Διοικητικού Εφετείου Αθηνών
Αριθ. Απόφασης: 2711/2001
Πρόεδρος: Σ. Γαβράς, Πρόεδρος Eφετών Δ.Δ.
Εισηγητής: Δ. Κυριτσάκης, Εφέτης Δ.Δ.
Δικηγόροι: Α. Κατσαούνος, Θ. Ηλιάδης
Χρηματιστήριο (Ν.3632/1928 - Ν.1914/1990, `Αρθρο 45).
Αγοραπωλησία μετοχών τοις μετρητοίς μέσω του Χρηματιστηρίου: Εάν ο εντολέας δεν καταβάλει το τίμημα, ο χρηματιστής δικαιούται να προβεί στην υποχρεωτική εκκαθάριση της συναλλαγής. Ο εντολέας ευθύνεται στο ακέραιο για το έλλειμμα που τυχόν θα προκύψει από την εκκαθάριση.
...................................................................................
Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 20 παρ. 1 και 26 παρ. 1 και 2 του Ν.3632/1928 "Περί Χρηματιστηρίου Αξιών", όπως το άρθρο 20 ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 45 παρ. 2 του Ν.1914/1990 (ΦΕΚ Α' 178), προκύπτει ότι προκειμένης αγοραπωλησίας τοις μετρητοίς μέσω του Χρηματιστηρίου Αξιών, η μεν παράδοση του πράγματος και η πληρωμή του τιμήματος γίνεται μέσα στις δύο επόμενες εργάσιμες ημέρες που ακολουθούν την ημέρα κατάρτισης της χρηματιστηριακής συναλλαγής και ότι ο χρηματιστής, εάν ο εντολέας του δεν εκτελέσει την υποχρέωση για την καταβολή του τιμήματος αγοράς των μετοχών, δικαιούται να προβεί στην υποχρεωτική εκκαθάριση της συναλλαγής και ο εντολέας ευθύνεται εις το ακέραιο για το έλλειμμα που τυχόν θα προκύψει από την εκκαθάριση. Εξάλλου και από τη διάταξη του άρθρου 722 ΑΚ ο εντολέας οφείλει να αποδώσει στον εντολοδόχο ο,τιδήποτε αυτός δαπάνησε για την κανονική εκτέλεση της εντολής.
Εν προκειμένω, από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων που εξετάστηκαν ενώπιον του εισηγητή δικαστή στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο και περιέχονται στην υπ' αριθμ. .../1996 εισηγητική έκθεση που προσκομίζεται μετ' επικλήσεως σε επίσημο κυρωμένο αντίγραφο και όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα, τα οποία προσκομίζονται μετ' επικλήσεως και νόμιμα χαρτοσημασμένα, αποδείχτηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Σε εκτέλεση της από 3.2.1994 εντολής του εναγομένου και ήδη εκκαλούντος Λ.Χ. προς τον Δ.Μ., προστηθέντα από την ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη εταιρία, ασχολούμενη με χρηματιστηριακές εργασίες, αγοράστηκαν στο όνομα και για λογαριασμό του εντολέως, εντός των ορίων και των οδηγιών του τελευταίου, 5.000 μετοχές ανώνυμες της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιρίας "Α. ΑΤΕ" προς 8.100 δρχ. εκάστη μετοχή συνολικής αξίας 40.500.000 (5.000 Χ 8.100 δρχ.). Για την πιστοποίηση της συναλλαγής αυτής εκδόθηκαν, σύμφωνα με τους όρους της ακολουθούμενης στο χρηματιστήριο πρακτικής, τα υπ' αριθ.... και .../3.2.1994 πινακίδια εντολής για αγορά τοις μετρητοίς των εν λόγω μετοχών. Ο εναγόμενος, παρότι του γνωστοποιήθηκε τις μεσημβρινές ώρες της ίδιας ημέρας μετά το κλείσιμο του χρηματιστηρίου ότι αγοράστηκαν επ' ονόματί του οι 5.000 μετοχές, δεν έστερξε όπως είχε συμβατική υποχρέωση να καταβάλει εντός του επόμενου διημέρου το αντίτιμο των εν λόγω μετοχών και την αναλογούσα στη συναλλαγή προμήθεια της εντολοδόχου εταιρίας ύψους 212.500 δρχ., αλλά ζήτησε πίστωση χρόνου από τον νόμιμο εκπρόσωπο της εντολοδόχου εταιρίας Α.Λ. [...]
Η ενάγουσα εταιρία, προ της συνεχιζόμενης άρνησης του εντολέα της να καλύψει εμπροθέσμως το λογαριασμό, αλλά και της συνεχούς πτωτικής τάσης της συγκεκριμένης μετοχής προέβη, όπως είχε από το νόμο δικαίωμα, στις 11.2.1994 στην πώληση των εν λόγω μετοχών επ' ονόματι του πελάτου της εναγομένου μέσω του χρηματιστηρίου με τις τιμές που είχαν διαμορφωθεί κατά την ημέρα εκείνη για τις μετοχές της εν λόγω εταιρίας και εισέπραξε από την πώληση αυτή ως τίμημα το συνολικό ποσό των 33.581.950 δρχ. Ειδικότερα εισέπραξε: [...]
Για αυτή τη χρηματιστηριακή συναλλαγή εκδόθηκαν τα υπ' αριθ. .../11.2.1994 πινάκια πώλησης τοις μετρητοίς. Κατά την τελική εκκαθάριση των εισπράξεων ύψους 33.581.950 δρχ. μετά την αφαίρεση: α) της αξίας αγοράς των μετοχών (40.500.000 δρχ.) και β) της προμήθειας αα) για την αγορά των μετοχών (212.500 δρχ.) και ββ) της πώλησης των ίδιων μετοχών (177.910 δρχ.) προέκυψε έλλειμμα, μετά και την αφαίρεση του ποσού των 250.000 δρχ. που είχε ήδη ο εναγόμενος καταβάλει, της τάξεως των 7.038.460 δρχ. Κατά το εν λόγω ποσό των 7.038.000 δρχ. ζημιώθηκε η ενάγουσα, αφού είχε υποχρέωση να καλύψει εξ ιδίων τη διαφορά που προέκυψε από τη διαφορά της τιμής αγοράς και πώλησης των μετοχών. Ο ισχυρισμός του εναγομένου, που επαναφέρεται με τους λόγους έφεσης, ότι η εντολή που είχε δώσει προς τον υπάλληλο της ενάγουσας, ήταν να προβεί στην αγορά 500 και όχι 5.000 μετοχών της συγκεκριμένης εταιρίας Α. ΑΤΕ, από τα στοιχεία που προσκομίστηκαν δεν επιβεβαιώνεται. [...]
Η πραγματικότητα είναι ότι όταν ο εναγόμενος διαπίστωσε ότι οι μετοχές της Α. ΑΤΕ από την ανοδική τους πορεία των 7.750 δρχ. την 1.2.1994, 8.000 την 2.2.1994 και 8.100 στις 3.2.1994, ακολούθησαν κατακόρυφη πτωτική τάση τις επόμενες ημέρες 7.750 την 4.2.1994, 7.130 στις 7.2.1994, 6.910 στις 8.2. 1994, 6.800 στις 10.2.1994 και 6.680 στις 11.2. 1994, πτωτική τάση, η οποία προκύπτει από τις στήλες των πινάκων του χρηματιστηρίου, αλλά και δεν αμφισβητείται από τον ίδιο τον εναγόμενο, θέλησε να αποδεσμευθεί από ένα τουλάχιστον μέρος των δυσμενών επιπτώσεων της επιλογής για την οποία ούτε ο ίδιος ισχυρίζεται ότι είχαν ανάμειξη οι εκπρόσωποι της ενάγουσας. Έτσι τη ζημία της ενάγουσας ο εκκαλών την περιορίζει στη διαφορά από την πώληση σε μειωμένη τιμή των 500 και όλως επικουρικώς των 1.250 μόνο μετοχών. Δεν έσφαλε επομένως η εκκαλουμένη απόφαση που δέχθηκε στο σύνολό της, ως προς το κεφάλαιο, την αγωγή της ενάγουσας για το συνολικό ποσό των 7.038.460 δρχ. και όσα περί του αντιθέτου υποστηρίζονται με τους 1ο, 2ο, 4ο, 5ο, 6ο και 7ο, από τους λόγους έφεσης, είναι αβάσιμα και απορριπτέα. [...]
