πλαίσιο επιβολής διοικητικών κυρώσεων στα εποπτευόμενα από την Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύματα (στο εξής «Ε.Ι.»), σύμφωνα με το άρθρο 52 του Ν. 3691/2008, στις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης προς τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τον ανωτέρω νόμο, τον Κανονισμό 1781/2006, την Απόφαση ΕΤΠΘ 281/5/17.3.2009 και τις λοιπές, κατ΄ εξουσιοδότηση του ανωτέρω νόμου εκδιδόμενες κανονιστικές διατάξεις, και ειδικότερα να ορίσει:

1. τον βαθμό σπουδαιότητας των επιμέρους υποχρεώσεων των Ε.Ι, των στελεχών τους και των υπαλλήλων τους, κατά είδος, και

2. τα κριτήρια προσδιορισμού και επιμέτρησης των διοικητικών κυρώσεων που επιβάλλονται στα ανωτέρω πρόσωπα, στις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης προς τις υποχρεώσεις τους, που απορρέουν από την κατά τα ανωτέρω ισχύουσα νομοθεσία.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ A
ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ (ΠΙ) ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ (ΧΟ) ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΚΑΙ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑ ΒΑΘΜΟ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ

1. Οι απορρέουσες από την ισχύουσα νομοθεσία επιμέρους υποχρεώσεις των ΠΙ, διακρινόμενες, για λόγους συστηματικούς, αναλόγως του αμέσως υπόχρεου για την τήρηση τους προσώπου, επιφυλασσόμενης της δυνατότητας επιβολής διοικητικών κυρώσεων κατά του νομικού προσώπου σε κάθε περίπτωση, κατατάσσονται στον πίνακα που ακολουθεί, με βάση το βαθμό σπουδαιότητάς τους, σε τρεις κατηγορίες (απλή, σοβαρή και ιδιαιτέρως σοβαρή).

2. Η κατάταξη διαμορφώθηκε λαμβανομένης υπόψη της επίπτωσης της παράβασης των ανωτέρω υποχρεώσεων στην αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος αντιμετώπισης της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες («Ξεπλύματος χρήματος», στο εξής ΞΧ) και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (στο εξής XT) του ΠΙ.

3. Οι κατωτέρω υποχρεώσεις, καθώς και η διαβάθμισή τους, ισχύουν επίσης για τους ΧΟ, λαμβανομένων υπόψη των διατάξεων του κεφ. 12 της Απόφασης ΕΤΠΘ 281/5/17.3.2009.

4. Για παραβάσεις αναφορικά με τις κατωτέρω υποχρεώσεις του νομικού προσώπου μπορεί να επιβληθούν, κατά την κρίση των αρμόδιων οργάνων της Τράπεζας της Ελλάδος, κυρώσεις και στα μέλη του Δ.Σ. και στο διευθύνοντα σύμβουλο ή Διοικητή του ΠΙ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο κεφ. Β, παρ. 2 της παρούσας.

α) Υποχρεώσεις του νομικού προσώπου

β) Υποχρεώσεις του Αρμόδιου Διευθυντικού Στελέχους του άρθρου 44 του Ν. 3691/2008.

γ) Υποχρεώσεις στελεχών-υπευθύνων υπηρεσιακών μονάδων και λοιπών υπαλλήλων

Υποχρεώσεις απορρέουσες από τις ισχύουσες νομοθετικές και κανονιστικές διατάξεις, οι οποίες δεν υπάγονται στις ανωτέρω ειδικώς αναφερόμενες κατηγορίες, θεωρούνται, ως προς το βαθμό σπουδαιότητάς τους, απλές.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β
ΛΗΨΗ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ - ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΚΥΡΩΣΕΩΝ - ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΥΡΩΣΕΩΝ

1. Η Τράπεζα της Ελλάδος επιβάλλει στα ΕΙ, διαζευκτικά ή σωρευτικά, τη λήψη συγκεκριμένων διορθωτικών μέτρων εντός τακτού χρονικού διαστήματος, καθώς και διοικητικές κυρώσεις, για τις διαπιστούμενες παραβάσεις στις οποίες αυτά υποπίπτουν. Προ της επιβολής οιασδήποτε κύρωσης τα αρμόδια όργανα του Ε.Ι. και τα ενεχόμενα φυσικά πρόσωπα καλούνται να υποβάλουν τις απόψεις τους εντός προθεσμίας τουλάχιστον δέκα (10) ημερών.

2. Για παραβάσεις των υποχρεώσεων που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης των εποπτευομένων από την Τράπεζα της Ελλάδος πιστωτικών ιδρυμάτων και χρηματοπιστωτικών οργανισμών για τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, διοικητικές κυρώσεις μπορεί να επιβάλλονται διαζευκτικά ή σωρευτικά, στο Νομικό Πρόσωπο, καθώς και σε φυσικά πρόσωπα, μέλη του Δ.Σ., διευθύνοντα σύμβουλο (ή Διοικητή), διευθυντικά στελέχη και άλλους υπαλλήλους του Νομικού Προσώπου, εφόσον τα φυσικά αυτά πρόσωπα είναι υπαίτια για την παράβαση ή έχουν ασκήσει ανεπαρκή έλεγχο ή εποπτεία, λαμβανομένων υπόψη της θέσης ευθύνης και των εν γένει αρμοδιοτήτων και καθηκόντων τους.

3. Για τον καθορισμό και την επιμέτρηση των εκάστοτε επιβαλλόμενων κυρώσεων λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια:

3.1 Για το νομικό πρόσωπο:

α) ο βαθμός σπουδαιότητας και ο αριθμός των επί μέρους υποχρεώσεων που έχουν παραβιασθεί καθώς και η επίπτωση της παράβασης στην εύρυθμη λειτουργία του ΕΙ,

β) Ο βαθμός γενικής αξιολόγησης του Ε.Ι. από τον αρμόδιο Τομέα Πρόληψης Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες της Διεύθυνσης Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος (ΔΕΠΣ), ο οποίος προκύπτει από την εξέταση ιδίως: i) του Εγχειριδίου διαδικασιών και πολιτικής αντιμετώπισης του ΞΧ & της XT του ιδρύματος, ϋ) της ύπαρξης και αποτελεσματικότητας της λειτουργίας εσωτερικών ελέγχων, μέτρων και διαδικασιών αντιμετώπισης του ΞΧ & της XT καθώς και προτάσεων για την πραγματοποίηση διορθωτικών ενεργειών επίλυσης των διαπιστούμενων ελλείψεων, iii) της εγκατάστασης και αποτελεσματικής λειτουργίας ειδικού πληροφοριακού συστήματος για την αποτροπή του ΞΧ & της XT, iv) του συστήματος εντοπισμού, χειρισμού και διαχείρισης των ασυνήθων ή ύποπτων συναλλαγών και των σχετικών αναφορών v) της αποτελεσματικότητας του συστήματος παρακολούθησης και αξιολόγησης πελατών υψηλού κινδύνου, vi) του βαθμού συμμόρφωσης καταστημάτων/θυγατρικών εξωτερικού προς τις επιβαλλόμενες υποχρεώσεις, και vii) της επάρκειας της εκπαίδευσης του προσωπικού του ιδρύματος, και

γ) To μέγεθος και το μερίδιο αγοράς του εποπτευόμενου ιδρύματος.

3.2 Για τα μέλη Δ.Σ.. διευθύνοντα σύμβουλο (ή Διοικητή), διευθυντικά στελέχη και υπαλλήλους του νομικού προσώπου:

α) ο βαθμός σπουδαιότητας και ο αριθμός των επί μέρους υποχρεώσεων που έχουν παραβιασθεί.

β) ο βαθμός υπαιτιότητας του εμπλεκόμενου φυσικού προσώπου, και

γ) η πλημμελής εκτέλεση των καθηκόντων τους όσον αφορά τον έλεγχο επί των υπηρεσιών, υπαλλήλων και δραστηριοτήτων του εποπτευόμενου ιδρύματος.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, σε περίπτωση παράβασης υποχρεώσεων προβλεπομένων από τις ισχύουσες διατάξεις, είναι πιθανόν να επιβληθεί σε νομικό πρόσωπο, εκτός από πρόστιμο (επιμετρούμενο κατά την επόμενη παράγραφο), απαγόρευση της άσκησης ορισμένων δραστηριοτήτων, της ίδρυσης νέων υποκαταστημάτων ή της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, ενώ σε περίπτωση σοβαρής παράβασης ή επανειλημμένων παραβάσεων, και οριστική ή προσωρινή ανάκληση ή αναστολή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα της άδειας λειτουργίας του ή απαγόρευση της άσκησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Ενδεικτικά επίσης αναφέρεται ότι, σε περίπτωση παράβασης υποχρέωσης φυσικού προσώπου, είναι πιθανόν να του επιβληθεί, εκτός από πρόστιμο (επιμετρούμενο κατά την επόμενη παράγραφο), και απομάκρυνση από τη θέση του για ορισμένο ή αόριστο χρόνο ή και απαγόρευση ανάληψης άλλης σημαντικής θέσης.

3.3. Σε κάθε περίπτωση λαμβάνεται υπόψη η επανειλημμένη τέλεση παραβάσεων. Επίσης λαμβάνονται υπόψη τα κριτήρια της αποτελεσματικότητας, της αναλογικότητας και του αποτρεπτικού χαρακτήρα της κύρωσης, κριτήρια που αναφέρονται στις Συστάσεις 17 και 29 της Ομάδας Χρηματοπιστωτικής Δράσης (FATF).

4. Οι χρηματικές διοικητικές κυρώσεις (πρόστιμα) επιβάλλονται σε νομικά και φυσικά πρόσωπα, λαμβανομένων υπόψη των κριτηρίων που καθορίζονται στην παράγραφο 3 του κεφαλαίου Β της παρούσας Απόφασης, εντός των ορίων που καθορίζονται από τις περ. α και β της παρ. 1 του άρθρου 52 του Ν. 3691/2008.

5. Οι κατά τα ανωτέρω επιβαλλόμενες κυρώσεις αιτιολογούνται και δημοσιοποιούνται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 52 παρ. 2 του Ν. 3691/2008 εφόσον η δημοσιοποίησή τους δεν είναι πιθανό να προκαλέσει δυσανάλογη ζημιά στο νομικό πρόσωπο στο οποίο επιβάλλεται η κύρωση.

Από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Τεύχος Β΄).