Θέμα:

Τροποποίηση - Ανακεφαλαίωση των οδηγιών που αφορούν την υποχρεωτική παράλληλη ασφάλιση στο ΕΤΑΑ και στον ΟΑΕΕ των ανεξάρτητα απασχολούμενων οι οποίοι ασφαλίστηκαν σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό ή το Δημόσιο μέχρι 31.12.1992

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 18 του Ν. 3863/2010 , όπως τροποποιήθηκε με όμοιες του άρθρου 60 του Ν. 3996/2011 , όσοι ασφαλίστηκαν σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο πριν την 1.1.1993 και ήταν την 1.8.2010 ασφαλισμένοι στον κλάδο κύριας ασφάλισης του ΕΤΑΑ, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ, εφόσον ασκούν δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του Οργανισμού και δεν είναι συναφής με την επαγγελματική ιδιότητα για την οποία υπάγονται στη ασφάλιση του ΕΤΑΑ. Σε περίπτωση αμφισβήτησης της συνάφειας της επαγγελματικής δραστηριότητας με την επαγγελματική ιδιότητα, η αμφισβήτηση επιλύεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, ύστερα από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΣΚΑ).

Πεδίο εφαρμογής της διάταξης

Οι ως άνω διατάξεις καταλαμβάνουν τους «παλαιούς» ασφαλισμένους του ΕΤΑΑ και δεν εφαρμόζονται στους συνταξιούχους του Ταμείου αυτού, οι οποίοι, εφόσον ασκούν ασφαλιστέα στον ΟΑΕΕ δραστηριότητα, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του Οργανισμού, σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις (Π.Δ. 258/2005).

Κριτήριο συνάφειας

Κριτήριο της συνάφειας του επαγγέλματος με την ιδιότητα του μηχανικού, υγειονομικού ή νομικού αποτελεί το γεγονός ότι η δραστηριότητα εμπίπτει στον κύκλο των επιστημονικών ενασχολήσεών του και δεν μπορεί να ασκηθεί από κάποιον τρίτο χωρίς το ανάλογο επιστημονικό υπόβαθρο.

Ειδικά για τους πολιτικούς μηχανικούς που απασχολούνται στην ανέγερση πολυκατοικιών με αντιπαροχή, κρίθηκε με αποφάσεις του ΣτΕ 516/93, 519/93, 520/93 κ.ά. ότι δεν υπάγονται για τη δραστηριότητά τους αυτή παράλληλα και στην ασφάλιση του πρώην ΤΕΒΕ. Και τούτο, διότι η ανέγερση πολυκατοικιών από πολιτικό μηχανικό αποτελεί αυτή καθαυτή δραστηριότητα που εμπίπτει στον κύκλο των επιστημονικών του ενασχολήσεων, για την οποία υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του πρώην ΤΣΜΕΔΕ.

Εξάλλου, η πώληση των διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες τις οποίες οι ίδιοι ανεγείρουν είναι παρεπόμενη της ανέγερσης δραστηριότητα και για το λόγο αυτό δεν δηλώνεται ως αυτοτελής δραστηριότητα η έναρξή της στη ΔΟΥ. Πέραν τούτου, το εμπορικό κέρδος, στο οποίο αποσκοπεί η ανέγερση πολυκατοικιών με το σύστημα της αντιπαροχής από πολιτικό μηχανικό, συμφυές σε κάθε δραστηριότητα ελευθέριου επαγγέλματος, δεν μπορεί να προσδώσει «πρωτεύοντα» ρόλο, ώστε να θεωρηθεί ότι η πώληση των διαμερισμάτων συνιστά δραστηριότητα, για την οποία οι ασκούντες αυτή πολιτικοί μηχανικοί υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΑΕΕ. Και τούτο, επειδή η ανέγερση πολυκατοικιών από πολιτικό μηχανικό αποτελεί αυτή καθαυτή δραστηριότητα που εμπίπτει στον κύκλο των επιστημονικών του ενασχολήσεων για την οποία υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του πρώην ΤΣΜΕΔΕ ( βλ. Ασφαλιστική νομοθεσία, Φ. Χατζηδημητρίου, Γ. Ψηλός, Εκδόσεις ΔΕΝ 1984).

Κατά συνέπεια, οι «παλαιοί ασφ/νοι» του πρώην ΤΣΜΕΔΕ οι οποίοι δραστηριοποιούνται ατομικά ή ως μέλη εταιριών με αντικείμενο δραστηριότητας κατασκευαστικές εργασίες δεν υπάγονται για τη δραστηριότητά τους αυτή στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ.

Στις περιπτώσεις στις οποίες στο σκοπό της εταιρίας περιλαμβάνεται δραστηριότητα για την οποία τα ασκούντα αυτή πρόσωπα υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ, ερευνητέα κάθε φορά είναι η πραγματική άσκηση της δραστηριότητας αυτής, η οποία προκύπτει από τη βεβαίωση της ΔΟΥ περί έναρξης εργασιών του νομικού προσώπου και δεν αρκεί το γεγονός ότι περιλαμβάνεται στο σκοπό τις εταιρίας. Εάν η δραστηριότητα αυτή δεν περιλαμβάνεται σε εκείνες που έχουν ενεργοποιηθεί στη ΔϋΥ, τότε δεν συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις ασφάλισης.

Παράδειγμα:

Πολιτικός μηχανικός ασφαλισμένος στο ΕΤΑΑ είναι μέλος προσωπικής εταιρίας, κατασκευαστικής, στο σκοπό της οποίας περιλαμβάνονται: 1. η κατασκευή πάσης φύσεως οικοδομικών και τεχνικών δημοσίων ή ιδιωτικών έργων· 2. η εκμετάλλευση ακινήτων είτε διά πωλήσεως είτε διά εκμισθώσεως· 3. η ίδρυση και εκμετάλλευση ξενοδοχειακών και τουριστικών επιχειρήσεων· 4. η άσκηση κάθε φύσεως τουριστικών επιχειρήσεων και δραστηριοτήτων με αγορά ή μίσθωση κατάλληλων εκτάσεων· 5. η εκπόνηση πάσης φύσεως τεχνικών μελετών· 6. κάθε άλλη εμπορική πράξη συναφής με τα ανωτέρω.

Η εταιρία έχει κάνει έναρξη στη ΔΟΥ με κύρια δραστηριότητα «κατασκευή κτιρίων και τεχνικών έργων πολιτικού μηχανικού» και δευτερεύουσα «δραστηριότητες αρχιτεκτόνων και μηχανικών και άλλες δραστηριότητες παροχής τεχνικών συμβουλών». Στην περίπτωση αυτή, το μέλος της εταιρίας πολιτικός μηχανικός, ασφαλισμένος στο ΕΤΑΑ, δεν έχει υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΑΕΕ, καθώς το αντικείμενο στο οποίο δραστηριοποιείται η εταιρία εμπίπτει στον κύκλο των επιστημονικών του ενασχολήσεων.

Τα παραπάνω εφαρμόζονται αναλόγως και για τους παλαιούς ασφαλισμένους του ΕΤΑΑ των τομέων Νομικών και Υγειονομικών. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για τα εκτός των φαρμάκων προϊόντα τα οποία πωλούνται στα φαρμακεία, οι φαρμακοποιοί δεν υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ.

Αναζήτηση Δικαιολογητικών - Διαδικασία

Με την υποβολή του αιτήματος του ενδιαφερομένου για την υπαγωγή του στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ ή την απαλλαγή του από αυτή για τη συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα ελέγχονται οι δραστηριότητές του μέσω της μηχανογραφικής εφαρμογής της ΓΓΠΣ «ΚΕΠΥΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ» και αναζητούνται τα σχετικά δικαιολογητικά.

Περαιτέρω αναζητούνται :

• Βεβαίωση από την οποία να προκύπτει ότι είναι ασφαλισμένος στο ΕΤΑΑ.

• Βεβαίωση περί συνάφειας από τον αντίστοιχο Τομέα του ΕΤΑΑ στον οποίο υπάγεται (κυρίως για υγειονομικούς και νομικούς) και από το Τεχνικό Επιμελητήριο (για τους μηχανικούς).

Η κρίση περί της ύπαρξης ή μη συνάφειας της επαγγελματικής δραστηριότητας ή των επαγγελματικών δραστηριοτήτων του «παλαιού» ασφαλισμένου του ΕΤΑΑ με την επαγγελματική του ιδιότητα ανήκει στον προϊστάμενο του οικείου περιφερειακού τμήματος.

Στην περίπτωση που κριθεί ότι η/οι ασκούμενη/ες επαγγελματική/ές του δραστηριότητα/ες δεν είναι συναφής/είς με την επαγγελματική του ιδιότητα εκδίδεται πράξη εγγραφής στα Μητρώα Ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ, στην οποία αναφέρονται η/οι επαγγελματική/ές του δραστηριότητα/ες, για την/ις οποία/ες υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Οργανισμού, καθώς και το δικαίωμά του να υποβάλλει αίτηση αμφισβήτησης της ασφάλισής του.

Η έναρξη της ασφάλισής του στον ΟΑΕΕ δεν μπορεί να ανατρέξει πριν την 1.8.2010 (ημερομηνία έναρξης της ισχύος της διάταξης).

Εφόσον εγερθεί από τον ασφαλισμένο αμφισβήτηση, αυτή επιλύεται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, ύστερα από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΣΚΑ).

- Για το σκοπό αυτό, το αρμόδιο περιφερειακό τμήμα αποστέλλει με διαβιβαστικό σημείωμα στο τμήμα Ασφάλισης και Εσόδων της Περιφερειακής Δ/νσης στην αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται:

• Τον ατομικό φάκελο του ασφαλισμένου, στον οποίο εμπεριέχονται όλα τα σχετικά με τις ασκούμενες δραστηριότητες δικαιολογητικά και

• την αίτηση αμφισβήτησης της ασφάλισης του ασφαλισμένου στον ΟΑΕΕ.

- Το Τμήμα Ασφάλισης και Εσόδων της αρμόδιας Περ/κής Δ/νσης συντάσσει εισήγηση στην οποία αναφέρει το ιστορικό της υπόθεσης όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, την οποία διαβιβάζει στο Τμήμα Ασφάλισης της Δ/νσης Ασφάλισης της Κεντρικής Υπηρεσίας με συνημμένα α) τον ατομικό φάκελο του ασφαλισμένου και β) την αίτησή του αμφισβήτησης της υπαγωγής του στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ λόγω συνάφειας.

Επισημαίνεται ότι οι ΤΔΕ είναι αναρμόδιες να επιλαμβάνονται των υποθέσεων αυτών. Υποθέσεις που παραπέμφθηκαν αναρμοδίως σε αυτές και εκδόθηκαν αποφάσεις επαναφέρονται ενώπιον τους με εισήγηση την ανάκληση των αποφάσεων λόγω αναρμοδιότητας του οργάνου. Μετά την έκδοση ανακλητικής απόφασης της ΤΔΕ, η υπόθεση διαβιβάζεται στο τμήμα Ασφάλισης της Κεντρικής Υπηρεσίας, για να σταλεί στη συνέχεια στον Υπουργό, ο οποίος θα επιλύσει την εγερθείσα αμφισβήτηση. Εκκρεμείς ενώπιον των ΤΔΕ υποθέσεις αποσύρονται και ακολουθείται η προπαρατεθείσα διαδικασία.

Οι προϊστάμενοι των Περιφερειακών Διευθύνσεων οφείλουν να εντοπίσουν εκκρεμείς ενώπιον των ΤΔΕ υποθέσεις ή περαιωθείσες από αυτές και να ενεργήσουν σύμφωνα με τα προαναφερθέντα.

Παρακαλούμε να λάβει γνώση ενυπόγραφα της παρούσης το προσωπικό της μονάδας.