Θέμα:

Αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Αποστολή κατευθυντήριων οδηγιών σε σχέση με τα Προτιμησιακά Καθεστώτα μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

Σχετ.: 1) Το από 14-07-2020 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (TAXUD). 2) Η υπ΄ αριθμ. ΟΔΔΘΕΚΑ Β΄1045150 ΕΞ2019/22-3-2019 αποστολή κατευθυντήριων οδηγιών.

Την 1η Φεβρουαρίου 2020, το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας (εφεξής ΗΒ) αποχώρησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (εφεξής ΕΕ) και αποτελεί πλέον «τρίτη χώρα». Η συμφωνία αποχώρησης προβλέπει μεταβατική περίοδο που λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2020. Μέχρι την ημερομηνία αυτή, το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εφαρμόζεται ως προς το ΗΒ και εντός αυτού.

Με τις παρούσες οδηγίες δίδονται διευκρινήσεις στους οικονομικούς φορείς, σχετικά με το νομικό καθεστώς που θα εφαρμόζεται μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Ειδικότερα όσον αφορά τα Προτιμησιακά Καθεστώτα συνιστάται στους οικονομικούς φορείς να προσαρμόσουν τις αλυσίδες εισροών και εφοδιασμού και να λάβουν υπόψη ότι οι εισροές (ύλες, επεξεργασίες) από το ΗΒ θα θεωρούνται μη καταγόμενες για τους σκοπούς των δασμολογικών προτιμήσεων με τρίτες χώρες.

Σκοπός των κατευθυντήριων οδηγιών είναι η διευκόλυνση τόσο των οικονομικών φορέων όσο και των τελωνειακών υπαλλήλων σε θέματα εφαρμογής Προτιμησιακών Καθεστώτων σχετικά με την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η παρούσα αποτελεί τμήμα του αντίστοιχου κειμένου των κατευθυντήριων οδηγιών της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DGTAXUD), που είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα της Ε. Επιτροπής. Το πρωτότυπο κείμενο των εν λόγω κατευθυντήριων οδηγιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην αγγλική γλώσσα, βρίσκεται στον ακόλουθο ιστότοπο:

https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/brexit_files/info_site/guidance-customs-procedures_en_0.pdf

Αντίστοιχα το κείμενο των κατευθυντήριων οδηγιών στην ελληνική γλώσσα, βρίσκεται στον ακόλουθο ιστότοπο:

https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/file_import/guidance-customs-procedures_el_0.pdf Οι οδηγίες αυτές αποσκοπούν να οδηγήσουν σε προσέγγιση των πρακτικών στα κράτη μέλη και κατά συνέπεια, να διασφαλίσουν την ισότιμη μεταχείριση των οικονομικών φορέων.

ΓΕΝΙΚΑ

Μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, το ΗΒ δεν αποτελεί πλέον μέρος του τελωνειακού εδάφους της ΕΕ. Συνεπώς, οι εισροές του ΗΒ (ύλες ή επεξεργασίες) θα θεωρούνται «μη καταγόμενες» στο πλαίσιο των προτιμησιακών καθεστώτων της ΕΕ, για τον προσδιορισμό της προτιμησιακής καταγωγής των εμπορευμάτων που ενσωματώνουν αυτές τις εισροές.

Συνιστάται στους εξαγωγείς και τους παραγωγούς της ΕΕ που συντάσσουν ή υποβάλλουν αίτηση για αποδεικτικό καταγωγής με σκοπό την εξαγωγή προς χώρα εταίρο να λαμβάνουν υπόψη ότι οι εισροές ΗΒ(ύλες ή επεξεργασίες) είναι «μη καταγόμενες» για οποιαδήποτε εξαγωγή πραγματοποιείται μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

Συνιστάται στους εισαγωγείς της ΕΕ που αιτούνται προτιμησιακή μεταχείριση στην ΕΕ, βάσει συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών (ΣΕΣ) ή αυτόνομου προτιμησιακού καθεστώτος (όπως το Σύστημα Γενικευμένων Προτιμήσεων), να διασφαλίζουν ότι οι εξαγωγείς τρίτων χωρών μπορούν να αποδείξουν ότι τα εμπορεύματα πληρούν τις απαιτήσεις προτιμησιακής καταγωγής, λαμβανομένων υπόψη των συνεπειών της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Συνιστάται στους προμηθευτές που είναι εγκατεστημένοι σε κράτη μέλη της ΕΕ και παρέχουν στους εξαγωγείς ή τους εμπόρους τις απαραίτητες πληροφορίες για τον προσδιορισμό της προτιμησιακής καταγωγής των εμπορευμάτων μέσω δηλώσεων προμηθευτή, να ενημερώνουν τους εξαγωγείς ή τους εμπόρους για τις αλλαγές στον χαρακτήρα καταγόμενου προϊόντος των εμπορευμάτων των οποίων η προμήθεια γίνεται πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και για τα οποία παρέχονται οι εν λόγω δηλώσεις προμηθευτή.

1. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΙΜΗΣΙΑΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ ΤΗΣ ΕΕ

Εμπορεύματα που εισάγονται στην ΕΕ από το ΗΒ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου θεωρούνται μη καταγόμενα εμπορεύματα στο πλαίσιο των προτιμησιακών καθεστώτων της ΕΕ. Αυτό σημαίνει τα εξής:

- Εμπορεύματα που είχαν παραχθεί στο ΗΒ, πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, αν μεταφερθούν ή εισαχθούν στην ΕΕ από το ΗΒ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, δεν θεωρούνται καταγόμενα από την ΕΕ στο πλαίσιο των προτιμησιακών καθεστώτων της ΕΕ.

- Εμπορεύματα που είχαν παραχθεί στην ΕΕ πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, αν βρίσκονται στο ΗΒ πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και εισαχθούν στην ΕΕ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, δεν θεωρούνται καταγόμενα από την ΕΕ στο πλαίσιο των προτιμησιακών καθεστώτων της ΕΕ και σύμφωνα με την αρχή της εδαφικότητας όπως ορίζεται στο σχετικό άρθρο της εκάστοτε εφαρμοζόμενης Προτιμησιακής Συμφωνίας.

- Εμπορεύματα καταγόμενα από προτιμησιακές χώρες-εταίρους της ΕΕ τα οποία έχουν εισαχθεί στο ΗΒ πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου με προτίμηση, αν στη συνέχεια εισαχθούν στην ΕΕ από το ΗΒ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, δεν θεωρούνται καταγόμενα από την αντίστοιχη χώρα-εταίρο. Επομένως, τα εμπορεύματα αυτά δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιούνται για σκοπούς σώρευσης με τη συγκεκριμένη χώρα-εταίρο (διμερής σώρευση) ή με άλλες χώρες-εταίρους (διαγώνια σώρευση) στο πλαίσιο των προτιμησιακών καθεστώτων της ΕΕ.

2. ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΗΣ ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ / ΜΗ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

Εμπορεύματα καταγόμενα από την ΕΕ που εξάγονται μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου από την ΕΕ, μέσω του ΗΒ, σε τρίτη χώρα με την οποία η ΕΕ έχει συνάψει προτιμησιακή συμφωνία είναι δυνατό να δικαιούνται προτιμησιακή μεταχείριση στην εν λόγω τρίτη χώρα-εταίρο, με την προϋπόθεση ότι τηρείται ο κανόνας της απευθείας μεταφοράς / μη διενέργειας εργασιών (nonmanipulation) σύμφωνα με τις διατάξεις του εφαρμοζόμενου προτιμησιακού καθεστώτος . Ομοίως, εμπορεύματα καταγόμενα από τρίτη χώρα-εταίρο που εισάγονται μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου από την εν λόγω χώρα-εταίρο στην ΕΕ, μέσω του ΗΒ, είναι δυνατό να δικαιούνται προτιμησιακή μεταχείριση στην ΕΕ, με την προϋπόθεση ότι τηρείται ο κανόνας της απευθείας μεταφοράς/μη διενέργειας εργασιών (nonmanipulation), σύμφωνα με τις διατάξεις του εφαρμοζόμενου προτιμησιακού καθεστώτος.

3. ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ

3α. Αποδεικτικά καταγωγής που έχουν εκδοθεί / συνταχθεί πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου

i. Αποδεικτικά καταγωγής που έχουν εκδοθεί / συνταχθεί στην ΕΕ ή στο Ηνωμένο Βασίλειο

Αποδεικτικά καταγωγής που έχουν εκδοθεί / συνταχθεί στην ΕΕ για εμπορεύματα που περιέχουν ύλες ΗΒ ή στο ΗΒ πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου θεωρούνται έγκυρα αποδεικτικά καταγωγής, όταν η εξαγωγή της αποστολής έχει πραγματοποιηθεί ή διασφαλιστεί πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

Η ισχύς των αποδεικτικών καταγωγής περιορίζεται στην περίοδο που καθορίζεται στις σχετικές προτιμησιακές συμφωνίες της ΕΕ, για τον σκοπό της χρήσης τους κατά την εισαγωγή στη χώρα-εταίρο σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των προτιμησιακών καθεστώτων της ΕΕ. Ωστόσο, οι προτιμησιακές χώρες-εταίροι της ΕΕ μπορούν να αμφισβητήσουν τα εν λόγω αποδεικτικά καταγωγής και να ζητούν την επαλήθευσή τους όταν συνοδεύουν εμπορεύματα που εισάγονται στις προτιμησιακές χώρες-εταίρους μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Στις εν λόγω περιπτώσεις, οι τελωνειακές αρχές των κρατών μελών θα απαντούν στα αιτήματα ελέγχου σύμφωνα με τις δυνατότητες που έχουν στη διάθεσή τους για να επιβεβαιώνουν τον χαρακτήρα καταγωγής των εμπορευμάτων ή τη γνησιότητα των εν λόγω αποδεικτικών. Για τους σκοπούς αυτούς, η ενωσιακή καταγωγή πρέπει να προσδιορίζεται κατά τον χρόνο πραγματοποίησης της εξαγωγής, λαμβανομένης υπόψη της αρχής που περιγράφεται στην πρώτη παράγραφο ανωτέρω.

ii. Αποδεικτικά καταγωγής που έχουν εκδοθεί / συνταχθεί στις προτιμησιακές χώρες-εταίρους της ΕΕ

Αποδεικτικά καταγωγής που έχουν εκδοθεί ή συνταχθεί σε προτιμησιακές χώρες-εταίρους της ΕΕ πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου για εμπορεύματα που περιέχουν ύλες ΗΒ, θεωρούνται έγκυρα αποδεικτικά καταγωγής και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς εισαγωγής στην ΕΕ κατά τη διάρκεια ισχύος τους, με την προϋπόθεση ότι η εξαγωγή της αποστολής έχει πραγματοποιηθεί ή διασφαλιστεί πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Ωστόσο, εμπορεύματα καταγωγής ΕΕ που ενσωματώνουν ύλες ΗΒ τα οποία εισάγονται στις προτιμησιακές χώρες-εταίρους της ΕΕ και συνοδεύονται από έγκυρο αποδεικτικό καταγωγής της ΕΕ δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις προτιμησιακές χώρες-εταίρους της ΕΕ για σκοπούς σώρευσης μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

3β. Αποδεικτικά καταγωγής που έχουν εκδοθεί / συνταχθεί μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου

Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, είναι δυνατό να εκδίδονται / να συντάσσονται συγκεκριμένα είδη αποδεικτικών καταγωγής μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου για εξαγωγές οι οποίες πραγματοποιήθηκαν πριν από τη λήξη της εν λόγω περιόδου:

- Αντίγραφα πιστοποιητικών κυκλοφορίας

Είναι δυνατό να εκδοθεί αντίγραφο πιστοποιητικού κυκλοφορίας εμπορευμάτων μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, κατόπιν αιτήματος ενός εξαγωγέα της ΕΕ, με βάση το πρωτότυπο πιστοποιητικό κυκλοφορίας που έχει εκδοθεί από τις τελωνειακές αρχές των κρατών μελών πριν από τη λήξη της εν λόγω περιόδου.

- Πιστοποιητικά κυκλοφορίας που εκδίδονται εκ των υστέρων

Είναι δυνατό να εκδοθεί εκ των υστέρων πιστοποιητικό κυκλοφορίας μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, κατόπιν αιτήματος ενός εξαγωγέα της ΕΕ, στην περίπτωση που τα εμπορεύματα είχαν εξαχθεί πριν από τη λήξη της εν λόγω περιόδου.

- Δηλώσεις καταγωγής, βεβαιώσεις καταγωγής και δηλώσεις τιμολογίου που εκδίδονται εκ των υστέρων

Ένας εξαγωγέας της ΕΕ μπορεί να συντάσσει δήλωση καταγωγής μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, στην περίπτωση που τα εμπορεύματα είχαν εξαχθεί πριν από τη λήξη της εν λόγω περιόδου.

4. ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ

Οι δηλώσεις προμηθευτή είναι υποστηρικτικά έγγραφα βάσει των οποίων είναι δυνατό να εκδίδονται ή να συντάσσονται αποδεικτικά καταγωγής. Μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, είναι δυνατό να χρησιμοποιούνται για την έκδοση αποδεικτικών καταγωγής με την προϋπόθεση ότι δεν εκδίδονται για προϊόντα που περιέχουν ύλες Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι εξαγωγείς και τα αρμόδια Τελωνεία ή άλλες αρχές που εκδίδουν ή συντάσσουν αποδεικτικά καταγωγής μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου υποχρεούνται να εξακριβώσουν εάν οι δηλώσεις προμηθευτή πληρούν τις προϋποθέσεις κατά τον χρόνο έκδοσης/σύνταξης των αποδεικτικών καταγωγής και πραγματοποίησης της εξαγωγής.

Από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, οι δηλώσεις προμηθευτή που έχουν συνταχθεί από προμηθευτές του ΗΒ πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου δεν είναι δυνατό να χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της έκδοσης ή σύνταξης αποδεικτικών καταγωγής σε κράτη μέλη της ΕΕ.

Οι προμηθευτές που είναι εγκατεστημένοι σε κράτη μέλη της ΕΕ και παρέχουν στους εξαγωγείς ή τους εμπόρους τις απαραίτητες πληροφορίες για τον προσδιορισμό της προτιμησιακής καταγωγής των εμπορευμάτων μέσω δηλώσεων προμηθευτή, θα πρέπει να ενημερώνουν τους εξαγωγείς ή τους εμπόρους για τις αλλαγές στον χαρακτήρα καταγόμενου προϊόντος των εμπορευμάτων των οποίων η προμήθεια γίνεται πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου και για τα οποία παρέχονται οι εν λόγω δηλώσεις προμηθευτή.

Στην περίπτωση δήλωσης τακτικού προμηθευτή (ή μακροπρόθεσμη δήλωση προμηθευτή), οι προμηθευτές που είναι εγκατεστημένοι σε κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να ενημερώνουν τους εξαγωγείς ή τους εμπόρους αν δήλωση τακτικού προμηθευτή δεν ισχύει πλέον μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου σε σχέση με ορισμένες ή όλες τις αποστολές των εμπορευμάτων που καλύπτονται από τη δήλωση τακτικού προμηθευτή.

5. ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΙ ΕΞΑΓΩΓΕΙΣ

Όσον αφορά τους εγκεκριμένους εξαγωγείς για τους σκοπούς της σύνταξης δηλώσεων τιμολογίου ή δηλώσεων καταγωγής σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις περί προτιμησιακής καταγωγής της ΕΕ ισχύουν τα ακόλουθα:

- `Αδειες εγκεκριμένου εξαγωγέα που έχουν χορηγηθεί από τις τελωνειακές αρχές του ΗΒ σε εξαγωγείς και επαναποστολείς παύουν πλέον να ισχύουν στην ΕΕ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

- `Αδειες εγκεκριμένου εξαγωγέα που έχουν χορηγηθεί από τελωνειακές αρχές της ΕΕ σε εξαγωγείς και επαναποστολείς εγκατεστημένους εντός του ΗΒ παύουν πλέον να ισχύουν στην ΕΕ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

- `Αδειες εγκεκριμένου εξαγωγέα που έχουν χορηγηθεί από τελωνειακές αρχές της ΕΕ σε εξαγωγείς και επαναποστολείς εγκατεστημένους εντός της ΕΕ με αριθμό EORI Ηνωμένου Βασιλείου, παύουν πλέον να ισχύουν στην ΕΕ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

- Οι εγκεκριμένοι εξαγωγείς και επαναποστολείς που είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ θα πρέπει να ενημερώνουν την αρμόδια εθνική τελωνειακή αρχή σχετικά με αλλαγές ως προς την τήρηση των προϋποθέσεων βάσει των οποίων τους χορηγήθηκε η άδεια, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εμπορεύματα που περιέχουν ύλες Ηνωμένου Βασιλείου θα θεωρούνται μη καταγόμενα μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Στη συνέχεια, οι τελωνειακές αρχές των κρατών μελών που έχουν χορηγήσει άδειες εγκεκριμένου εξαγωγέα στους εν λόγω εξαγωγείς και επαναποστολείς, θα τροποποιούν ή θα ανακαλούν την άδεια κατά περίπτωση.

6. ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΕΞΑΓΩΓΕΙΣ (REX)

Όσον αφορά τους εγγεγραμμένους εξαγωγείς (στο σύστημα REX) για τους σκοπούς της σύνταξης βεβαιώσεων καταγωγής ή δηλώσεων καταγωγής σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις που διέπουν την προτιμησιακή καταγωγή της Ένωσης:

- Η εγγραφή εξαγωγέων και επαναποστολέων στο σύστημα REX από τις τελωνειακές αρχές του ΗΒ παύει πλέον να ισχύει στην ΕΕ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

- Οι εγγραφές από τις τελωνειακές αρχές της ΕΕ για εξαγωγείς και επαναποστολείς εγκατεστημένους στο ΗΒ παύουν πλέον να ισχύουν στην ΕΕ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

- Οι εγγραφές από τελωνειακές αρχές της ΕΕ για εξαγωγείς και επαναποστολείς εγκατεστημένους εντός της ΕΕ με αριθμό EORI Ηνωμένου Βασιλείου παύουν πλέον να ισχύουν στην ΕΕ μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

- Οι εγγεγραμμένοι εξαγωγείς και επαναποστολείς της ΕΕ που είναι εγκατεστημένοι στα κράτη μέλη της ΕΕ, θα πρέπει να ενημερώνουν άμεσα την αρμόδια εθνική τελωνειακή αρχή που τους έχει εγγράψει σχετικά με οποιαδήποτε αλλαγή που αφορά πληροφορίες τις οποίες παρείχαν κατά την εγγραφή τους. Στη συνέχεια, οι τελωνειακές αρχές της ΕΕ στις οποίες έχουν εγγραφεί οι εν λόγω εξαγωγείς και επαναποστολείς θα ανακαλούν την εγγραφή εάν δεν πληρούνται πλέον οι σχετικές προϋποθέσεις.

Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΣΟΦΙΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ