ΘΕΜΑ:

Κοινοποιούμε κατωτέρω τις διατάξεις του άρθρου 11, του Ν.3052/02 "Απλουστεύσεις στον Κ.Β.Σ., στον τρόπο απόδοσης του Φ.Π.Α., και άλλες ρυθμίσεις", που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 221Α/24.9.02) και παρέχουμε για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους τις ακόλουθες οδηγίες.

Σημειώνουμε επιπλέον ότι, οι κοινοποιούμενες ρυθμίσεις στο σύνολο τους αποτελούν απλοποιήσεις και ελαφρύνσεις υπέρ των φορολογουμένων, αλλά ταυτοχρόνως εξυπηρετούν και την καλύτερη λειτουργία των Δ.Ο.Υ.

Α. ΦΟΡΟΣ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ

1. Για τις φορολογικές περιόδους από την 1^η Ιανουαρίου 2003, παύει η υποχρέωση υποβολής των πιστωτικών ή μηδενικών δηλώσεων.

Κατ? εξαίρεση υποχρέωση υποβολής των πιστωτικών ή μηδενικών περιοδικών δηλώσεων υπάρχει μόνο για τις φορολογικές περιόδους που πραγματοποιούνται ενδοκοινοτικές συναλλαγές ή υποβάλλεται αίτημα επιστροφής ή είναι επιθυμία του υπόχρεου.

2. Για πράξεις που ενεργούν από την 1η Ιανουαρίου 2003 οι υποκείμενοι στο φόρο που τηρούν βιβλία Β? κατηγορίας του Κ.Β.Σ., θα υποβάλλουν περιοδικές δηλώσεις κάθε ημερολογιακό τρίμηνο και όχι κάθε ημερολογιακό δίμηνο που ήταν μέχρι σήμερα.

3. Για τους υποκείμενους στο φόρο που τηρούν βιβλία Α' ή Β' κατηγορίας του Κ.Β.Σ., από την 1η Ιανουαρίου 2003 όταν πραγματοποιούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές (αποκτήσεις ή παραδόσεις), η φορολογική περίοδος δεν θα αλλάζει δηλαδή δεν θα γίνεται μηνιαία πλέον, αλλά θα παραμένει τριμηνιαία.

4. Για την καλύτερη κατανόηση των αλλαγών στον χρόνο υποβολής των δηλώσεων Φ.Π.Α., παραθέτουμε τον κατωτέρω πίνακα:

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΒΙΒΛΙΩΝ

5. Επίσης με την παράγραφο 12 του άρθρου αυτού, ορίζεται ότι, από την 1ηΙανουαρίου 2003 σε περίπτωση που διαπιστώνεται ότι δεν έχουν υποβληθεί ή υποβάλλονται εκπρόθεσμα πιστωτικές ή μηδενικές περιοδικές δηλώσεις που αφορούν φορολογικές περιόδους μέχρι την ημερομηνία αυτή (δηλαδή από 1^η Ιανουαρίου 1987 - 31 Δεκεμβρίου 2002), δεν θα επιβάλλονται τα πρόστιμα που προβλέπονται από τις αντίστοιχες διατάξεις.

6. Διευκρινίζεται ότι, κατόπιν των αναφερόμενων στην προηγούμενη παράγραφο, παρέλκει και είναι άνευ σημασίας η υποβολή μηδενικών ή πιστωτικών δηλώσεων και για το διάστημα από την ημέρα δημοσίευσης του νόμου (24/9/02) έως και την έναρξη ισχύος του (1/1/03).

Αντίθετα για τις φορολογικές περιόδους στις οποίες πραγματοποιούνται ενδοκοινοτικές συναλλαγές ή για τις οποίες υποβάλλεται αίτημα επιστροφής, εξακολουθεί να υπάρχει υποχρέωση υποβολής των πιστωτικών ή μηδενικών περιοδικών δηλώσεων, καθώς και στις περιπτώσεις εκείνες που κάτι τέτοιο το επιθυμεί ο ίδιος ο υποκείμενος.

7. Για την αποφυγή παρερμηνειών, σημειώνουμε ότι στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει υποχρέωση υποβολής πιστωτικών ή μηδενικών περιοδικών δηλώσεων η σύνταξη τους είναι προαιρετική.

Στην περίπτωση όμως διενέργειας φορολογικού ελέγχου και προκειμένου για τη διευκόλυνση του, εφόσον ζητηθεί η σύνταξη τους, θα πρέπει ο υπόχρεος να τις συντάξει και να τις προσκομίσει εντός της συγκεκριμένης προθεσμίας που θα ορίζεται από τον έλεγχο.

8. Με την παραγρ. 6 του άρθρου αυτού καθιερώνεται για τους τηρούντες βιβλία Α? κατηγορίας του Κ.Β.Σ. προαιρετικός τρόπος απόδοσης του Φ.Π.Α., εφόσον δεν διενεργούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές.

Συγκεκριμένα, οι τηρούντες βιβλία Α' κατηγορίας του Κ.Β.Σ. έχουν τη δυνατότητα να μην υποβάλλουν περιοδικές δηλώσεις Φ.Π.Α., εφόσον το επιθυμούν και η επιθυμία τους αυτή δηλωθεί στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., εντός του μηνός Ιανουαρίου με υποβολή δήλωσης μεταβολών. Στην περίπτωση αυτή, οι υποκείμενοι αποδίδουν το φόρο με προκαταβολές μέσα στη χρήση και με βάση το φόρο που καταβλήθηκε κατά την προηγούμενη χρήση προσαυξημένο κατά ποσοστό 10%. Το πράγματι οφειλόμενο ποσό του φόρου προκύπτει οριστικά με την εκκαθαριστική δήλωση του έτους που αφορά. Ειδικά κατά την πρώτη εφαρμογή αυτής της διαδικασίας γίνεται δεκτό ότι, η σχετική δήλωση μπορεί να υποβληθεί από τους υπόχρεους μέχρι τις 6 Φεβρουαρίου 2003.

Τυχόν διαφορά φόρου που προκύπτει μεταξύ του φόρου που καταβλήθηκε με τις προκαταβολές και του πράγματι οφειλόμενου που προκύπτει με την εκκαθαριστική δήλωση τακτοποιείται ως εξής:

α) Στην περίπτωση που προκύπτει πιστωτικό υπόλοιπο, αυτό επιστρέφεται με τη διαδικασία της Α.Υ.Ο. Π.1185/ΠΟΛ.59/10.2.1988 ως αχρεωστήτως καταβληθέν.

β) Στην περίπτωση που προκύπτει χρεωστικό υπόλοιπο, αυτό καταβάλλεται χωρίς κυρώσεις.

Επισημαίνεται ότι εφόσον ο υποκείμενος στο φόρο επιλέξει αυτό το καθεστώς απόδοσης του φόρου υποχρεούται να παραμείνει σ' αυτό για μία τριετία.

Τέλος, λεπτομέρειες ως προς τον τρόπο απόδοσης του φόρου με προκαταβολές καθώς και λοιπές διευκρινίσεις διαδικαστικού χαρακτήρα για την εφαρμογή της εν λόγω διάταξης θα περιληφθούν σε Απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών που πρόκειται να εκδοθεί.

9. Επισημαίνεται ότι με τις παραγράφους 7, 8, 9 και 10 του άρθρου αυτού, που ισχύουν από 1.1.2003, αντικαθίστανται αντίστοιχα οι εξής διατάξεις του Κώδικα Φ.Π.Α, (ν.2859/2000):

• Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 9 του άρθρου 39,

• Η παράγραφος 5 του άρθρου 40,

• Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 7 του άρθρου 41,

• Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 45.

Ειδικότερα, οι μικρές επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις του ειδικού καθεστώτος κατ? αποκοπή καταβολής του φόρου (π.χ. αλιείς, ΤΑΞΙ) και οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος, υποβάλλουν τις δηλώσεις μετάταξης εντός τριάντα (30) ημερών από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου. Η ίδια προθεσμία των τριάντα (30) ημερών από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου ισχύει και για τη δήλωση επιλογής που υποβάλλει ο μεταπωλητής μεταχειρισμένων, προκειμένου να εφαρμόσει το ειδικό καθεστώς των μεταχειρισμένων στις παραδόσεις αντικειμένων καλλιτεχνικής αξίας.

Δηλαδή, π.χ. ο αγρότης του ειδικού καθεστώτος που μετατάσσεται την 1.1.2003 στο κανονικό καθεστώς θα υποβάλει τη δήλωση μετάταξης μέχρι 30.1.2003.

Β. ΧΡΟΝΟΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ - ΜΕΤΑΤΑΞΗΣ

1. Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν.3052/2002 αντικαθίσταται το εδάφιο της περ. β' της παρ. 1 του άρθρου 36 του ν.2859/2000 το οποίο όριζε ότι η δήλωση μεταβολής εργασιών υποβάλλεται εντός δέκα (10) ημερών από τον χρόνο που έγιναν οι μεταβολές.

Ήδη με τη νέα διάταξη επιμηκύνεται ο ανωτέρω χρόνος υποβολής της δήλωσης μεταβολής εργασιών από δέκα (10) ημέρες σε τριάντα (30) ημέρες από τον χρόνο που έγιναν οι μεταβολές.

Η ισχύς της παραπάνω διάταξης αρχίζει από 1-1-2003 και καταλαμβάνει δηλώσεις μεταβολής εργασιών που υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ. από την ημερομηνία αυτή και μετά, ανεξάρτητα αν οι σχετικές μεταβολές επήλθαν πριν από την 1-1-2003.

Επομένως για δηλώσεις μεταβολής εργασιών που υποβάλλονται από 1-1-2003 και μετά, θα εφαρμόζεται η νέα προθεσμία των τριάντα (30) ημερών και στις περιπτώσεις που οι δηλώσεις αυτές αφορούν μεταβολές εργασιών που έχουν συντελεσθεί μέχρι 31-12-2002.

2.Με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 11 του Ν. 3052/2002 αντικαθίσταται το τελευταίο εδάφιο της παρ.2 του άρθρου 36 του Ν. 2859/2000.

Με τη νέα διάταξη του κοινοποιούμενου νόμου εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών να καθορίζει με αποφάσεις του, κάθε διαδικαστικό θέμα, που προκύπτει από την εφαρμογή των διατάξεων των παρ.1 & 2 του άρθρου 36 του Ν. 2859/2000, όπως διαδικασίες υποβολής δήλωσης έναρξης εργασιών, υποβολής δήλωσης μεταβολής - μετάταξης και υποβολής δήλωσης οριστικής παύσης εργασιών καθώς και υποβολής δήλωσης απόδοσης ΑΦΜ.

Επίσης με τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 11 του Ν. 3052/2002, αναδιατυπώνεται η παρ.3 του άρθρου 36 του Ν. 2859/2000.

Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα των περιπτώσεων α, β, γ, δ, ε της παρ.3 του άρθρου 36, ανεξάρτητα αν είναι υποκείμενα στο φόρο, αποκτούν και τις υποχρεώσεις της παρ.2 του άρθρου αυτού, δηλαδή την υποχρέωση απόκτησης ΑΦΜ , με την υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.

Η ισχύς των παραπάνω διατάξεων του Μητρώου αρχίζει από 1.1.2003.