ΘΕΜΑ:

Σχετ: Εγκύκλιος 52/2013

1. α) Όπως είναι γνωστό, με τις διατάξεις του άρθρου 42 παρ. 5 του Ν. 3996/2011 (ΦΕΚ 170/τ. Α΄/5-8-2011), με τις οποίες αντικαταστάθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 47 παρ. 9 και 10 του Ν. 2084/92 , όπως είχαν διαμορφωθεί με την παρ. 14 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010 , οι ασφαλισμένοι που λαμβάνουν σύνταξη λόγω γήρατος ή αναπηρίας από άλλο φορέα κύριας ασφάλισης ή από το Δημόσιο - εκτός από τους συνταξιούχους του ΟΓΑ και τους συνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη ως ανάπηροι και θύματα πολέμου, καθώς και τις μητέρες που συνταξιοδοτήθηκαν με το άρθρο 63 παρ. 4 του Ν. 1892/1990 (ισόβια σύνταξη πολύτεκνης μητέρας) - δικαιούνται από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ δεύτερη πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος, εφόσον κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης έχουν συμπληρώσει το όριο ηλικίας που απαιτείται σε κάθε περίπτωση από τη νομοθεσία για την απονομή πλήρους σύνταξης και έχουν πραγματοποιήσει τις αντίστοιχες προς το όριο ηλικίας πλήρους σύνταξης ελάχιστες ημέρες ασφάλισης, οι οποίες δεν μπορεί να είναι λιγότερες από 6000. Συνεπώς, χορηγείται δεύτερη πλήρης σύνταξη λόγω γήρατος από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με τη συμπλήρωση τουλάχιστον 6.000 ημερών ασφάλισης και του κατά περίπτωση ισχύοντος ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας.

β) Οι ως άνω διατάξεις προβλέπουν και τη δυνατότητα χορήγησης δεύτερης σύνταξης λόγω γήρατος με μειωμένο κατά 50% ποσό. Για τις γυναίκες ασφαλισμένες που έχουν πραγματοποιήσει 4.800 ημέρες μεικτής ασφάλισης, από 1-1­2011 το όριο ηλικίας των 60 ετών, που ίσχυε το 2010 για τη χορήγηση δεύτερης σύνταξης λόγω γήρατος, μειωμένης κατά 50%, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3863/2010, αυξάνεται κατά ένα έτος και για κάθε επόμενο έτος, μέχρι τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας. Στην περίπτωση αυτή οι ασφαλισμένες δικαιούνται δεύτερη σύνταξη λόγω γήρατος στο όριο ηλικίας που έχει διαμορφωθεί κατά την εν λόγω αύξηση και ισχύει κατά το έτος που συμπληρώνεται το 60ό έτος της ηλικίας τους. Επομένως, το κριτήριο που καθορίζει την ηλικία στην οποία χορηγείται δεύτερη μειωμένη κατά 50% σύνταξη λόγω γήρατος στις γυναίκες ασφαλισμένες είναι το έτος κατά το οποίο συμπληρώνουν το 60° έτος της ηλικίας τους.

2. Σύμφωνα με τις διατάξεις της υποπαραγράφου ΙΑ.4 του πρώτου άρθρου του Ν. 4093/2012 ανακαθορίστηκαν από 1-1-2013 τα όρια ηλικίας των ασφαλισμένων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ οι οποίοι μέχρι τις 31-12-2012 δεν είχαν θεμελιώσει ή κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι τις 31-12-2012. Κατόπιν αυτού, από 1-1-2013 για τη χορήγηση δεύτερης σύνταξης λόγω γήρατος από ίδιο δικαίωμα σε ασφαλισμένους που δεν είχαν θεμελιώσει ή κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι τις 31-12-2012, ισχύουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που καθορίζονται από τις διατάξεις του Ν. 4093/2012.

3. Σύμφωνα με τις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 40 του Ν. 3996/2011 , οι ασφαλισμένες οι οποίες είχαν θεμελιώσει δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος μέχρι 31-12-2010, δηλαδή είχαν συμπληρώσει μέχρι αυτή την ημερομηνία τουλάχιστον το 55° έτος της ηλικίας τους και 4.500 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες τουλάχιστον 100 ανά έτος την τελευταία πενταετία, διατηρούν ως προς τη λήψη πλήρους σύνταξης το 60ό έτος της ηλικίας.

4. Το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προς το οποίο είχαμε απευθύνει ερώτημα σχετικά με το αν στην περίπτωση που πληρούνται οι προϋποθέσεις κατοχύρωσης του ορίου ηλικίας των 60 ετών για τη χορήγηση πρώτης πλήρους σύνταξης από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (όπως αναφέρονται στην παρ. 3 του παρόντος) το όριο ηλικίας για τη χορήγηση δεύτερης σύνταξης γήρατος από 1-1­2013 και μετά παραμένει το 60ό, με το με αρ, πρωτ. Φ11221/13442/214/24-6-2015 έγγραφο, το οποίο σας κοινοποιείται, διευκρίνισε ότι, από το συνδυασμό των διατάξεων περί χορήγησης δεύτερης σύνταξης λόγω γήρατος σύμφωνα με τις οποίες για τη θεμελίωση του δικαιώματος απαιτείται το όριο ηλικίας που απαιτείται για πλήρη σύνταξη με το συγκεκριμένο αριθμό ημερών ασφάλισης (6000 ημέρες ασφάλισης), και της διάταξης του τρίτου εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 40 του Ν. 3996/2011 προκύπτει ότι οι γυναίκες ασφαλισμένες του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ που έχουν κατοχυρώσει το 60ό έτος της ηλικίας για τη χορήγηση πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, δικαιούνται δεύτερη πλήρη ή μειωμένη κατά 50% σύνταξη στην ηλικία αυτή, δηλαδή με τη συμπλήρωση του 60ού έτους, υπό την προϋπόθεση ότι κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση έχουν συμπληρώσει και τις αντίστοιχες προς το όριο ηλικίας πλήρους ή μειωμένης σύνταξης ελάχιστες ημέρες εργασίας, ήτοι τουλάχιστον 6.000 ή 4.800 ημέρες αντίστοιχα.

5. Οι αιτήσεις ασφαλισμένων που εμπίπτουν στις προαναφερθείσες διατάξεις, οι οποίες είχαν απορριφθεί, θα πρέπει να επανεξεταστούν - οίκοθεν ή κατόπιν όχλησης των ενδιαφερομένων - σύμφωνα με τις οδηγίες του εγγράφου αυτού και εφόσον συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη χορήγηση δεύτερης πλήρους ή κατά 50% μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας, θα πρέπει να ανακληθούν οι απορριπτικές αποφάσεις και να εκδοθούν εγκριτικές, οι οποίες θα ορίζουν ως ημερομηνία έναρξης συνταξιοδότησης την ημερομηνία κατάθεσης της αρχικής αίτησης.