ΘΕΜΑ: Παροχή οδηγιών για την υλοποίηση των διατάξεων της περ.3Δ της υποπ.ΙΑ2 παρ.ΙΑ του άρθρου πρώτου του N .4254/2014 (Α’85) και των παρ.5 και 6 του άρθρου 220 του N .4281/2014 (Α160).

Σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ 85/7.4.2014, τεύχος Α’, δημοσιεύτηκε ο νόμος 4254/2014 « Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο πλαίσιο εφαρμογής του ν.4046/2012 και άλλες διατάξεις» και στο ΦΕΚ 160/8.8.2014, τεύχος Α’, ο νόμος 4281/2014 « Μέτρα στήριξης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, οργανωτικά θέματα Υπουργείου Οικονομικών και άλλες διατάξεις », με τους οποίους ρυθμίζονται, μεταξύ άλλων, θέματα που αφορούν τους φορείς, τομείς και κλάδους επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας εκτός του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (Ε. Τ. Ε. Α.).

Ειδικότερα:

Ι. Με τις διατάξεις της περ.3Δ της υποπ.ΙΑ2 παρ.ΙΑ του άρθρου πρώτου του Ν.4254/2014 προβλέπεται ότι, από 1.1.2015, οι φορείς, τομείς και κλάδοι επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, εκτός του Ε.Τ.Ε.Α., λειτουργούν με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση (NDC) και οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται για κάθε ασφαλισμένο τηρούνται σε ατομικές μερίδες. Από την ίδια ημερομηνία, οι διατάξεις του άρθρου 42 του Ν.4052/2012 για τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης και την αναπροσαρμογή των καταβαλλόμενων συντάξεων, όπως ισχύουν, έχουν ανάλογη εφαρμογή και στους εν λόγω φορείς, τομείς και κλάδους.

Το πεδίο εφαρμογής της προαναφερόμενης διάταξης του Ν.4254/2014 αφορά τους εξής φορείς- τομείς και κλάδους επικουρικής ασφάλισης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας:

1.Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών του Ο.Α.Ε.Ε.

2.Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Αρτοποιών (Τ.Ε.Α.Α.) του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών του Ο.Α.Ε.Ε.

3.Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Πρατηριούχων Υγρών Καυσίμων (Τ.Ε.Α.Π.Υ.Κ.) του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών του Ο.Α.Ε.Ε.

4.Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α.

5.Τομέας Ασφάλισης Συμβολαιογράφων (Τ.Α.Σ.) του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α.

6.Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Δικηγόρων (Τ.Ε.Α.Δ.) του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α.

7.Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιοκτητών Συντακτών και Υπαλλήλων Τύπου του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Π.-Μ.Μ.Ε.

8.Τομέας Επικουρικής Ασφάλισης Τεχνικών Τύπου Αθηνών & Θεσσαλονίκης του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Π.-Μ.Μ.Ε.

9.Κλάδος Επικουρικής Ασφάλισης Ναυτικών (Κ.Ε.Α.Ν.) του Ν.Α.Τ.

Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη του Ν.4254/2014, όλοι οι ανωτέρω φορείς- τομείς και κλάδοι, από την 1.1.2015:

α) λειτουργούν με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση (Ν.Ό.Ο.) (Notional Defined Contribution) εξασφαλίζοντας την αναλογιστική ισορροπία του συστήματος μακροπρόθεσμα και οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται για κάθε ασφαλισμένο τους τηρούνται σε ατομικές μερίδες

β) εφαρμόζουν αναλογικά το άρθρο 42 του N.4052/2012 , όπως ισχύει, για τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης και την αναπροσαρμογή των καταβαλλόμενων συντάξεων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρ.1 του άρθρου 42 του N.4052/2012 , το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξής τους θα διαμορφώνεται με βάση:

α) τα δημογραφικά δεδομένα τα οποία στηρίζονται σε εγκεκριμένους αναλογιστικούς πίνακες θνησιμότητας,

β) το πλασματικό ποσοστό επιστροφής για το ποσό των συσσωρευμένων εισφορών που προκύπτει από την ποσοστιαία μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων,

γ) την επιλογή ή όχι της μεταβίβασης της σύνταξης στα δικαιοδόχα μέλη κατά τη στιγμή της συνταξιοδότησης του ασφαλισμένου από τον επικουρικό του φορέα και

δ) τον συντελεστή βιωσιμότητας, ο οποίος θα πρέπει να αναπροσαρμόζει σε ετήσια βάση τις νέες και τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις, μέσω ενός μηχανισμού μειωμένης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, ανάλογα με τις καταβαλλόμενες εισφορές, έτσι ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία ελλειμμάτων στο ταμείο, αποκλείοντας κάθε μεταφορά πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό. Εάν και μετά την εφαρμογή του συντελεστή βιωσιμότητας προκύψει οποιοδήποτε έλλειμμα, με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ύστερα από τεκμηριωμένη πρόταση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, το ποσό της σύνταξης θα αναπροσαρμόζεται πριν από την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, με την προϋπόθεση την μη ύπαρξη ελλείμματος σε αυτό και το επόμενο έτος, αποκλείοντας κάθε μεταφορά πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτό θα πρέπει να επανεξετάζεται σε τριμηνιαία βάση και αν απαιτούνται περισσότερες προσαρμογές θα λαμβάνονται κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους.

ΙΙ. Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.5 του άρθρου 220 του Ν.4281/2014 προστέθηκαν δύο εδάφια στην περ.3Δ της υπ.ΙΑ2 του άρθρου πρώτου του N.4254/2014 , που προβλέπουν τα ακόλουθα:

• Σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο, το αρμόδιο Διοικητικό Συμβούλιο εφαρμόζει την προσαρμογή των παροχών που απαιτούνται για να διασφαλιστεί ετησίως μηδενικό έλλειμμα στα ταμεία.

• Σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο, μέχρι την 30η Νοεμβρίου κάθε έτους το αρμόδιο Δ.Σ. αποφασίζει την εφαρμογή της προσαρμογής για το επόμενο οικονομικό έτος και σε περίπτωση μη εφαρμογής το Δ.Σ. παύεται αυτοδικαίως εντός προθεσμίας επτά (7) ημερών από την έναρξη εκάστου έτους εφαρμογής.

ΙΙΙ. Με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παρ.6 του άρθρου 220 του Ν.4281/2014 προβλέπεται ότι, οι κλάδοι και τομείς επικουρικής ασφάλισης, που δεν έχουν ενταχθεί στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (Ε.Τ.Ε.Α.), δύνανται να μετατρέπονται μέχρι 30.6.2015 μετά από σύμφωνη γνώμη των αντιπροσωπευτικότερων οργανώσεων των κλάδων ασφαλισμένων και μετά από εκπόνηση αναλογιστικής μελέτης, σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), εκτός Γενικής Κυβέρνησης σύμφωνα με τον ορισμό του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 549/2013 για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εθνικών και Περιφερειακών Λογαριασμών, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 7 και 8 του Ν.3029/2002 , άλλως από 1.7.2015, εντάσσονται στο ΕΤΕΑ, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα τεχνικά χαρακτηριστικά της επικουρικής ασφάλισης των ελεύθερων επαγγελματιών.

Οι εν λόγω φορείς-τομείς και κλάδοι επικουρικής ασφάλισης παρουσιάζουν ουσιαστικές διαφοροποιήσεις λόγω των ειδικών κατηγοριών εργαζομένων που ασφαλίζουν.

Συγκεκριμένα:

α) Στα ασφαλιστέα πρόσωπα (διαφορετικές κατηγορίες εργαζομένων π.χ. ελεύθεροι επαγγελματίες και ανεξάρτητα απασχολούμενοι, εργαζόμενοι στο χώρο του Τύπου και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, ναυτικοί κ.α.).

β) Στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών (διαφορετική βάση υπολογισμού των εισφορών π.χ. ασφαλιστικές κλάσεις).

γ) Στον τρόπο υπολογισμού των παροχών (υπολογισμός της παροχής επί του ποσού της ασφαλιστικής κλάσης στην οποία ανήκει ο καθένας).

δ) Στον τρόπο είσπραξης των εισφορών.

ε) Στους υπόχρεους καταβολής των εισφορών κ.α.

Με το δεύτερο εδάφιο της ίδιας παραγράφου, παρέχεται εξουσιοδότηση, ώστε με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας να καθορίζονται όλα τα σχετικά με την εφαρμογή των αναφερόμενων στο προηγούμενο εδάφιο της διάταξης αυτής, δηλαδή τα τεχνικά χαρακτηριστικά των ανωτέρω κατηγοριών εργαζομένων καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

Ειδικότερα, στους παραπάνω φορείς παρέχεται η δυνατότητα μετατροπής τους σε Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Α.) (ν.π.ι.δ.) υποχρεωτικής ασφάλισης, κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 7 και 8 του Ν.3029/2002, με την ακόλουθη διαδικασία:

α) Λήψη απόφασης-σύμφωνη γνώμη των αντιπροσωπευτικότερων οργανώσεων των κλάδων ασφαλισμένων (εφόσον οι οργανώσεις είναι πέραν της μίας), η οποία υποβάλλεται στο Αυτοτελές Τμήμα Επαγγελματικής Ασφάλισης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, μαζί με αναλογιστική μελέτη και προσχέδιο καταστατικού.

β) Η αναλογιστική μελέτη βιωσιμότητας και μετατροπής σε Επαγγελματικό Ταμείο διαβιβάζεται στην Εθνική Αναλογιστική Αρχή για σύμφωνη γνώμη.

γ) Οι αρμόδιες υπηρεσίες εξετάζουν το καταστατικό από άποψη νομιμότητας (προέγκριση), προκειμένου να συνταχθεί το τελικό καταστατικό των Ταμείων υπό μορφή συμβολαιογραφικού εγγράφου.

Μετά τη σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, εκδίδεται η Υπουργική Απόφαση για τη μετατροπή των προαναφερόμενων φορέων σε Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, σύμφωνα με όσα αναλυτικότερα ορίζονται στα άρθρα 7 και 8 του N.3029/2002.

Με τη διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παρ.6 του άρθρου 220 του εν λόγω νόμου ορίζεται ότι, σε περίπτωση που οι ανωτέρω φορείς, μετατραπούν σε ν.π.ι.δ., το ποσοστό της εργοδοτικής εισφοράς παραμένει σταθερό ή μειώνεται, χωρίς οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση χρηματοδότηση ή παροχή εγγυήσεων από τη Γενική Κυβέρνηση ή άλλες μη ανταποδοτικές πηγές, πέραν των δικών τους πόρων.

Επισημαίνεται ότι, στην περίπτωση που οι προαναφερόμενοι φορείς μετατραπούν σε ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης μέχρι 31.12.2014, δεν θα έχουν εφαρμογή τα οριζόμενα στις διατάξεις της περ.3Δ της υποπ.ΙΑ2 παρ.ΙΑ του άρθρου πρώτου του Ν.4254/2014, δηλαδή η λειτουργία με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση και η εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 42 του Ν.4052/2012 , όπως ισχύουν. Όσοι όμως από τους ανωτέρω φορείς- τομείς και κλάδους επικουρικής ασφάλισης, δεν έχουν μετατραπεί, έως 31.12.2014, σε ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης (ν.π.ι.δ.), θα πρέπει υποχρεωτικά:

•Από την 1.1.2015 και έως 30.6.2015 να εφαρμόσουν τις διατάξεις της περ.3Δ της υποπ.ΙΑ2 παρ.ΙΑ του άρθρου πρώτου του Ν.4254/2014, που ορίζουν τη λειτουργία τους με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση και την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 42 του Ν.4052/2012, όπως ισχύουν, σε συνδυασμό με τα οριζόμενα στην παρ.5 του άρθρου 220 του N.4281/2014 και

• Από την 1η -7-2015 να ενταχθούν στο Ε.Τ.Ε.Α., όπου θα διέπονται από τις διατάξεις της νομοθεσίας του και τη γενικότερη νομοθεσία, όπως κάθε φορά ισχύουν (σχετ. οι αρ.πρωτ.Φ.80020/οικ.4785/174/5.3.12, Φ.80020/οικ.36224/1182/7.1.14 (ΑΔΑ:ΒΙ65Λ-9Ε4) και Φ.80020/οικ.36225/1183/7.1.14 (ΑΔΑ: ΒΙ65Λ-ΟΨ5) εγκύκλιοι που αφορούν το Ε.Τ.Ε.Α.).

Τέλος, εφιστούμε ιδιαίτερα την προσοχή στην προθεσμία της διάταξης της παρ.6 του άρθρου 220, καθόσον οι εν λόγω φορείς- τομείς και κλάδοι επικουρικής ασφάλισης δύνανται να μετατραπούν σε ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης (ν.π.ι.δ.) υποχρεωτικής ασφάλισης, κατόπιν σχετικής απόφασης και σύμφωνης γνώμης των αντιπροσωπευτικότερων οργανώσεων των ασφαλισμένων τους, το αργότερο μέχρι 30.6.2015, σε διαφορετική περίπτωση από την 1η-7-2015 εντάσσονται υποχρεωτικά στο ΕΤΕΑ.

Η ΓΕΝ.ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ
Δρ.ΑΡΤΕΜΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ-ΔΕΛΟΥΔΗ