Εγκύκλιος Αριθμ. 91
28-11-2003

ΣΧΕΤΙΚΗ: Εγκ. 1/78, 81/78, 103/78 & 19/96

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις των άρθρων 11 του Ν. 2837/00 (ΦΕΚ 178/Α/3.8.00) "Ρύθμιση θεμάτων Ανταγωνισμού, Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, Τουρισμού και άλλες διατάξεις", 24 του Ν. 2919/01 (ΦΕΚ 128/Α΄/25.6.01) "Σύνδεση έρευνας και τεχνολογίας με την παραγωγή και άλλες διατάξεις" και 36 παρ. 4 του Ν. 3105/03 (ΦΕΚ 29/Α΄/10.2.03) "Τουριστική εκπαίδευση και κατάρτιση, ρυθμίσεις για τον τουρισμό και άλλες διατάξεις", για την εφαρμογή των οποίων σας γνωρίζουμε τα εξής:

Α. Προϊσχύον καθεστώς

Οι ξεναγοί είχαν υπαχθεί από 1.1.1977 υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΙΚΑ με τις διατάξεις του Ν. 710/77.

Οι ασφαλιστικές εισφορές καταβάλλονταν εντός τριάντα (30) ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου στον Ε.Ο.Τ., για μεν τους απασχολούμενους για λογαριασμό τουριστικών γραφείων ή επιχειρήσεων, Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. μέσω του εργοδότη τους, για δε τους απασχολούμενους για λογαριασμό τους (αυτοτελώς απασχολούμενοι) μέσω και με ευθύνη των ίδιων.

Ο Ε.Ο.Τ., ο οποίος είχε έναντι του ΙΚΑ τις υποχρεώσεις του εργοδότη, απέδιδε τις εισφορές σ΄ αυτό εντός προθεσμίας ενενήντα ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου.

Με τις διατάξεις του άρθρου 11 παρ. 6 εδ. δ΄ του Ν. 2837/00 οι αρμοδιότητες και υποχρεώσεις του Ε.Ο.Τ., σε θέματα που αφορούσαν την άσκηση του επαγγέλματος του ξεναγού συμπεριλαμβανομένης και της είσπραξης και απόδοσης στο ΙΚΑ των ασφαλιστικών εισφορών των κατά περίπτωση εργοδοτών των ξεναγών, μεταφέρθηκαν στις Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης (Σ.Τ.Ε.).

Με τις διατάξεις του άρθρου 24 του Ν. 2919/01 αντικαταστάθηκε το άρθρο 6 του Ν. 710/77 και ορίσθηκαν τα εξής:

Οι ξεναγοί όφειλαν για κάθε παρεχόμενη εργασία σχετική με το επάγγελμά τους, να εκδίδουν Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών (Δ.Π.Υ.) τριπλότυπο, νόμιμα θεωρημένο. Αντίγραφα των Δελτίων αυτών υποχρεούνταν να υποβάλλουν στις Σ.Τ.Ε. εντός τριάντα ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου.

Εντός της ίδιας προθεσμίας καταβάλλονταν και οι ασφαλιστικές εισφορές.

Ειδικότερα:

• Οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη και ασφαλισμένου παρακρατούνταν στο σύνολό τους από τα τουριστικά γραφεία, τις λοιπές επιχειρήσεις, το Δημόσιο, τα Ν.Π.Δ.Δ. κλπ. προς τα οποία είχαν προσφέρει τις υπηρεσίες τους και καταβάλλονταν στις Σ.τ.Ε. εντός τριάντα ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου.

• Για τους αυτοτελώς απασχολούμενους ξεναγούς (απασχόληση σε μεμονωμένους περιηγητές, κλπ) οι ασφαλιστικές εισφορές (εργοδότη και ασφαλισμένου) καταβάλλονταν με ευθύνη των ίδιων των ξεναγών στις Σ.Τ.Ε. εντός τριάντα ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου.

Εισφορές που καταβάλλονται από τους ανωτέρω υπόχρεους (τουριστικά γραφεία, Δημόσιο κλπ. και αυτοτελώς απασχολούμενους ξεναγούς) μετά την εκπνοή της προθεσμίας των τριάντα ημερών από τη λήξη του αντίστοιχου ημερολογιακού τριμήνου, επιβαρύνονται με πρόσθετα τέλη, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Οι Σ.Τ.Ε. υποχρεούνται να αποδίδουν στο ΙΚΑ τις κατά τα ανωτέρω καταβληθείσες σ΄ αυτές εισφορές, εντός ενενήντα ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου και να προσκομίζουν στο αρμόδιο Υποκατάστημα ΙΚΑ (Πλ. Συντάγματος) αντίγραφα των Δ.Π.Υ. και αναλυτική κατάσταση, στην οποία να φαίνεται το σύνολο των αμοιβών και των υπολογιζόμενων επί αυτών εισφορών για κάθε ξεναγό. Επίσης, να προσκομίζουν κατάσταση, στην οποία θα καταχωρούνται οι εργοδότες και οι ξεναγοί, οι οποίοι δεν κατέβαλαν εντός της καθορισμένης προθεσμίας τις ασφαλιστικές εισφορές που τους βαρύνουν.

Β. Ισχύον καθεστώς ασφάλισης (από 10/4/03)

Με τις διατάξεις του άρθρου 36 παρ. 4 του Ν. 3105/03 (ΦΕΚ 29/Α΄/10.2.03) ορίζεται ότι, δύο μήνες μετά την έναρξη ισχύος του νόμου (δηλ. από 10/4/03) η αρμοδιότητα του Ε.Ο.Τ., η οποία όπως προαναφέρθηκε είχε μεταβιβαστεί στις Σ.Τ.Ε. και αφορά την είσπραξη και απόδοση στο ΙΚΑ των ασφαλιστικών εισφορών των ξεναγών, όπως και κάθε άλλη υποχρέωση με το συγκεκριμένο θέμα, μεταφέρεται στο ΙΚΑ.

Επειδή με τις προαναφερόμενες διατάξεις διαταράσσεται ουσιαστικά το ασφαλιστικό καθεστώς των ξεναγών στο ΙΚΑ και μέχρι να ρυθμιστεί αυτό νομοθετικά, η διαχείριση του πλαισίου ασφάλισής τους από 10/4/03 και μετά θα πραγματοποιείται ως κατωτέρω:

1. ΥΠΟΒΟΛΗ ΔΕΛΤΙΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Οι ξεναγοί οφείλουν να υποβάλλουν στο Υποκ/μα ΙΚΑ Πλ. Συντάγματος, εντός τριάντα ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου, αντίγραφα των Δ.Π.Υ. της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου.

Μετά την λήψη της παρούσας, οι ξεναγοί και τα τουριστικά γραφεία και πρακτορεία υποχρεούνται να υποβάλλουν, μαζί με τα Δ.Π.Υ., αναλυτική κατάσταση συμπληρωμένη.

Σε περίπτωση μη υποβολής των Δ.Π.Υ. εντός της προβλεπομένης προθεσμίας, επιβάλλονται στους ξεναγούς σύμφωνα με τις κοινοποιούμενες διατάξεις οι κυρώσεις που προβλέπονται για την καθυστέρηση καταβολής των εισφορών ( άρθρο 14 Ν. 2972/01εγκ. ΙΚΑ 1/02).

Προκειμένου να εφαρμοσθεί η ως άνω οδηγία, στις προεκτυπωμένες διατάξεις του εντύπου της Π.Ε.Π.Τ., θα συμπληρώνονται χειρόγραφα και οι κοινοποιούμενες ( άρθρα 24 του Ν. 2919/01 ΦΕΚ 128 Α΄ και 36 παρ. 4 του Ν. 3105/03 ΦΕΚ 29Α΄).

Η ΠΕΠΤ θα συντάσσεται σε βάρος του ξεναγού με αριθμό μητρώου εργοδότη τον αριθμό μητρώου ασφαλισμένων (ΑΜΕ δεκαψήφιος ΑΜΑ επταψήφιος).

Οι ξεναγοί που θα υποβάλλουν τα Δ.Π.Υ. τους για το Α΄, Β΄& Γ΄ τρίμηνο του 2003 μέχρι 31/12/03 στο Υποκ/μα του ΙΚΑ Πλ. Συντάγματος, απαλλάσσονται των προαναφερομένων κυρώσεων.

2. ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

Οι υπόχρεοι καταβολής εισφορών (Δημόσιο, ΝΠΔΔ κλπ., τουριστικά γραφεία, πρακτορεία, καθώς και οι αυτοτελώς απασχολούμενοι ξεναγοί για απασχόληση σε μεμονωμένους περιηγητές κ.λ.π.), υποχρεούνται, εντός προθεσμίας τριάντα ημερών από τη λήξη κάθε ημερολογιακού τριμήνου, να καταβάλλουν τις εισφορές.

Η καταβολή των εισφορών θα γίνεται σε Τραπεζικό Λογαριασμό τα στοιχεία του οποίου θα κοινοποιηθούν με νεώτερο έγγραφό μας, όπως και κάθε άλλη σχετική πληροφορία.

Κατά τα λοιπά (υπολογισμός ημερών, ασφαλιστικές κλάσεις κλπ.) εξακολουθούν να ισχύουν οι οδηγίες που είχαν δοθεί με την υπ΄ αριθμ. 1/78 εγκύκλιο διαταγή.

3. ΥΠΟΧΡΕΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ

Οι διατάξεις του άρθρου 24 του Ν. 2919/01, εκτός των λοιπών αλλαγών στη διαδικασία ασφάλισης των ξεναγών, τροποποίησαν και τα ισχύοντα περί υπόχρεου έναντι του Ι.Κ.Α. εργοδότη, για την απόδοση των αντίστοιχων εισφορών.

Συγκεκριμένα ορίζουν ότι, εργοδότες έναντι του Ι.Κ.Α. θεωρούνται:

• Προκειμένου περί ξεναγών (αυτοτελώς απασχολούμενων), που παρέχουν υπηρεσίες σε μεμονωμένους περιηγητές και γενικά σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, οι ίδιοι οι ξεναγοί.

• Στις περιπτώσεις που οι ξεναγοί παρέχουν υπηρεσίες σε τουριστικά γραφεία, λοιπές επιχειρήσεις, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., Δημόσιο κ.λ.π., οι επιχειρήσεις αυτές.

3.1. Εντοπισμός εργοδοτών που δεν κατέβαλλαν εισφορές

Επειδή οι κοινοποιούμενες διατάξεις θεσπίσθηκαν αποσπασματικά, χωρίς να ληφθεί υπόψη το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, κρίνεται αναγκαία η αποστολή ιδιαίτερων οδηγιών, κατά παρέκκλιση των όσων ισχύουν για την κατά τόπο αρμοδιότητα των Υποκαταστημάτων του Ι.Κ.Α., όσον αφορά την απογραφή και τον έλεγχο των εργοδοτών.

Όπως προαναφέρθηκε, μέχρι την έναρξη ισχύος των διατάξεων του Ν. 2837/00, εργοδότης έναντι του Ι.Κ.Α. για την ασφάλιση των ξεναγών είχε ορισθεί ο Ε.Ο.Τ. και τον έλεγχο διενεργούσε το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις. Οι Σχολές Τουριστικών Επαγγελμάτων, οι οποίες μέχρι 9/4/2003 ήταν υπόχρεες για την είσπραξη και απόδοση στο Ι.Κ.Α. των εισφορών, καθώς και τη συγκέντρωση και αποστολή σ΄ αυτό των αντίστοιχων παραστατικών, εδρεύουν στην ασφαλιστική περιοχή του ιδίου Υποκ/τος, στο οποίο ήδη έχουν διαβιβάσει τα σχετικά στοιχεία.

Επειδή το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος έχει την απαιτούμενη εμπειρία για την εφαρμογή των ειδικών οδηγιών, ως προς την υλοποίηση της ασφάλισης των ξεναγών, κρίθηκε σκόπιμο να παραμείνει σ΄ αυτό η αρμοδιότητα εφαρμογής τους. Όταν όμως διαπιστώνεται ότι δεν έχουν καταβληθεί εισφορές και απαιτείται καταλογισμός τους, το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος θα προβαίνει μεν στις προπαρασκευαστικές ενέργειες, αλλά η βεβαίωση και η είσπραξή τους θα διενεργείται από το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α., στην ασφαλιστική περιοχή του οποίου εδρεύει ο εκάστοτε οφειλέτης εργοδότης, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις ( άρθρα 26 του Ν. 1846/51 και 26 του Κ.Α. ΙΚΑ).

Προκειμένου να καταστεί δυνατός ο εντοπισμός των εργοδοτών, που οφείλουν το σύνολο ή μέρος των αντίστοιχων εισφορών ώστε στη συνέχεια να προβούμε στον καταλογισμό τους, ζητήθηκε από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης να διαβιβάσει τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της, ταξινομημένα σύμφωνα με το υπόδειγμα.

3.1.1. Προπαρασκευαστικές ενέργειες Υποκ/τος Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος.

Το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος, αντλώντας στοιχεία από τα αντίγραφα των Δ.Π.Υ. και τις αναλυτικές καταστάσεις των εργοδοτών, που διαβιβάστηκαν ή θα διαβιβαστούν σ΄ αυτό από τις Σ.Τ.Ε., θα πρέπει κατά προτεραιότητα να εντοπίσει τα τουριστικά γραφεία που οφείλουν εισφορές και να συντάξει καταστάσεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν την επωνυμία και τον Α.Φ.Μ. κάθε οφειλέτη και να τις διαβιβάσει στο Κ.Ε.Π..

3.1.2. Εντοπισμός στοιχείων οφειλετών από το Κ.ΕΠ.

Το Κέντρο Επεξεργασίας, με βάση τα διαβιβαζόμενα από το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος στοιχεία (επωνυμία, Α.Φ.Μ. οφειλέτη), θα εντοπίσει τους απογεγραμμένους, στο Μητρώο Εργοδοτών του ΙΚΑ, οφειλέτες και θα εκδώσει καταστάσεις των απογεγραμμένων επιχειρήσεων, στις οποίες θα αναγράφονται, ταξινομημένες κατά Υποκατάστημα απογραφής, οι εξής πληροφορίες:

3.2. Ενέργειες Υποκαταστημάτων - Παραρτημάτων για τον έλεγχο και τον καταλογισμό εισφορών.

3.2.1. Σύνταξη Π.Ε.Ε. και έλεγχος από το αρμόδιο Υποκατάστημα

Το Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος, με βάση τις καταστάσεις του Κ.Ε.Π. θα συντάξει για κάθε οφειλέτη εργοδότη Π.Ε.Ε., αναγράφοντας σ΄ αυτές την επωνυμία του, τον Α.Φ.Μ., τον ΑΓΜ ή ΑΜΕ (Εφόσον διαθέτει στοιχεία), το χρηματικό κατάλογο και ανάλυση οφειλής (έκθεση ελέγχου) χωρίς να θέσει σ΄ αυτές σφραγίδα του Υποκ/τος, υπογραφή και σφραγίδα του αρμοδίου υπαλλήλου. Τα έντυπα αυτά μαζί με φωτοαντίγραφα των παραστατικών ελέγχου (Δελτία Παροχής Υπηρεσιών των ξεναγών, καταστάσεις στις οποίες εμφανίζονται τα στοιχεία του εργοδότη, των απασχολουμένων σ΄ αυτόν ξεναγών και το ποσό οφειλής ανά τρίμηνο) διαβιβάζονται στο Ι.Κ.Α. της έδρας του εργοδότη, το οποίο εντοπίζεται είτε από την εκδιδόμενη κατάσταση του Κ.Ε.Π. (για τους απογεγραμμένους εργοδότες), είτε από τα υπόλοιπα στοιχεία (Ταχυδρομική Διεύθυνση, τηλέφωνο κ.λ.π.) για τους αναπόγραφους στο Μητρώο Εργοδοτών Ι.Κ.Α.

Για τα τουριστικά γραφεία που εδρεύουν στην ασφαλιστική περιοχή του Υποκ/τος Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος και δεν κατέβαλαν εισφορές, θα συνταχθούν άμεσα σε βάρος τους Π.Ε.Ε. από το ίδιο Υποκ/μα.

Επισημαίνεται ότι από τις κοινοποιούμενες διατάξεις της ασφάλισης των ξεναγών δεν προβλέπεται επιβολή κυρώσεων (ΠΕΠΕΕ, ΠΕΑΠ, ΠΕΠΑΕ), όπως ισχύει για τους λοιπούς εργοδότες παρά μόνο επιβάλλονται πρόσθετα τέλη.

3.2.2 Απογεγραμμένες επιχειρήσεις

Τα κατά τόπο αρμόδια Υποκαταστήματα Ι.Κ.Α., μετά τη λήψη των αποστελλομένων από το Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος στοιχείων, καταχωρούν αυτά σε χωριστή σελίδα του Β.Ε.Ε. ανά τρίμηνο και αναγράφουν ότι, ο έλεγχος διενεργήθηκε σ΄ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 24 παρ. 1 του Ν. 2919/01. Η συναποστελλόμενη Π.Ε.Ε., αφού ελεγχθεί από τον αρμόδιο για τον έλεγχο υπάλληλο ως προς το ύψος του ποσού, τα στοιχεία των ξεναγών που αναγράφει και τα στοιχεία του εργοδότη, συμπληρώνεται στα πεδία που αφορούν πληροφορίες, οι οποίες αντλούνται από το Β.Ε.Ε. (Δ/νση έδρας, στοιχεία υπευθύνων κλπ.), σφραγίζεται (στρογγυλή σφραγίδα με την υπογραφή Δ/ντή), αριθμείται, υπογράφεται και επιδίδεται στον εργοδότη.

3.2.3. Αναπόγραφες επιχειρήσεις

Όταν διαβιβάζονται από το Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος στοιχεία για αναπόγραφους εργοδότες ξεναγών θα καλούνται αυτοί εγγράφως, να προσκομίσουν εντός είκοσι ημερών τα απαραίτητα στοιχεία, προκειμένου να απογραφούν.

Εάν οι εργοδότες δεν ανταποκριθούν στην πρόσκληση, θα αναζητούνται στοιχεία για την απογραφή τους με κάθε πρόσφορο τρόπο (μέσω Δ.Ο.Υ., Υπουργείου Ανάπτυξης κλ.π.), θα διενεργείται έλεγχος και οι Π.Ε.Ε. θα συντάσσονται από το κατά τόπο αρμόδιο Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. Κατά τα προαναφερόμενα για τις απογεγραμμένες.

3.2.4. Αιτιολόγηση Π.Ε.Ε.

Στην αιτιολόγηση των Π.Ε.Ε. θ΄ αναγράφεται "....δεν απέδωσε στο Ι.Κ.Α. τις ασφαλιστικές εισφορές που βαρύνουν τον ίδιο καθώς και εκείνες που παρακράτησε από τους απασχολούμενους ξεναγούς, που αναγράφονται αναλυτικά στην παρούσα, όπως ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 1 του Ν. 2919/01 (ΦΕΚ 128Α΄/25-6-2001).

Μετά τη λήψη των σχετικών στοιχείων από το Υποκ/μα Ι.Κ.Α. Πλ. Συντάγματος, τα κατά τόπους αρμόδια Υποκ/τα και Παρ/τα Ι.Κ.Α, θα πρέπει να ολοκληρώνουν άμεσα τους εν λόγω ελέγχους.

3.2.5. `Ασκηση ενδίκων μέσων

Σε περίπτωση κατά την οποία ασκηθούν ένδικα μέσα κατά των συντασσόμενων ΠΕΕ πρέπει να καλείται (επί αποδείξει) κατά την εκδίκαση της υπόθεσης ενώπιον της Τ.Δ.Ε. του Υποκ/τος και ο ενδιαφερόμενος ξεναγός.

Μετά την οριστικοποίηση των πράξεων το αρμόδιο Υποκ/μα της έδρας του εργοδότη ενημερώνει το Υποκ/μα ΙΚΑ Πλ. Συντάγματος, διαβιβάζοντας αντίγραφο της ΠΕΕ (με την ένδειξη για το Κέντρο Επεξεργασίας), προκειμένου να ενεργοποιηθεί ο χρόνος ασφάλισης του ενδιαφερομένου ξεναγού.

4. ΜΗΝΥΤΗΡΙΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ - ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ

Ταυτόχρονα με την σύνταξη των ΠΕΕ πρέπει να υποβάλλονται μηνυτήριες αναφορές κατά των υπευθύνων των ανωτέρω επιχειρήσεων σύμφωνα με τις διατάξεις του Α.Ν. 86/67 όπως συμπληρώθηκαν και ισχύουν σήμερα με τις διατάξεις του Ν. 2721/99.

Μετά την αποστολή των χρηματικών καταλόγων και τη βεβαίωση των οφειλών στα αρμόδια Ταμεία Είσπραξης Εσόδων ΙΚΑ ή Ταμειακών Υπηρεσιών των Υποκ/των ΙΚΑ, θα πρέπει να λαμβάνονται άμεσα τα προβλεπόμενα αναγκαστικά μέτρα σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.Δ. 356/74 - ΚΕΔΕ και άλλους νόμους για την είσπραξη των οφειλών όπως α) κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων β) κατάσχεση ατομικών περιουσιακών στοιχείων των υπευθύνων αυτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 69 παρ. 2 του Ν. 2676/99 "περί ευθύνης Διοικούντων τα Νομικά Πρόσωπα" και γ) κατάσχεση, εις χείρας τρίτων καθώς και έκδοση προγραμμάτων πλειστηριασμού κατά των κατασχεθέντων περιουσιακών στοιχείων των ανωτέρω.

Τέλος, ανακαλείται το υπ΄ αριθμ. A21/404/37/5.11.03 έγγραφό μας προς το ΙΚΑ Πλ. Συντάγματος.