ΘΕΜΑ:

Με αφορμή τα γραπτά ερωτήματα που έχουν τεθεί στην υπηρεσία μας, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις της παρ. 14 του άρθρου 4 του Ν. 2753/99 μεταξύ άλλων ορίζεται ότι, οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του Ν. 1892/1990 (ΦΕΚ 101 Α΄) εφαρμόζονται και για τις χρήσεις 1999, 2000 και 2001 (οικονομικά έτη 2000, 2001 και 2002) για το σχηματισμό του ειδικού αφορολόγητου αποθεματικού επενδύσεων, που θα χρησιμοποιηθεί σε νέες παραγωγικές επενδύσεις, οι οποίες θα αρχίσουν μέσα στα έτη 2000, 2001 και 2002, αντίστοιχα, και θα ολοκληρωθούν εντός τριετίας από το σχηματισμό του αφορολόγητου αποθεματικού.

Ως παραγωγικές επενδύσεις με τις οποίες πρέπει να καλυφθεί αυτό το ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό επενδύσεων λαμβάνονται οι επενδυτικές και λοιπές δαπάνες που αναφέρονται για κάθε κατηγορία δραστηριότητας στην παράγραφο 1 του άρθρου 3 του Ν. 2601/1998.

Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις του άρθρου 22 του Ν. 1828/1989 (ΦΕΚ 2Α΄), όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με το άρθρο 20 του Ν. 1892/1990.

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της υποπερ. V της περ. α της παρ. 1 του άρθρου 3 του Ν. 2601/1998 ορίζεται ότι, ενισχυόμενη δαπάνη (ΣΗΜ.: παραγωγική επένδυση) για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις αποτελούν και τα μισθώματα της χρηματοδοτικής μίσθωσης καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, του οποίου αποκτάται η χρήση.

3. Εξάλλου, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 22 του Ν. 1828/1989 σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 20 του Ν. 1892/90, οι αναφερόμενες στο άρθρο 2 του ίδιου νόμου επιχειρήσεις εδικαιούντο να σχηματίσουν από τα αδιανέμητα κέρδη μέχρι και της χρήσης 1998 ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό επενδύσεων (μέχρι 30% ή 40% των αδιανέμητων κερδών, ανάλογα με την περιοχή της εγκατάστασής τους), με την προϋπόθεση ότι θα χρησιμοποιήσουν αυτό για την πραγματοποίηση καινούργιων επενδύσεων του άρθρου 1 του Ν. 1892/1990, ύψους μεγαλύτερου τουλάχιστον κατά 30% του σχηματισθέντος αποθεματικού και οι οποίες επενδύσεις έπρεπε να ολοκληρωθούν εντός τριετίας από το χρόνο σχηματισμού του αποθεματικού.

4. Περαιτέρω, με τις διατάξεις των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 22 του Ν. 1828/1989, που εξακολουθούν να ισχύουν με βάση το τελευταίο εδάφιο της παραγρ. 14 του άρθρου 4 του Ν. 2753/1999, οι επιχειρήσεις που σχηματίζουν ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό επενδύσεων υποχρεούνται κατά τον πρώτο χρόνο της τριετίας να δαπανήσουν για την πραγματοποίηση της επένδυσης ποσό τουλάχιστον ίσο με το 1/3 του σχηματισθέντος αποθεματικού και σε περίπτωση που δεν δαπανηθεί αυτό, η επιχείρηση υποχρεούται να υποβάλει εκπρόθεσμη συμπληρωματική δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικείου οικον. έτους (παρ. 5).

Αν η επιχείρηση δαπανήσει το πιο πάνω ποσό κατά τα πρώτο έτος της τριετίας αλλά μέσα σε αυτή δεν δαπανήσει ολόκληρο το ποσό που υποχρεούται, το μέρος του αποθεματικού που δεν δαπανήθηκε προστίθεται στα καθαρά κέρδη του οικείου οικον. έτους που αφορά, προσαυξημένου του αναλογούντος φόρου κατά 60%. Προς τούτο, η επιχείρηση υποχρεούται όπως εντός μηνός από τη λήξη της τριετίας υποβάλλει σχετική δήλωση καταβάλλοντας τον οφειλόμενο φόρο εφάπαξ (παρ. 6).

5. Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 14 του Ν. 2601/1998 έχουν καταργηθεί, μεταξύ άλλων, και οι διατάξεις του άρθρου 19 του Ν. 1892/1990, βάσει των οποίων, οι διατάξεις του άρθρου 22 του Ν. 1828/1989, σχετικά με το σχηματισμό ειδικού αφορολόγητου αποθεματικού επενδύσεων εφαρμόζοντο και επί της αξίας του εξοπλισμού (ΣΗΜ.: και όχι επί των μισθωμάτων) που η επιχείρηση αποκτούσε μέσω χρηματοδοτικής μίσθωσης.

6. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι, οι μεταποιητικές επιχειρήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 15 του Ν. 1601/1998 μπορούν να καλύψουν το ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό επενδύσεων που θα σχηματίσουν, σύμφωνα με την παρ. 14 του άρθρου 4 του Ν. 2601/1998, από τα αδιανέμητα κέρδη των χρήσεων 1999, 2000 και 2001 (οικον. ετών 2000, 2001 και 2002) με μισθώματα της χρηματοδοτικής μίσθωσης καινούργιων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού (10145891/10176/ ΠΟΛ. 1046/2000 εγκύκλιός μας). Περαιτέρω όμως, και στην περίπτωση αυτή θα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 22 του Ν. 1828/1989 αφού διατηρήθηκαν σε ισχύ βάσει του τελευταίου εδαφίου της παρ. 14 του άρθρου 4 του Ν. 2601/1998. Επομένως, η επιχείρηση που θα αποφασίσει να καλύψει το ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό επενδύσεων μέσω leasing θα πρέπει υποχρεωτικά μέσα στο πρώτο έτος μετά το σχηματισμό του αποθεματικού να καταβάλει (εκταμίευση πραγματική) μισθώματα που θα ανέρχονται συνολικά μέχρι το 1/3 τουλάχιστον του αποθεματικού που σχημάτισε, διαφορετικά έχει υποχρέωση να υποβάλει εκπρόθεσμη συμπληρωματική δήλωση φορολογίας εισοδήματος του οικον. έτους για το μέρος των κερδών του που θα έχει απαλλαγεί της φορολογίας λόγω σχηματισμού του αποθεματικού. Επίσης, θα πρέπει στο τέλος της τριετίας από το σχηματισμό του αποθεματικού να έχουν καταβληθεί από την επιχείρηση μισθώματα συνολικής αξίας ίσης τουλάχιστον με το ύψος του αποθεματικού (προσαυξημένο κατά ποσοστό 30%), διαφορετικά υπάρχει η υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για το μέρος του αποθεματικού που δεν δαπανήθηκε και την καταβολή εφάπαξ του αναλογούντος φόρου μετά προσαυξήσεως 60%, κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου 22 του Ν. 1828/1989.

7. Μετά από όσα προαναφέρθηκαν και δεδομένου ότι η επένδυση με την οποία καλύπτεται το ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό επενδύσεων πρέπει, κατά ρητή διατύπωση του νόμου, να ολοκληρώνεται εντός τριετίας από το σχηματισμό του αποθεματικού, προκύπτει ότι, σε περίπτωση κάλυψης αυτού με μηχανήματα και λοιπό εξοπλισμό, μέσω χρηματοδοτικής μίσθωσης, θα λαμβάνονται υπόψη μόνο τα μισθώματα που θα καταβάλλονται μέσα σε μία τριετία από τον χρόνο σχηματισμού του αποθεματικού και παράλληλα, στο τέλος της τριετίας θα πρέπει η επιχείρηση να αποκτά την κυριότητα των επενδύσεων για τις οποίες είχε συναφθεί η σύμβαση leasing. Επί πλέον, κατά το πρώτο έτος της τριετίας από το χρόνο σχηματισμού του αποθεματικού, τα καταβληθέντα και όχι τα προκύπτοντα βάσει της σύμβασης, μισθώματα θα πρέπει να καλύπτουν υποχρεωτικά τουλάχιστον το 1/3 του σχηματισθέντος αποθεματικού.