Αθήνα, 23 Δεκεμβρίου 2008
Αρ.Πρωτ.: 1126178/2340/Α0012
ΘΕΜΑ:
1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 85 του Ν. 2238/1994 (ΚΦΕ), οι φορολογικές δηλώσεις, τα φορολογικά στοιχεία, οι εκθέσεις, οι πράξεις προσδιορισμού αποτελεσμάτων, τα φύλλα ελέγχου, οι αποφάσεις του προϊσταμένου της ΔΟΥ και κάθε στοιχείο του φακέλου που έχει σχέση με τη φορολογία ή άπτεται αυτής είναι απόρρητα και δεν επιτρέπεται η γνωστοποίησή τους σε οποιονδήποτε άλλο εκτός από το φορολογούμενο, στον οποίο αφορούν αυτά.
2. Όπως έχει γίνει δεκτό με την Ε. 17057/ΠΟΛ. 280/16.8.1969 διαταγή μας, επιτρέπεται η χορήγηση στοιχείων από το φάκελο του αποβιώσαντος, στο νομιμοποιούμενο κληρονόμο αυτού, καθόσον αυτός υπεισερχόμενος με βάση τις σχετικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα, στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της κληρονομιάς και δοθέντος ότι κατά τη διάταξη της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 61 του Ν. 2238/1994 υποχρεούται ως κληρονόμος σε δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το σύνολο των εισοδημάτων του κληρονομουμένου που απόκτησε μέχρι τη χρονολογία του θανάτου του, δεν είναι τρίτος απέναντι σ΄ αυτήν ώστε να έχουν εφαρμογή οι απαγορευτικές διατάξεις του άρθρου 85 του Ν. 2238/1994.
3. Συνεπώς, ο νομιμοποιούμενος κληρονόμος έχει το δικαίωμα να ζητήσει και να λάβει οποιοδήποτε φορολογικό στοιχείο επιθυμεί από το φάκελο του αποθανόντος χωρίς περιορισμό. Περιορισμοί αντίθετα θα πρέπει να ισχύουν στην περίπτωση που ο κληρονόμος ζητά αντίγραφα των φορολογικών δηλώσεων του αποθανόντος.
Επίσης, θα πρέπει να εξετάζεται αν κατά το χρόνο του θανάτου ο αποθανών ή η αποθανούσα ήταν έγγαμοι. Στην περίπτωση που ο αποθανών ήταν έγγαμος και δε βρισκόταν δηλαδή σε κατάσταση χηρείας ή δεν ήταν διαζευγμένος, ο νομιμοποιούμενος κληρονόμος έχει το δικαίωμα να λάβει όποια φορολογικά στοιχεία επιθυμεί από το φάκελο του αποθανόντος όχι όμως και αντίγραφα των φορολογικών του δηλώσεων. Επομένως, αν ο αποθανών ήταν άγαμος και δεν υπήρχαν πρόσωπα που τον βάρυναν, ο κληρονόμος του δικαιούται να λάβει και αντίγραφα των φορολογικών του δηλώσεων, καθώς δεν περιέχονται εισοδήματα άλλων προσώπων (σχετ. 1122199/2394/Α0012/4-3-2008, 1082440/1750/Α0012/23-10-2000 έγγραφά μας).
4. Επιπλέον, με βάση τα παραπάνω, και απαντώντας στο ερώτημά σας, η διερεύνηση της υπογραφής του αποβιώσαντος κληρονομουμένου επί των εγγράφων φορολογίας εισοδήματος (γραφολογική εξέταση), για τη διαπίστωση με επιστημονικά κριτήρια της ταυτότητος ή μη του γραφικού χαρακτήρα του αποβιώσαντος μεταξύ της υπογραφής επί των δηλώσεων φορολογίας και αυτής επί της διαθήκης του, στα πλαίσια δικαστικής διαμάχης, δεν παραβιάζει το φορολογικό απόρρητο, δεδομένου ότι ο γραφολόγος ενεργεί ως επιστημονικός συνεργάτης - τεχνικός σύμβουλος του αιτούντος κληρονόμου. Σύμφωνη με τα παραπάνω είναι και η γνώμη του Ειδικού Νομικού Γραφείου Φορολογίας.
5. Εφόσον, λοιπόν, ο κληρονόμος δεν θεωρείται τρίτος, δεν μπορεί και ο γραφολόγος να θεωρηθεί τρίτος. Εξάλλου, η εμπλοκή του γραφολόγου (η ιδιότητα του οποίου ως τέτοιου θα πρέπει να πιστοποιηθεί με κάποιο τρόπο πριν την εξέταση των υπογραφών στη ΔΟΥ) η οποία συνίσταται στην εξέταση των υπογραφών στο κατάστημα της ΔΟΥ χωρίς μάλιστα στη λήψη σχετικών αντιγράφων δεν αποσκοπεί στην άντληση εκ μέρους του και για δική του χρήση στοιχείων από το φορολογικό φάκελο, αλλά μόνο στη διατύπωση επιστημονικής γνώμης η οποία είναι αναγκαία προκειμένου να διακριβωθεί η συντέλεση ή όχι του αδικήματος της πλαστογραφίας.
