ΘΕΜΑ:

Οδηγίες εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 33 παρ. 3 του Ν.4141/2013 και του άρθρου τρίτου παρ. Α του Ν.4254/2014 που αφορούν θέματα αναγκαστικής είσπραξης.

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 33 παρ. 3 του Ν.4141/2013 (Α΄ 83) και του άρθρου τρίτου παρ. Α του Ν.4254/2014 (Α΄ 85), γνωρίζοντάς σας τα ακόλουθα για την εφαρμογή τους:

Α. ΑΡΘΡΟ 33 ΠΑΡ. 3 Ν. 4141/2013
(ΑΝΑΚΟΠΗ ΚΑΤΑ ΠΙΝΑΚΑ ΚΑΤΑΤΑΞΗΣ)

Με τα οριζόμενα στην ανωτέρω παράγραφο καταργείται το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 58 του Ν.Δ.356/1974 - Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.) και καθορίζονται οι συνέπειες από την άσκηση ανακοπής κατά πίνακα κατατάξεως στις περιπτώσεις που δικαιούχος των αμφισβητούμενων απαιτήσεων είναι το Δημόσιο και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, τα οποία απολαύουν των διαδικαστικών ή δικονομικών ή δικαστικών προνομίων του Δημοσίου, στα οποία περιλαμβάνεται και το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. δ του Ν.1469/84 (Α΄ 111) και τις ΑΠ 1251/1994 Ελλ. Δνη 1996, 109, ΑΠ 295/1997 ΝοΒ, 1239, Εφ. Αθ 11104/1996 Δνη 1998, 629, ΑΠ 1636/2002 Ελλ. Δνη 2003.

Ειδικότερα, εάν δικαιούχος των αμφισβητούμενων απαιτήσεων είναι το Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., καταβάλλεται αμέσως το σύνολο της καταταγείσης απαιτήσεώς του, η οποία επιστρέφεται ατόκως στον υπάλληλο του πλειστηριασμού εντός δύο μηνών από της επιδόσεως στην αρμοδία υπηρεσία Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. της τελεσιδίκου αποφάσεως, η οποία απέβαλε από τον πίνακα κατατάξεως την εισπραχθείσα απαίτηση του Ιδρύματος.

Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται και στους πίνακες κατατάξεως δανειστών, οι οποίοι συνετάγησαν πριν την έναρξη της ισχύος της, για τις περιπτώσεις εκείνες που έχουν ασκηθεί ανακοπές κατ΄ αυτών και εκκρεμούν προς εκδίκαση.

Β. ΑΡΘΡΟ ΤΡΙΤΟ ΠΑΡ. Α ΠΕΡ. 1 & 2 Ν. 4254/2014
(ΛΗΨΗ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ)

Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις:

α) Δεν λαμβάνονται αναγκαστικά μέτρα είσπραξης επί ακίνητης και κινητής περιουσίας εις χείρας του οφειλέτη, εφόσον το συνολικό ποσό των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων κύριων οφειλών στις Ταμειακές Υπηρεσίες του Ιδρύματος, δεν υπερβαίνει τα πεντακόσια (500) ευρώ.

Κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί μέχρι την 06.04.2014 σε βάρος οφειλετών, για συνολικές οφειλές μικρότερες του ανωτέρω ποσού αίρονται, κατόπιν υποβολής αιτήσεως από τον ενδιαφερόμενο στην αρμόδια Ταμειακή Υπηρεσία Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., ενώ οι εκδοθείσες παραγγελίες κατάσχεσης ανακαλούνται οίκοθεν από την Υπηρεσία που τις εξέδωσε.

β) Δεν επιβάλλεται κατάσχεση εις χείρας των πιστωτικών ιδρυμάτων, ως τρίτων, κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 30Α του Κ.Ε.Δ.Ε., εφόσον το συνολικό ποσό των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών στις Ταμειακές Υπηρεσίες του Ιδρύματος, δεν υπερβαίνει τα πενήντα (50) ευρώ.

Σε περίπτωση κατά την οποία επιβλήθηκε κατάσχεση, για συνολικό ποσό οφειλής μικρότερο των πενήντα (50) ευρώ, δεν υποβάλλεται η Δήλωση Τρίτου του άρθρου 32 του Ν.Δ. 356/74 - Κ.Ε.Δ.Ε., τυχόν δε υφιστάμενο ποσό δεν αποδίδεται από το πιστωτικό ίδρυμα στην Υπηρεσία που επέβαλε την κατάσχεση.

Υπενθυμίζεται ότι, με τη παρ. 9 του άρθρου 63 του Ν.3996/2011 (Α΄ 170), όπως ανικαταστάθηκε και ισχύει με τη περ. 12 της υποπαραγράφου ΙΑ.2 του άρθρου πρώτου του Ν.4152/2013 (Α΄ 107), το μέτρο της κατάσχεσης εις χείρας τρίτων που έχει επιβληθεί στους οφειλέτες του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. για τη διασφάλιση των απαιτήσεων του Ιδρύματος, αίρεται με την υπαγωγή του οφειλέτη σε καθεστώς ρύθμισης, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος.

Σε περίπτωση κατά την οποία επιβλήθηκε κατάσχεση εις χείρας των πιστωτικών ιδρυμάτων, ως τρίτων, σε βάρος οφειλέτη του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. για συνολικό ποσό οφειλής άνω των πενήντα (50) ευρώ και το προς απόδοση ποσό υπολείπεται του ποσού των πενήντα (50) ευρώ, αυτό δεν αποδίδεται εντός της προθεσμίας που προβλέπεται στο άρθρο 30Α του Ν.Δ. 356/74 - Κ.Ε.Δ.Ε., όπως αυτό προστέθηκε με τη παρ. 2 του άρθρου 67 του Ν.3842/2010 (Α΄ 58), ήτοι εντός δέκα (10) ημερών από την υποβολή της Δήλωσης Τρίτου του άρθρου 32 του Ν.Δ.356/74 - Κ.Ε.Δ.Ε., αλλά σε χρόνο κατά τον οποίο το προς απόδοση ποσό θα είναι μεγαλύτερο του παραπάνω ορίου, χωρίς την επιβολή των προβλεπομένων από την ισχύουσα νομοθεσία αστικών και ποινικών μέτρων, λόγω μη αποδόσεως του κατασχεθέντος ποσού.

Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω δεν ισχύουν για κατασχέσεις απαιτήσεων στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων που επιβάλλονται με τη διαδικασία του άρθρου 30Β του Ν.Δ. 356/74 - Κ.Ε.Δ.Ε., όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 66 του Ν.4170/2013 (Α΄ 163).

Γ. ΑΡΘΡΟ ΤΡΙΤΟ ΠΑΡ. Α ΠΕΡ. 3 Ν. 4254/2014
(ΑΥΞΗΣΗ ΟΡΙΟΥ ΑΚΑΤΑΣΧΕΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΜΙΣΘΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΓΙΑ ΧΡΕΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ)

Με τις ως άνω διατάξεις θεσπίστηκε η αύξηση του ορίου του ακατάσχετου ποσού μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών δικαιωμάτων για χρέη προς το Δημόσιο που καταβάλλονται περιοδικά από 1.000,00 ευρώ σε 1.500,00 ευρώ.

Συγκεκριμένα, δεν επιτρέπεται η επιβολή κατάσχεσης επί μισθών, συντάξεων ή ασφαλιστικών βοηθημάτων που καταβάλλονται περιοδικώς σε βάρος των οφειλετών του Δημοσίου, εφόσον το ποσό αυτών, αφαιρουμένων των υποχρεωτικών εισφορών, είναι μικρότερο των χιλίων πεντακοσίων (1.500,00) ευρώ μηνιαίως, στις περιπτώσεις δε που ο μισθός, η σύνταξη ή το βοήθημα υπερβαίνει το ποσό των χιλίων πεντακοσίων (1.500,00) ευρώ επιτρέπεται η κατάσχεση μέχρι του Υα αυτών, όμως σε κάθε περίπτωση το εναπομένον ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο των χιλίων πεντακοσίων (1.500,00) ευρώ.

Κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί μέχρι την 06.04.2014 και εμπίπτουν στο κατά το ανωτέρω ακατάσχετο ποσό, αίρονται ή περιορίζονται κατά περίπτωση μετά από αίτηση του οφειλέτη, με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών από τα οποία προκύπτει το συνολικό ύψος των αποδοχών ή συντάξεων.

Σημειώνεται ότι, η ανωτέρω διάταξη δεν έχει αναδρομική ισχύ, καθόσον κατά το άρθρο τέταρτο του ιδίου ως άνω νόμου, ως ημερομηνία έναρξης ισχύος αυτής, ορίζεται η ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (7.4.2014) και ως εκ τούτου τα ποσά που έχουν παρακρατηθεί μέχρι την υποβολή της αίτησης δεν επιστρέφονται.

Δ. ΑΡΘΡΟ ΤΡΙΤΟ ΠΑΡ. Α ΠΕΡ. 4 Ν. 4254/2014
(ΑΚΑΤΑΣΧΕΤΑ ΕΙΣ ΧΕΙΡΑΣ ΤΡΙΤΩΝ)

Με το άρθρο 20 του Ν.4161/2013 (Α΄ 143) θεσπίστηκε το ακατάσχετο για απαιτήσεις φυσικών προσώπων από καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500,00) ευρώ και των δύο χιλιάδων (2.000,00) ευρώ σε περίπτωση κοινού λογαριασμού, εξαιρουμένου του Δημοσίου ως δανειστή, για το οποίο ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 31 του Ν.Δ.356/74 - Κ.Ε.Δ.Ε.

Για την υλοποίηση της διάταξης αυτής απαιτείται η υποβολή δήλωσης εκ μέρους του καταθέτη προς ένα εκ των πιστωτικών ιδρυμάτων και για ένα και μόνο λογαριασμό για τον οποίο θα ισχύει το ακατάσχετο.

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις του τρίτου άρθρου παρ. Α περ. 4 του Ν.4254/2014 , η ανωτέρω διάταξη επεκτείνεται και στις περιπτώσεις επιβολής κατασχέσεων από το Δημόσιο, εις χείρας των πιστωτικών ιδρυμάτων ως τρίτων.

Συγκεκριμένα, για κάθε φυσικό πρόσωπο θεσπίζεται το ακατάσχετο για απαιτήσεις από καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε ατομικό ή κοινό λογαριασμό μέχρι του ποσού των χιλίων πεντακοσίων (1.500,00) ευρώ και για ένα και μόνο πιστωτικό ίδρυμα.

Για την εφαρμογή της ως άνω διάταξης απαιτείται η γνωστοποίηση από το φυσικό πρόσωπο του τραπεζικού λογαριασμού, με υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης, η οποία εν συνεχεία θα πρέπει να ενημερώσει τα πιστωτικά ιδρύματα για την υποβαλλόμενη δήλωση.

Εφόσον υπάρχει λογαριασμός περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων, θα πρέπει να γνωστοποιηθεί, αποκλειστικά και μόνο, ο λογαριασμός αυτός, καθώς η διάταξη είναι δεσμευτική ως προς το ακατάσχετο ενός και μόνο λογαριασμού και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα.

Επειδή για την εφαρμογή της ως άνω διάταξης απαιτείται η έκδοση απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, σχετικά με τον τρόπο υποβολής της ηλεκτρονικής δήλωσης και πιστοποίησης του χρόνου της παραλαβής, τα στοιχεία της υποβαλλόμενης δήλωσης και τον τρόπο ενημέρωσης των πιστωτικών ιδρυμάτων, οδηγίες και διευκρινίσεις για την ορθή και ενιαία εφαρμογή των προαναφερομένων διατάξεων θα δοθούν με νεότερη εγκύκλιο, η οποία θα ακολουθήσει.

Ε. ΑΡΘΡΟ ΤΡΙΤΟ ΠΑΡ. Α ΠΕΡ. 5 Ν. 4254/2014
(ΚΑΤΑΣΧΕΣΕΙΣ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ)

Με τις ως άνω διατάξεις προστέθηκε νέο εδάφιο στη παρ. 1 του άρθρου 32 του Ν.Δ.356/74 - Κ.Ε.Δ.Ε., με το οποίο ορίζεται ρητά ότι για τις επιβληθείσες κατασχέσεις εις χείρας των πιστωτικών ιδρυμάτων, ως τρίτων, η Δήλωση Τρίτου του άρθρου 32 του Ν.Δ.356/74 - Κ.Ε.Δ.Ε. γίνεται υποχρεωτικά εντός οκτώ (8) εργασίμων ημερών από της επιδόσεως του κατασχετηρίου, σε αντιδιαστολή με τις λοιπές Δηλώσεις Τρίτων οι οποίες γίνονται εντός οκτώ (8) ημερολογιακών ημερών από την επίδοση του κατασχετηρίου.

Υπενθυμίζεται ότι, σε περίπτωση που ο τρίτος δεν προβεί σε δήλωση ή προβεί σε εκπρόθεσμη δήλωση ή η δήλωση δεν έχει τον τύπο που περιγράφεται στο άρθρο 30Α του Ν.Δ. 356/74 - Κ.Ε.Δ.Ε., όπως αυτό προστέθηκε με τη παρ. 2 του άρθρου 67 του Ν.3842/2010 (Α΄ 58), ο τρίτος λογίζεται ως οφειλέτης του συνολικού ποσού για το οποίο επεβλήθη η κατάσχεση και διώκεται ως οφειλέτης, λαμβανομένων σε βάρος του όλων των προβλεπομένων από την ισχύουσα νομοθεσία μέτρων.

Τέλος σημειώνεται ότι, οι ως άνω κοινοποιούμενες διατάξεις ισχύουν και για τις οφειλές που κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 101 του Ν.4172/2013 (Α΄ 167), διαβιβάζονται στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), το οποίο έχει συσταθεί στο Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. και λειτουργεί ενταγμένο στην Οργανωτική του δομή.