ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΘΕΜΑ:

Υγειονομικοί έλεγχοι ενόψει της εορταστικής περιόδου του Πάσχα και της έναρξης της τουριστικής-καλοκαιρινής περιόδου.

Το Υπουργείο Υγείας στο πλαίσιο της άσκησης των αρμοδιοτήτων του για την προστασία της Δημόσιας Υγείας αλλά και της γενικότερης εποπτείας για την παρακολούθηση εφαρμογής των Υγειονομικών Διατάξεων, κρίνει σκόπιμο και απαραίτητο να επισημάνει την αναγκαιότητα εντατικοποίησης των υγειονομικών ελέγχων σε όλες τις Επιχειρήσεις Τροφίμων και Ποτών και τις Επιχειρήσεις Παροχής Υπηρεσιών Υγειονομικού Ενδιαφέροντος ενόψει της έναρξης εορταστικής περιόδου του Πάσχα και της τουριστικής καλοκαιρινής περιόδου.

Ιδιαίτερη προσοχή κατά στην άσκηση Υγειονομικού ελέγχου πρέπει να δοθεί:

Α. Σε δραστηριότητες υγειονομικού ενδιαφέροντος

- Επιχειρήσεις λιανικού και χονδρικού εμπορίου, σε όλες τις επιχειρήσεις που ασκούν δραστηριότητες εμπορίου τροφίμων και ποτών όπως οι υπεραγορές τροφίμων, τα cash & carry-οι αποθήκες χονδρικού εμπορίου, τα κρεοπωλεία, τα παντοπωλεία, τα πρατήρια κατεψυγμένων προιόντων, οι κάβες -ξηρών καρπών, σε αρτοποιεία, πρατήρια άρτου λόγω της αυξημένης ζήτησης των ημερών κ.λ.π. Στις παραγωγικές μονάδες αρτοποιίας, νωπών ειδών ζαχαροπλαστικής, προιόντων σοκολάτας, παγωτών κ.λ.π.

- Στις επιχειρήσεις μαζικής εστίασης, οι οποίες παρασκευάζουν, ή προσφέρουν τρόφιμα και ποτά όπως εστιατόρια, ταβέρνες, πιτσαρίες ζαχαροπλαστεία, κ.λ.π.

- Στις επιχειρήσεις αποθήκευσης και διανομής τροφίμων και ποτών (logistics providers), oι οποίες λόγω των ημερών δέχονται μεγάλες ποσότητες τροφίμων προς αποθήκευση.

- Στους μεταφορείς που χρησιμοποιούν ειδικά αυτοκίνητα πώλησης προϊόντων.

- Στις επιχειρήσεις αναψυχής όπως καφετέριες, κέντρα διασκέδασης, χώρους εκδηλώσεων στεγασμένους και υπαίθριους, στους οποίους υπάρχει αυξημένη κίνηση λόγω των εορτών.

- Σε χώρους μαζικής εστίασης & Αναψυχής καθώς και λοιπούς βοηθητικούς χώρους υγιεινής των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, κλινικών, θεραπευτηρίων, οίκων ευγηρίας, ιδρυμάτων και φορέων πρόνοιας και κοινωνικής φροντίδας κ.λ.π.

- Σε χώρους παραμονής και σίτισης αστέγων.

- Σε χώρους εστίασης και υγιεινής κατασκηνώσεων

- Στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος όπως ξενοδοχεία, κομμωτήρια, μανικιουρ-πεντικιουρ κ.λ.π., τα οποία λόγω της εορταστικής και καλοκαιρινής περιόδου θα έχουν αυξημένη κίνηση.

- Στους παρασκευαστές οι οποίοι πωλούν λιανικώς σε κινητούς ή προσωρινούς χώρους. Αυτοί μπορούν να δραστηριοποιηθούν είτε σε σκηνές, είτε σε πάγκους, είτε σε περίπτερα, κ.λ.π. σε χώρους εμποροπανήγυρων, σε υπαίθριες αγορές, εντός εκθεσιακών κέντρων κ.λ.π), που οργανώνονται λόγω των εορτών. Επίσης σε μικροπωλητές με τροχήλατα οχήματα, παρασκευής και διάθεσης τροφίμων, γλυκών, ροφημάτων κ.λ.π. (street food).

Β. Στους εργαζόμενους σε όλες τις επιχειρήσεις Υγειονομικού ενδιαφέροντος

(λήψη μέτρων ατομικής υγιεινής, ατομική καθαριότητα, πιστοποιητικά υγείας κ.λ.π.)

Γ. Στις εγκαταστάσεις των σταθμών υπεραστικών λεωφορείων, σταθμών τρένων, αεροδρομίων και λιμανιών, καθώς και στα κάθε είδους μέσα μαζικής μεταφοράς.

Δ. Στα Δημόσια θεάματα (θέατρα, συναυλιακούς χώρους κ.λ.π).

Ε. Στις πτηνο-κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις για τυχόν υγειονομικά προβλήματα που δημιουργούνται από την λειτουργία τους και στην ανεξέλεγκτη διακίνηση και διάθεση σφαγίων ζώων.

Ιδιαίτερη προσοχή επίσης πρέπει να δίδεται:

• Στον έλεγχο των εγκαταστάσεων και των τροφίμων, κυρίως των ευαλλοίωτων για την αποφυγή τροφιμογενών νοσημάτων. Επίσης οι κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες να ενημερώνουν τους καταναλωτές για τους κινδύνους που εγκυμονεί η κατανάλωση μη θερμικά επεξεργασμένων γαλακτοκομικών προϊόντων.

• Στην ενημέρωση των επαγγελματιών για την εφαρμογή των κανόνων ορθής υγιεινής πρακτικής καθώς επίσης και την παροχή πληροφοριών σχετικά με την παρουσία ουσιών ή προϊόντων που προκαλούν αλλεργίες ή δυσανεξίες σε μη προσυσκευασμένα τρόφιμα -`Αρθρο 44 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές »

• Στις περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο και αφού προηγηθεί η απαιτούμενη συνεννόηση με τα εργαστήρια, με τα οποία η υπηρεσία σας συνεργάζεται (Κ.Ε.Δ.Υ., Π.Ε.Δ.Υ, Περιφ. Εργαστήρια του ΕΦΕΤ, εργαστήρια ιατρικών σχολών κ.λ.π), να διενεργείτε δειγματοληψίες τροφίμων και ποτών, με σκοπό τον μικροβιολογικό έλεγχο αυτών.

Ζ. Υγειονομικής προστασίας περιβάλλοντος

Ειδικότερα:

• Στα ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, κάμπινγκ, κατασκηνώσεις, δραστηριότητες για τις οποίες απαιτείται η λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων αποδοτικής λειτουργίας των συστημάτων επεξεργασίας των αποβλήτων (έλεγχοι, δειγματοληψίες κ.λ.π) και της υγειονομικά αποδεκτής διάθεσής τους, καθώς επίσης και τήρηση βιβλίων σωστής λειτουργίας που θα ελέγχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Στις εγκαταστάσεις των παιδικών κατασκηνώσεων αλλά και εν γένει των υπαίθριων θερέτρων, θα πρέπει να τηρούνται όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις υγιεινών συνθηκών λειτουργίας καθώς και διαχείρισης αποβλήτων ( υγρών, στερεών κ.λ.π ) για υγειονομικά αποδεκτή επεξεργασία και διάθεσή τους.

Ιδιαίτερη προσοχή σε όλες τις ανωτέρω δραστηριότητες απαιτείται:

• στη λειτουργία των υδρευτικών συστημάτων και των δεξαμενών αποθήκευσης πόσιμου νερού, τα οποία θα πρέπει να εξετάζονται λεπτομερώς
• στην ποιότητα νερών στο υδραυλικό σύστημα των κλιματιστικών μηχανημάτων τους για τη διασφάλιση ποιότητας νερού απαλλαγμένου λεγεωνέλας. Για το ανωτέρω θέμα, σας υπενθυμίζουμε την ανάγκη πιστής εφαρμογής της ΔΥΓ2/οικ. 70777/12-7-12 "Πρόληψη νόσου λεγεωναρίων"
• στη διαχείριση στερεών αποβλήτων (κοινών και επικίνδυνων) ως προς τις διαδικασίες συλλογής και διάθεσης αυτών. Επίσης απαιτείται λήψη μέτρων για την ανεξέλεγκτη διάθεση απορριμμάτων (π.χ. στις ακτές, στα κάμπινγκ, στους δρόμους κ.λ.π) σε συνεργασία με τους οικείους Ο.Τ.Α.

• Στις εγκαταστάσεις κολυμβητικών δεξαμενών, οι οποίες θα πρέπει να είναι εφοδιασμένες με την προβλεπόμενη από την Γ1/443/73 Υγειονομική Διάταξη άδεια, θα ελέγχεται η τήρηση βιβλίων παρακολούθησης της ποιότητας των νερών και γενικά η τήρηση των συνθηκών ασφαλείας και υγιεινής λειτουργίας τους, όπως προβλέπεται από την άδεια. Απαιτούνται επίσης συνεχείς δειγματοληπτικοί έλεγχοι, αλλά και υγειονομικοί έλεγχοι για την παρακολούθηση της αποδοτικής λειτουργίας τους.

• Στις πηγές υδροληψίας να γίνονται υγειονομικές έρευνες από τους υπεύθυνους ύδρευσης, καθώς και για τα μέτρα προστασίας αυτών και συχνός δειγματοληπτικός έλεγχος στα υδραγωγεία και στα δίκτυα ύδρευσης, ενώ θα παρακολουθείται η εφαρμογή της απολύμανσης του νερού σύμφωνα με τις σχετικές υγειονομικές διατάξεις και εγκυκλίους.

• Στις ακτές κολύμβησης να γίνονται συνεχείς δειγματοληψίες θαλασσινού νερού και επαναλαμβανόμενοι υγειονομικοί έλεγχοι, ώστε να προλαμβάνονται τυχόν επιμολύνσεις των ιδιαίτερα ευαίσθητων αυτών χώρων.
• Στα Κέντρα Διασκέδασης και Λοιπά Καταστήματα με μουσική, να διενεργούνται ηχομετρήσεις, για την τυχόν καταστολή προβλημάτων ηχορύπανσης και να λαμβάνονται πάραυτα τα αναγκαία μέτρα προστασίας της Δημόσιας Υγείας.
• Στην ποιότητα εμφιαλωμένων νερών, με ελέγχους και δειγματοληψίες, σε εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας και των σχετικών εγκυκλίων, τόσο στα εργοστάσια εμφιάλωσης (πηγή, γραμμή παραγωγής, αποθήκευση), όσο και στους χώρους εμπορίας αυτών.

Επισημαίνεται επίσης ότι:

Ι. Οι εργαστηριακές αναλύσεις δειγμάτων πόσιμου και εμφιαλωμένου νερού θα πραγματοποιούνται σε εργαστήρια αναλύσεων τα οποία θα διαθέτουν την απαιτούμενη από την νομοθεσία διαπίστευση ή διασφάλιση ποιότητας, όπως ιδιωτικά διαπιστευμένα εργαστήρια ή Δημόσια κεντρικά και Περιφερειακά εργαστήρια τα οποία θα πληρούν τις απαιτήσεις του παρατήματος ΙΙΙ της Κ.Υ.Α. ΔΥΓ2/ΓΠ/οικ. 38295/2007(ΦΕΚ 630/Τ.Β/07), τροποποίηση της Κ.Υ.Α. Υ2/οικ. 2600/01.

Οι εργαστηριακές αναλύσεις δειγμάτων νερού κολυμβητικών δεξαμενών θα πραγματοποιούνται σε Δημόσια εργαστήρια ή σε εξουσιοδοτημένα από τις υγειονομικές αρχές εργαστήρια νοσοκομείων ή και ιδιωτικά που θα διαθέτουν ειδική άδεια για την εκτέλεση των αναλύσεων

ΙΙ. Οι υγειονομικοί έλεγχοι θα γίνονται:

• με μεγάλη προσοχή και αυστηρότητα και θα αφορούν ιδιαίτερα στην αποφυγή κάθε είδους περιβαλλοντικής ρύπανσης αλλά και την τήρηση των προβλεπόμενων υγειονομικών όρων και προϋποθέσεων, ώστε να ανταποκρίνονται στα σύγχρονα πρότυπα.

• με πνεύμα καλής συνεργασίας με τους επαγγελματίες, αλλά και με πιστή εφαρμογή της ισχύουσας υγειονομικής νομοθεσίας, προκειμένου να προστατευθεί και διασφαλισθεί η Δημόσια Υγεία.

Επιπρόσθετα σας επισημαίνουμε την αναγκαιότητα εφαρμογής της ισχύουσας αντικαπνιστικής νομοθεσίας από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίδεται εάν υπάρχουν ειδικές πινακίδες αναρτημένες με το σήμα απαγόρευσης του καπνίσματος στους ανάλογους χώρους, εάν υπάρχουν τασάκια κ.λ.π στα τραπέζια πελατών, εάν υπάρχει το απαιτούμενο βιβλίο αναφοράς και καταγραφής ελέγχων σε εφαρμογή της αντικαπνιστικής νομοθεσίας.

Τέλος θεωρείται δεδομένη η επιβολή κυρώσεων (διοικητικών και ποινικών), στις περιπτώσεις που διαπιστώνονται παραβάσεις, από τις οποίες είναι δυνατό να προκληθεί κίνδυνος για τη Δημόσια Υγεία.

Οι κ.κ. Περιφερειάρχες παρακαλούνται να παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια στους υγειονομικούς υπαλλήλους (απαλλαγή από αλλότρια καθήκοντα, διευκόλυνση στις μετακινήσεις με παροχή αυτοκινήτων για τις εκτός έδρας μετακινήσεις τους, εξασφάλιση οδοιπορικών εξόδων και εξόδων υπερωριακής απασχόλησης, κ.λ.π), προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις πραγματικά αυξημένες υποχρεώσεις τους.

Οι εν λόγω δαπάνες καλύπτονται από τους προϋπολογισμούς των οικείων Περ. Ενοτήτων κατά τις ισχύουσες διατάξεις, οι οποίες παρακαλούνται να συντονίσουν τις ενέργειες στην περίπτωση εμπλοκής συναρμόδιων υπηρεσιών, ώστε να υπάρξει ορθή και αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων που ανακύπτουν και να προστατευθεί και διασφαλισθεί άμεσα η Δημόσια Υγεία και το Περιβάλλον γενικότερα.

Της εγκυκλίου μας αυτής παρακαλούμε να λάβουν γνώση, ενυπόγραφα, όλοι οι υγειονομικοί υπάλληλοι που υπηρετούν στις υπηρεσίες σας.

Τα αποτελέσματα των σχετικών ελέγχων παρακαλούμε όπως αποσταλούν άμεσα και στην Υπηρεσία μας.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΑΣΚΟΖΟΣ