ΘΕΜΑ:

Γνωστοποίηση διατάξεων του άρθρου 38 του Ν.4331/2015 - Έναρξη καταβολής σύνταξης σε οφειλέτες.

Με το άρθρο 38 του Ν.4331/2015 (ΦΕΚ 69/Α΄/2-7-2015) θεσπίζονται ρυθμίσεις για τους ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ σχετικά με την καταβολή σύνταξης σε περίπτωσης ύπαρξης οφειλών, τροποποιώντας το υφιστάμενο μέχρι σήμερα νομοθετικό πλαίσιο.

Ειδικότερα, εισάγονται οι εξής ρυθμίσεις:

Α. Πάγια ρύθμιση για την έναρξη καταβολής σύνταξης σε οφειλέτες

1. Από τις διατάξεις των παρ. 2 και 3 του άρθρου 61 του Ν.3863/2010 , όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 43 του Ν.3996/2011 , προβλέπεται ότι σε περίπτωση ύπαρξης οφειλής, η σύνταξη καταβάλλεται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς ή Τομείς από την ημερομηνία που προβλέπεται από τις καταστατικές τους διατάξεις, εάν το οφειλόμενο ποσό δεν υπερβαίνει τις τριάντα μηνιαίες συντάξεις κατωτάτων ορίων λόγω γήρατος και μέχρι €15.000 ή 20.000 ειδικά για τον ΟΑΕΕ ( άρθρο 61 παρ. 4α του Ν.3863/2010 , όπως προστέθηκε με το άρθρο 32 παρ. 3 του Ν.4075/2012 ). Τα ανωτέρω ποσά οφειλής συμψηφίζονται ή παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να υπερβαίνουν τις σαράντα.

2. Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 38 του Ν.4331/2015 τροποποιήθηκε το ανωτέρω νομοθετικό πλαίσιο, ως προς το ύψος του οφειλόμενου ποσού και τον αριθμό των δόσεων. Ειδικότερα, αυξάνεται το ύψος της οφειλής που παρακρατείται μηνιαίως από την καταβαλλόμενη σύνταξη μέσω της αύξησης του αριθμού των κατωτάτων ορίων από 30 σε 55 κατώτατα όρια και μέχρι του ποσού των €25.000. Σημειώνουμε ότι με τη νέα ρύθμιση λαμβάνονται υπόψη τα κατώτατα όρια που ισχύουν για κάθε φορέα ανά κατηγορία σύνταξης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) και όχι μόνο το κατώτατο όριο λόγω γήρατος. Συνεπώς, εάν στους φορείς υφίστανται διαφορετικά κατώτατα όρια για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, ανάλογα διαφοροποιείται και το ποσό της οφειλής που μπορεί να παρακρατηθεί από τις συντάξεις.

Στο ποσό της οφειλής περιλαμβάνεται η κύρια οφειλή, τα πρόσθετα τέλη ή τόκοι λόγω καθυστέρησης καταβολής, λοιπές επιβαρύνσεις καθώς και τυχόν οφειλές από αναγνωρίσεις χρόνων ασφάλισης.

Επιπλέον προβλέπεται αύξηση του αριθμού των δόσεων από 40 σε 60 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, με την πρώτη δόση να παρακρατείται από την σύνταξη του πρώτου μήνα έναρξης του δικαιώματος συνταξιοδότησης. Συνεπώς, εάν ο ασφαλισμένος δικαιούται αναδρομικές συντάξεις, η μηνιαία παρακράτηση διενεργείται και επί των αναδρομικών συντάξεων.

3. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται για αιτήσεις συνταξιοδότησης που θα υποβληθούν από την ισχύ του Ν.4331/2015, δηλαδή από 2/7/2015 και εφεξής. Επί εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης τα ανωτέρω εφαρμόζονται στις περιπτώσεις που δεν έχει κοινοποιηθεί η οφειλή στον ασφαλισμένο σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το άρθρο 6 του Π.Δ. 258/1983 , καθώς και στις περιπτώσεις εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης που έχει μεν γνωστοποιηθεί η οφειλή όμως δεν έχει παρέλθει η προβλεπόμενη από το ανωτέρω προεδρικό διάταγμα δίμηνη προθεσμία εφάπαξ εξόφλησης του ποσού που υπερβαίνει το ανώτατο όριο.

Β. Ειδική ρύθμιση για την έναρξη καταβολής σύνταξης σε οφειλέτες

1. Με την παρ. 4 του άρθρου 38 του Ν.4331/2015 προβλέπεται ειδικό καθεστώς ρύθμισης των οφειλών, μεταβατικής ισχύος, για τη λήψη της σύνταξης από την προβλεπόμενη ημερομηνία από τις καταστατικές διατάξεις των φορέων, με συμψηφισμό των οφειλών με αναδρομικά δικαιούμενες συντάξεις.

Ειδικότερα, οι ασφαλισμένοι που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης μέχρι 30/9/2015 μπορούν να συμψηφίσουν το σύνολο ή μέρος της οφειλής τους (κεφάλαιο, πρόσθετα τέλη, τόκοι, επιβαρύνσεις, οφειλές από αναγνώριση χρόνων ασφάλισης) με τις αναδρομικά δικαιούμενες συντάξεις τουλάχιστον 18 μηνών, δεδομένου ότι όπως προβλέπεται ρητά η συνταξιοδοτική απόφαση εκδίδεται μετά την πάροδο τουλάχιστον 18 μηνών. Εάν το ποσό της οφειλής δεν καλύπτεται από τις αναδρομικές συντάξεις, το υπόλοιπο ποσό της οφειλής παρακρατείται σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις από τις καταβαλλόμενες συντάξεις οι οποίες δεν μπορεί να είναι περισσότερες από 60. Η πρώτη δόση παρακρατείται αναδρομικά από τη σύνταξη του πρώτου μήνα μετά τον συμψηφισμό.

Σημειώνουμε ότι συνολικά το ποσό της οφειλής που ρυθμίζεται σύμφωνα με τα ανωτέρω δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά το ποσό των €50.000, ενώ τυχόν επιπλέον ποσό οφειλής καταβάλλεται εφάπαξ σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το άρθρο 6 του Π.Δ. 258/1983 .

2. Μέχρι την έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης, οι ασφαλισμένοι που θα υπαχθούν στη ρύθμιση αυτή λαμβάνουν μηνιαίως σύνταξη ύψους €360, χωρίς να έχουν δικαίωμα να ζητήσουν τη λήψη προσωρινής σύνταξης σύμφωνα με το άρθρο 38 του Ν.3996/2011 . Τα εν λόγω ποσά συμψηφίζονται με τις αναδρομικά δικαιούμενες συντάξεις. Συγχρόνως κατά την περίοδο αυτή, ο ασφαλισμένος δικαιούται παροχών ασθένειας, καταβάλλοντας εισφορά υπολογιζόμενη επί του ποσού των €360 που λαμβάνει ο ασφαλισμένος. Μετά την έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης γίνεται επανυπολογισμός της μηνιαίας εισφοράς ασθένειας με βάση το ποσό της δικαιούμενης σύνταξης και συμψηφισμός της προκύπτουσας οφειλής με τις αναδρομικές συντάξεις.

Ο ασφαλισμένος μπορεί με ανέκκλητη δήλωσή του να μην κάνει χρήση της ανωτέρω δυνατότητας καταβολής της μηνιαίας σύνταξης των €360.

Για παράδειγμα, ασφαλισμένος που έχει οφειλή ύψους €70.000 και η δικαιούμενη σύνταξης ανέρχεται σε €1.500 μηνιαίως, υποβάλλει αίτηση στην 15/9/2015 για συνταξιοδότηση και εντάσσεται στην ειδική αυτή ρύθμιση. Το ύψος των δικαιούμενων αναδρομικών συντάξεων των 18 μηνών ανέρχεται σε €27.000 (€1.500 x 18), όμως δεδομένου ότι ο ασφαλισμένος έχει λάβει κατά τη διάρκεια του 18μηνου το ποσό €6.480 (€360 x 18), το συνολικό ποσό αναδρομικών συντάξεων που μπορεί να συμψηφιστεί με οφειλές ανέρχεται σε €20.160.

Η συνολική οφειλή είναι €70.000 πλέον της διαφοράς που προκύπτει από την εισφορά για ασθένεια ύψους €820,80 (συνολικά έχει παρακρατηθεί εισφορά ύψους €259,20 (4% x €360 x 18) ενώ βάσει του ποσού της δικαιούμενης σύνταξης των €1.500 ο ασφαλισμένος όφειλε να καταβάλει εισφορά ύψους €1.080 (4% x €1.500 x 18).

Συνεπώς, για την εξόφληση της οφειλής παρακρατείται το σύνολο των δικαιούμενων αναδρομικών συντάξεων ύψους €20.160 και ποσό ύψους €29.840 παρακρατείται σε 60 ισόποσες μηνιαίες δόσεις από τις συντάξεις, ενώ το υπόλοιπο ποσό της οφειλής ύψους €20.820,80 που δεν ρυθμίζεται καταβάλλεται από τον ασφαλισμένο εφάπαξ εντός διμήνου από την γνωστοποίηση της οφειλής.

3. Οι ασφαλισμένοι που θα υπαχθούν στην ειδική αυτή ρύθμιση συνυποβάλλουν με τα λοιπά δικαιολογητικά υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν.1599/1986 σχετικά με το χρόνο ασφάλισης στα οικεία ασφαλιστικά ταμεία και αναλαμβάνουν την υποχρέωση να καταβάλλουν εντός της προβλεπόμενης δίμηνης προθεσμίας από τη γνωστοποίηση της οφειλής το τυχόν ποσό της οφειλής που δεν μπορεί να συμψηφιστεί με αναδρομικά δικαιούμενες συντάξεις ή με μηνιαία παρακράτηση από τη σύνταξη.

Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν πληροί τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ή δεν καταβάλλει εφάπαξ εντός του διμήνου το ποσό της οφειλής που δεν μπορεί να ρυθμιστεί, τα ποσά των συντάξεων που έχουν καταβληθεί κατά το χρονικό διάστημα μέχρι τη γνωστοποίηση της οφειλής αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθέντα.

4. Τα προβλεπόμενα από την εν λόγω ρύθμιση εφαρμόζονται και στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης.

5. Στην ειδική αυτή ρύθμιση οφειλών για τη λήψη σύνταξης μπορούν να υπαχθούν ασφαλισμένοι που κάνουν αίτηση για συνταξιοδότηση από την ισχύ του νόμου (2/7/2015) μέχρι 30/9/2015.

Επίσης μπορούν να υπαχθούν και ασφαλισμένοι των οποίων η αίτηση συνταξιοδότησης έχει απορριφθεί καθώς και ασφαλισμένοι των οποίων η αίτηση συνταξιοδότησης δεν έχει απορριφθεί, όμως έχει χαθεί η προβλεπόμενη από το άρθρο 6 του Π.Δ. 258/1983 δίμηνη προθεσμία για την εφάπαξ καταβολή του κατά περίπτωση προβλεπόμενου ποσού οφειλής, εφόσον υποβάλλουν νέα αίτηση συνταξιοδότησης μέχρι την 30/9/2015, χωρίς να προβλέπεται αναδρομικότητα ως προς την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΩΜΑΝΙΑΣ