ΠΟΛ. 1048/2000 (11/02/2000)

Κοινοποίηση διατάξεων των άρθρων 6, 8 και 9 του Ν. 2753/99 (ΦΕΚ 249 Α/17-11-99) και οδηγίες εφαρμογής τους ως προς τον Φ.Π.Α.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝΑθήνα, 11 Φεβρουαρίου 2000
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ Αρ.Πρωτ.: 1015072/546/86/0014
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ 14Η Φ.Π.Α. ΠΟΛ. 1048

ΘΕΜΑ:

Κοινοποίηση διατάξεων των άρθρων 6, 8 και 9 του Ν. 2753/99 (ΦΕΚ 249 Α/17-11-99) και οδηγίες εφαρμογής τους ως προς τον Φ.Π.Α.

Κοινοποιούμε τις διατάξεις των παραγρ. 2 και 3 του άρθρου 6 καθώς και τις διατάξεις του άρθρου 8 και των παραγρ. 2 και 3 του άρθρου 9 του Ν. 2753/99 και παρέχουμε οδηγίες για την ομοιόμορφη εφαρμογή τους.

Ι. Ερμηνεία διατάξεων άρθρου 6

1. Με την παράγραφο 2 του άρθρου 6 του κοινοποιούμενου νόμου, καθιερώνεται η υποχρέωση, παρακολούθησης των ακαθαρίστων εσόδων των επιχειρήσεων εμπορίας και παραγωγής που τηρούν βιβλία δεύτερης κατηγορίας του Κ.Β.Σ. καθώς και παροχής υπηρεσιών που τηρούν βιβλία δεύτερης ή προαιρετικά τρίτης κατηγορίας του Κ.Β.Σ. για κάθε τριετία λειτουργίας τους, αρχής γενομένης από το διαχειριστικό έτος 1999.

Διευκρινίζεται ότι η ίδια υποχρέωση υπάρχει και για τις μικτές επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ., ενώ δεν υπάρχει για τις μικτές επιχειρήσεις που τηρούν προαιρετικά βιβλία Γ΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ.

Σκοπός της παρακολούθησης των ακαθαρίστων εσόδων είναι να διαπιστωθεί, εάν αυτά μέσα στο διάστημα της τριετίας, είναι ίσα ή μεγαλύτερα από το άθροισμα των προσδιοριστικών παραγόντων που αναφέρονται παρακάτω:

α. Οι αγορές εμπορευσίμων αγαθών, πρώτων και βοηθητικών υλών, υλικών συσκευασίας που συνιστούν στοιχείο κόστους παραγωγής που πουλήθηκαν ή αναλώθηκαν μέσα στη χρήση. Ως τέτοιες αγορές θεωρούνται οι αγορές της χρήσης συν τα αποθέματα έναρξης, μείον τα αποθέματα λήξης της διαχειριστικής περιόδου. Από τα αποθέματα λαμβάνονται μόνο αυτά που προέρχονται από τις αγορές που πραγματοποίησε η επιχείρηση και όχι τα αποθέματα των προϊόντων (που δημιουργήθηκαν από την παραγωγική διαδικασία της επιχείρησης). Αν δεν υπάρχει απογραφή εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 33 του Ν. 2238/1994. Δηλαδή, λαμβάνεται ποσοστό 10% επί των αγορών της προηγούμενης χρήσης ως απογραφή έναρξης και 10% επί των αγορών της τρέχουσας χρήσης ως απογραφής λήξης.

Επίσης αφαιρετικό στοιχείο του παράγοντα αυτού, είναι η αξία των καταστραφέντων ή απωλεσθέντων εμπορευσίμων αγαθών πρώτων και βοηθητικών υλών, υλικών συσκευασίας που συνιστούν κόστος παραγωγής, που αποδεικνύεται ή δικαιολογείται με νόμιμα παραστατικά.

β. Οι πραγματικές και όχι οι τεκμαρτές δαπάνες της επιχείρησης, που αφορούν τη χρήση. Ενδεικτικά αναφέρονται:

- γενικά έξοδα διαχείρισης (μισθοί, εργοδοτικές εισφορές, μισθώματα, ασφάλιστρα, λογαριασμοί ΔΕΗ, σταθερή -κινητή τηλεφωνία κλπ.)

- δεδουλευμένοι τόκοι κάθε είδους πιστώσεων.

- δαπάνες επισκευής και συντήρησης επαγγελματικών εγκαταστάσεων

- λοιπές επαγγελματικές δαπάνες.

γ. Οι αναλογούσες στη χρήση αποσβέσεις παγίων στοιχείων.

Αντί των προβλεπομένων αποσβέσεων μπορεί να λαμβάνεται υπόψη το 1% του αθροίσματος των προηγούμενων προσδιοριστικών παραγόντων α και β, προκειμένου για εμπορικές επιχειρήσεις και το 3% για τις μεταποιητικές.

δ. Τα αναλογούντα καθαρά κέρδη, με χρήση του Μ.Σ.Κ.Κ.

Σημειώνεται ότι τα καθαρά κέρδη προσδιορίζονται με τη χρήση του Μ.Σ.Κ.Κ. και με βάση το άθροισμα των προηγούμενων προσδιοριστικών παραγόντων α, β, γ, έτσι ώστε αυτά να είναι ίσα με τα καθαρά κέρδη που θα προκύπτουν όταν ο Μ.Σ.Κ.Κ. εφαρμοστεί επί του συνόλου των ακαθαρίστων εσόδων, όπως αυτά προσδιορίζονται με την παρούσα διαδικασία.

Δηλαδή ο εφαρμοζόμενος μαθηματικός τύπος βάσει του οποίου προκύπτουν τα καθαρά κέρδη με δεδομένα τους προσδιοριστικούς παράγοντες α, β, γ, και το Μ.Σ.Κ.Κ. είναι:

Κ.Κ. = (`Αθροισμα προσδιοριστικών Χ Μ.Σ.Κ.Κ.

παραγόντων α, β, γ, 100- Μ.Σ.Κ.Κ.

Εφόσον τα ακαθάριστα έσοδα που προκύπτουν συνολικά από το άθροισμα των προηγούμενων παραγόντων μέσα στην τριετία είναι μεγαλύτερα από τα δηλωθέντα από την επιχείρηση για το ίδιο χρονικό διάστημα, επί της διαφοράς αυτής οφείλεται ΦΠΑ, ο οποίος καταβάλλεται χωρίς την επιβολή προσθέτων φόρων και προστίμων.

Για να γίνουν περισσότερο κατανοητό τα παραπάνω παραθέτουμε το ακόλουθο παράδειγμα:

Παράδειγμα

Επιχείρηση με αντικείμενο εργασιών εμπορία παιδικών ενδυμάτων για το οποίο προβλέπεται Μ.Σ.Κ.Κ. 16% και η οποία τηρεί βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. έχει καταχωρήσει στα τηρούμενα βιβλία και έχει συμπεριλάβει στις δηλώσεις ΦΠΑ τα ακόλουθα κατά χρήση μεγέθη.

Διαχ/κά έτη 1999 2000 2001
Δηλωθέντα ακαθάριστα έσοδα 50.000.000 60.000.000 70.000.000
Αποθέματα έναρξης 4.000.000 5.000.000 3.000.000
Αγορές χρήσης 39.500.000 40.000.000 57.000.000
Αποθέματα λήξης 5.000.000 3.000.000 6.000.000
α) αγορές που πουλήθηκαν ή αναλώθηκαν μέσα στη χρήση 38.500.000 42.000.000 54.000.000
β) Πραγματικές δαπάνες χρήσης      
- ενοίκια 1.200.000 1.200.000 1.320.000
- μισθοί & εργοδ. εισφορές 2.100.000 2.240.000 2.380.000
- ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ 540.000 642.000 744.000
- τόκοι δανείων 800.000 700.000 600.000
- δαπάνες διαφήμισης 2.000.000 2.500.000 3.000.000
- ασφάλιστρα 150.000 170.000 190.000
Σύνολο 6.790.000 7.452.000 8.234.000
γ) Αποσβέσεις 200.000 200.000 200.000
Σύνολο (α+β+γ) 45.490.000 49.652.000 62.434.000
Εφαρμογή Μ.Σ.Κ.Κ. επί του ανωτέρω αθροίσματος 16 16 16
100-16 100-16 100-16  
δ) Κ.Κ. που προκύπτουν 8.664.760 9.457.500 11.892.000
Προκύπτοντα ακαθάριστα έσοδα (α+β+γ+δ) 54.154.760 59.109.500 74.326.000

 

ΕΤΟΣ`Αθροισμα ακαθαρίστων εσόδων που προκύπτουν για την τριετία`Αθροισμα ακαθαρίστων εσόδων που δηλώθηκαν για την τριετία
1999 54.154.760 50.000.000
2000 59.109.500 60.000.000
2001 74.326.000 70.000.000
Σύνολο 187.590.260 180.000.000

Διαφορά ακαθαρίστων εσόδων επί των οποίων θα αποδοθεί ΦΠΑ (187.590.260 - 180.000.000 = 7.590.260)

Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου, ως αρχή της τριετίας λαμβάνεται το διαχ/κό έτος 1999.

Συνεπώς πρακτική εφαρμογή θα έχει η διάταξη μετά τη λήξη του διαχειριστικού έτους 2001 που συμπληρώνεται η πρώτη τριετία.

Προκειμένου να έχουν εφαρμογή οι ανωτέρω διατάξεις, αφενός ως τριετία νοούνται τρεις διαχ/κές περίοδοι και αφετέρου για επιχειρήσεις των οποίων η έναρξη δραστηριότητας θα γίνει μετά την 1/1/1999 ως πρώτο έτος της τριετίας λαμβάνεται η πρώτη για τις επιχειρήσεις αυτές διαχειριστική περίοδος.

Στην περίπτωση διακοπής εργασιών πριν την έναρξη της τρίτης διαχειριστικής περιόδου δεν έχουν εφαρμογή οι παραπάνω διατάξεις.

Με την παράγραφο 3 του ιδίου άρθρου προβλέπεται η έκδοση αποφάσεων του Υπουργού Οικονομικών με τις οποίες θα ρυθμιστεί κάθε λεπτομέρεια, σχετική με τη διαδικασία που θα ακολουθείται, καθώς και τον τρόπο και το χρόνο καταβολής της τυχόν προκύπτουσας διαφοράς ΦΠΑ, που απαιτείται για την εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου.

ΙΙ. Ερμηνεία διατάξεων άρθρου 8

1. Από 1/7/99 με βάση τις κοινοτικές διατάξεις έπαυσε να ισχύει η απαλλαγή από το ΦΠΑ στην παράδοση αγαθών από τα καταστήματα αφορολογήτων ειδών, που λειτουργούν στους λιμένες και αερολιμένες της χώρας, καθώς και σε πλοία ή αεροσκάφη που προορίζονται να μεταφερθούν στις αποσκευές του ταξιδιώτη που μεταβαίνει σε άλλο κράτος -μέλος, με ενδοκοινοτικό πλού ή πτήση.

Με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου και ειδικότερα τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 5 γίνεται εναρμόνιση των διατάξεων του Ν. 1642/86 προς τις αντίστοιχες κοινοτικές διατάξεις.

Καταργείται δηλαδή από την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου (1/7/1999 σύμφωνα με το άρθρο 27 του ιδίου νόμου) το άρθρο 22γ του Ν. 1642/86 που προέβλεπε την απαλλαγή και διαμορφώνονται αντίστοιχα όλα τα σχετικά άρθρα του Ν. 1642/86 που είχαν αναφορά στην απαλλαγή αυτή.

Έτσι από 1/7/99 είναι πλέον φορολογητέες οι παραδόσεις αγαθών από τα καταστήματα αφορολογήτων ειδών προς τους ταξιδιώτες που αναχωρούν από το εσωτερικό της χώρας, με τόπο προορισμού άλλο κράτος -μέλος. Η εν λόγω αλλαγή δεν θίγει το καθεστώς των πωλήσεων από τα καταστήματα αφορολογήτων και αδασμολογήτων ειδών σε ταξιδιώτες με προορισμό τρίτη χώρα, όπου και εξακολουθεί να ισχύει η απαλλαγή.

Σχετικά με το θέμα αυτό έχουν εκδοθεί η με αρ. πρωτ. Τ.3451/51/Β0019/30-6-99 ΑΥΟ και η με αρ. Τ.3450/40/Β0019/30-6-99 ΕΔ.ΥΟ.

2. Με τη διάταξη της παραγράφου 6 γίνεται διόρθωση της παραγράφου 3 του κεφαλαίου Β του παραρτήματος IV του Ν. 1642/86 στην οποία είχε τεθεί εκ παραδρομής λάθος δασμολογική κλάση η οποία αντικαθίσταται με τη σωστή δασμολογική κλάση.

3. Με τις διατάξεις των παραγράφων 7 και 8 του ιδίου άρθρου και νόμου παρατείνεται η αναστολή επιβολής ΦΠΑ εφ΄ ενός στις παραδόσεις ακινήτων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 και στην περίπτωση α της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του Ν. 1642/86 και αφ΄ ετέρου στα εργολαβικά προσύμφωνα με το σύστημα της αντιπαροχής που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 8 του άρθρου 56 του Ν. 1642/86, για τα οποία η σχετική άδεια κατασκευής θα εκδοθεί μέχρι και 31/12/2001.

4. Με τις διατάξεις της παραγράφου 9 αντικαθίσταται το άρθρο 36 του Ν. 1642/1986, για λόγους προσαρμογής προς το ισχύον στη χώρα μας καθεστώς φορολογίας βιομηχανοποιημένων καπνών, όπως το καθεστώς αυτό εναρμονίστηκε προς το κοινοτικό δίκαιο με τις διατάξεις του Ν. 2127/1993 (ΦΕΚ 48Α/6-4-93), αλλά και για να απαλειφθούν από το κείμενο του οι διατάξεις του Ν. 1439/1984 (ΦΕΚ 65Α΄) που καταργήθηκαν από της ισχύος του Ν. 2127/1993.

Ειδικότερα, με τις διατάξεις αυτές αναδιατυπώνεται το άρθρο 36 του Ν. 1642/1986 (περί εφαρμογής του Φ.Π.Α.) προκειμένου να απαλειφθούν από το κείμενό του οι διατάξεις του Ν. 1439/1984 (ΦΕΚ 65Α΄) που καταργήθηκαν με το Ν. 2127/1993 και να προσαρμοσθεί η ορολογία του άρθρου αυτού με την ορολογία που καθιερώθηκε με τον πιο πάνω νόμο.

Επίσης, με τις νέες διατάξεις ρητώς αναφέρεται ότι οι υπόχρεοι του εν λόγω άρθρου έχουν τόσο την υποχρέωση για υποβολή δηλώσεων περιοδικών και εκκαθαριστικών ΦΠΑ, ανακεφαλαιωτικών πινάκων (listing) και intrastat όσο και κάθε άλλη υποχρέωση, που απορρέει από το άρθρο 29 του Ν. 1642/86 (π.χ. δήλωση έναρξης εργασιών, μεταβολής, οριστικής παύσης εργασιών, ορισμό φορολογικού αντιπροσώπου, κλπ.). Τα παραπάνω εφαρμόζονται από 17.11.99 καθώς τούτο προκύπτει από τις διατάξεις του άρθρου 26.

ΙΙΙ. Ερμηνεία διατάξεων παραγράφων 2 και 3 άρθρου 9

1. Δεδομένου ότι με τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 32 του Ν. 1642/86 για την ένταξη των επιχειρήσεων στο κανονικό καθεστώς ή στο ειδικό καθεστώς των μικρών επιχειρήσεων ή στο καθεστώς των απαλλασσομένων της παραγράφου 2 του ιδίου άρθρου λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των ακαθαρίστων εσόδων, χωρίς ΦΠΑ, όπως αυτό προβλέπεται στον ΚΒΣ για την ένταξη των επιτηδευματιών σε κατηγορία τήρησης βιβλίων, από 1.1.2000 λαμβάνονται υπόψη τα όρια των ακαθαρίστων εσόδων όπως αυτά ορίστηκαν με τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 9 του Ν. 2753/99 και ειδικότερα:

α. για την ένταξη στο καθεστώς των απαλλασσομένων τα όρια των ακαθαρίστων εσόδων ανέρχονται σε 2.500.000 δρχ. και 1.000.000 δρχ. προκειμένου για επιχειρήσεις πώλησης αγαθών και παροχής υπηρεσιών, αντίστοιχα.

β. για την ένταξη στο καθεστώς των μικρών επιχειρήσεων (τεκμαρτό καθεστώς -βιβλίο αγορών) το όριο των ακαθαρίστων εσόδων ανέρχεται σε 25.000.000 δρχ. όπως αναλυτικά ορίζεται στις διατάξεις του ΚΒΣ.

2. Κατόπιν των ανωτέρω, οι επιχειρήσεις που με βάση τα παραπάνω ασκούν προαιρετικά το δικαίωμα μετάταξης σε κατώτερο καθεστώς υποβάλλουν:

α. δήλωση μετάταξης το πρώτο δεκαήμερο του πρώτου μήνα της διαχειριστικής περιόδου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1β του άρθρου 29 και της παραγράφου 9 του άρθρου 32.

Όπως διευκρινίστηκε με την εγκύκλιο 1075811/4795/1620/0014/ΠΟΛ. 1215/30-10-1990 όσες επιχειρήσεις πληρούσαν τις προϋποθέσεις μετάταξης σε κατώτερο καθεστώς αλλά από 1/1/2000 συνέχισαν να εκδίδουν στοιχεία και να τηρούν βιβλία έχουν τη δυνατότητα να εξακολουθήσουν να παραμένουν προαιρετικά στο ίδιο ανώτερο καθεστώς για τη διαχειριστική περίοδο του 2000. Οι επιχειρήσεις αυτές διατηρούν το δικαίωμα μετάταξης από την επόμενη διαχειριστική περίοδο, εφόσον βέβαια πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη μετάταξη αυτή.

β. για τα απογραφόμενα αγαθά που προβλέπουν οι διατάξεις των παραγράφων 10 και 11 του άρθρου 32, δήλωση, μέσα σε δύο (2) μήνες από τη μετάταξη, που περιλαμβάνει την αξία των αποθεμάτων κατά συντελεστή φόρου και το φόρο που αναλογεί. Ο φόρος αυτός καταβάλλεται ή εκπίπτεται, κατά περίπτωση, με την πιο πάνω δήλωση για την οποία εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις του άρθρου 31.

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΛΟΥΜΑΚΗΣ