Θέμα:

Περί εγγραφής ή όχι στο ΓΕΜΗ δημοτικής επιχείρησης κατασκευών δήμου πλατέως.

Σχετικά: Μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Επιμ. ΗΜΑΘΙΑΣ (αρ. πρωτ. εισερχ. 190/29-4-2015)

Απαντώντας στο ανωτέρω μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, σχετικά με την υποχρέωση καταχώρισης ή μη δημοτικής επιχείρησης στο ΓΕΜΗ, σας γνωρίζουμε ότι η ομόφωνη άποψη του Εποπτικού Συμβουλίου έχει ως εξής:

• Το καθεστώς που διέπει τις «Δημοτικές Επιχειρήσεις» από το 1980 και μετά περιγράφεται αναλυτικά κατωτέρω.

- Με το Ν.1065/1980 καθιερώθηκε ο θεσμός των επιχειρήσεων Δήμων και Κοινοτήτων. Με τις τροποποιήσεις και κωδικοποιήσεις που ακολούθησαν διαμορφώθηκε το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για τις Επιχειρήσεις των Ο.Τ.Α., το οποίο, μεταξύ άλλων, παρείχε τη δυνατότητα συμμετοχής σε εθνικά και κοινοτικά προγράμματα, αφού μέσω των δημοτικών επιχειρήσεων κατέστη δυνατό να ξεπεραστούν νομικές δυσκολίες σχετικά με την ανάληψη ανάλογων δράσεων από αυτούς.

- Από ειδικές διατάξεις νόμων είναι δυνατή η σύσταση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης - Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ).

- Επιπροσθέτως οι επιχειρήσεις ραδιοφωνίας και τηλεόρασης των ΟΤΑ χαρακτηρίζονται ως «ιδιόμορφες», αλλά συνήθως οι ΟΤΑ τις συνιστούν βάσει των διατάξεων του άρθρου 277 του Π.Δ. 410/1995 , δηλαδή ως αμιγείς δημοτικές επιχειρήσεις.

- Ιστορικά οι μορφές των επιχειρήσεων που μπορούσαν να συνιστούν ή να συμμετέχουν οι Δήμοι και οι Κοινότητες σύμφωνα με το Π.Δ. 410/1995 (το οποίο καταργήθηκε από το Ν. 3463/2006) ήταν:

α) αμιγής δημοτική ή κοινοτική επιχείρηση (άρθρα 277-284 του ανωτέρω π.δ.),

β) ανώνυμη εταιρεία ή εταιρεία μικτής οικονομίας ή συνεταιρισμός ή συμμετοχή σε κοινοπραξία ( άρθρα 277 παρ.6, 291),

γ) διαδημοτικές και διακοινοτικές επιχειρήσεις (άρθρο 285),

δ) επιχειρήσεις συνεταιριστικού χαρακτήρα (άρθρο 288),

ε) ανώνυμες εταιρείες με συνεταιρισμούς (άρθρο 289),

στ) δημοτικές εταιρείες λαϊκής βάσης (άρθρο 290).

- Με το Ν. 3274/2004 αναγνωρίζεται η δυνατότητα σύστασης και λειτουργίας αστικών εταιρειών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα από τους ΟΤΑ.

- Με τις διατάξεις του νέου Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (Ν. 3463/2006, ΦΕΚ 114 Α΄, εφεξής Δ.Κ.Κ.) προσδιορίζονται επακριβώς οι μορφές των επιχειρήσεων, που οι Δήμοι και οι Κοινότητες μπορούν να συνιστούν (άρθρο 252 παρ. 1 και 4). Οι επιτρεπόμενες μορφές των επιχειρήσεων αυτών είναι οι εξής:

α. Δημοτικές και κοινοτικές κοινωφελείς επιχειρήσεις.

β. Ανώνυμες εταιρείες ΟΤΑ, οι οποίες περαιτέρω διακρίνονται, σύμφωνα και με την εισηγητική έκθεση του Ν. 3463/2006 σε:

- Κοινές ανώνυμες εταιρίες ΟΤΑ (του Ν. 2190/1920, όπως αυτός ισχύει).

- Αναπτυξιακές ανώνυμες εταιρίες ΟΤΑ.

- Δημοτικές ή κοινοτικές ανώνυμες εταιρίες ΟΤΑ (Μονομετοχικές).

γ. Επιχειρήσεις ΟΤΑ ειδικού σκοπού. Πρόκειται για επιχειρήσεις που συνιστώνται με ειδικές διατάξεις νόμου, οι οποίες και διέπουν την οργάνωση και λειτουργία τους, συνεπώς οι επιχειρήσεις αυτές είναι Επιχειρήσεις ΟΤΑ, αλλά δεν εντάσσονται στους κανόνες του νέου θεσμικού πλαισίου του ΔΚΚ. Η λειτουργία τους εξακολουθεί να διέπεται από το σχετικό ιδρυτικό νομοθετικό πλαίσιο, όπως ισχύει και με αναλογική εφαρμογή των διατάξεων Ν. 3463/2006 όπου το ιδρυτικό τους νομοθετικό πλαίσιο παραπέμπει στον Δ.Κ.Κ..

• Στα πλαίσια των ανωτέρω οι «αμιγείς δημοτικές» επιχειρήσεις διέπονται, πέραν των ρυθμίσεων του Δ.Κ.Κ., από τις αντίστοιχες διατάξεις της εμπορικής νομοθεσίας, εφόσον ασκούν δε κατά σύνηθες επάγγελμα εμπορικές πράξεις είναι έμποροι (άρθρο 1 Εμπ.Ν) και κηρύσσονται, αν παύσουν τις πληρωμές τους, σε κατάσταση πτώχευσης κατά τις διατάξεις των άρθρων 525 επ. Εμπ.Ν. Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι, η δομή και η λειτουργία των επιχειρήσεων αυτών προσιδιάζει περισσότερο προς τις κεφαλαιουχικού τύπου εταιρείες (Α.Ε., Ε.Π.Ε. & Ι.Κ.Ε.) και όχι προς τις προσωπικές εταιρίες, καθώς τα συλλογικά τους όργανα είναι ανάλογα (Δ.Σ., Γενική Συνέλευση, κτλ), παρά το αδιαμφισβήτητο προσωπικό στοιχείο που υφίσταται στη πράξη εν όψει της σύνθεσης του συλλογικού οργάνου διοίκησης του Δήμου ή Κοινότητας.

• Αναφορικά ειδικά με την περίπτωση της Δημοτικής Επιχείρησης με την επωνυμία «Δημοτική Επιχείρηση Κατασκευών και Τεχνικών Έργων (Δ.Ε.ΚΑ.Τ.Ε.) του Δήμου Πλατέος» και από την εξέταση του σκοπού της εν λόγω επιχείρησης προκύπτει ότι η εν λόγω επιχείρηση ασκεί εμπορική δραστηριότητα και ο σκοπός της ως εμπορικός μπορεί να χαρακτηρισθεί. Επιπροσθέτως διατηρεί μετόχους με δικαιώματα ψήφου και συλλογικά όργανα (Δ.Σ. & Γενική Συνέλευση) κατ΄ αναλογία της Ανωνύμου Εταιρείας. Ως εκ τούτου σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του Ν.3419/2005 εγγράφεται στο ΓΕΜΗ και η καταχώριση πράξεων και στοιχείων της εν λόγω εταιρείας θα πραγματοποιείται σε αυτό.

• Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονισθεί ότι εφόσον υπάρχει αίτημα εγγραφής Δημοτικής Επιχείρησης στο ΓΕΜΗ, το εν λόγω αίτημα θα πρέπει να εξετάζεται κατά περίπτωση, λόγω της πολυπλοκότητας του θέματος και της παράλληλης ειδικής νομοθεσίας που προβλέπεται από διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών & Διοικητικής Ανασυγκρότησης.

Ο Πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου
Μιχαήλ Σφακιανάκης