ΘΕΜΑ:

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις των παραγράφων 1, 2, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16 και 24, 25, 26 του άρθρου 5 του ν.2892/2001 «Ελαφρύνσεις στη φορολογία κεφαλαίου και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 46Α? /9.3.2001), οι οποίες αναφέρονται σε θέματα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και σας παρέχουμε τις ακόλουθες διευκρινήσεις και οδηγίες για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους.

`Αρθρο 5
`Αλλες διατάξεις

1. Με την παράγραφο 1 του κοινοποιούμενου άρθρου, οι προθεσμίες παραγραφής που λήγουν την 31η Δεκεμβρίου 2001, οπότε παραγράφεται το δικαίωμα του Δημοσίου να κοινοποιήσει Φύλλα Ελέγχου επιβολής φόρων, τελών και εισφορών, παρατείνονται για ένα (1) έτος από τη λήξη τους.

Η παράταση αυτή των προθεσμιών παραγραφής δεν ισχύει για υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, προικών, μεταβιβάσεων ακινήτων, φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας (Φ.Μ.Α.Π.) και φόρου ακίνητης περιουσίας (Φ.Α.Π.).

2. Με την παράγραφο 2 του κοινοποιούμενου άρθρου αντικαταστάθηκε η περίπτωση γ? της παραγράφου 1 του άρθρου 57 του ν.2238/1994.

Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι, σε περίπτωση που ωρομίσθιοι καθηγητές απασχολούνται ταυτόχρονα σε πολλούς εργοδότες με σχέση μίσθωσης εργασίας, όπως συμβαίνει σε καθηγητές που απασχολούνται ταυτόχρονα σε διάφορα φροντιστήρια, ο εργοδότης από τον οποίο εισπράττουν αυτοί οι καθηγητές τις μεγαλύτερες αποδοχές, θα ενεργεί παρακράτηση φόρου με βάση τις διατάξεις της περίπτωσης α? της παραγράφου 1 του άρθρου 57 του ν.2238/1994, εφόσον πληρούνται και οι υπόλοιπες προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος και οι υπόλοιποι εργοδότες θα παρακρατούν φόρο με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%), αντί είκοσι τοις εκατό (20%) που ίσχυε μέχρι τώρα.

Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση β? του άρθρου 19 του ν.2892/2001, ισχύουν από τη δημοσίευση αυτού του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή από 9 Μαρτίου 2001.

3. Με την παράγραφο 6 του κοινοποιούμενου άρθρου αντικαταστάθηκαν τα τέσσερα πρώτα εδάφια της περίπτωσης α? της παραγράφου 1 του άρθρου 23 του ν.2238/1994.

Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται ότι, τα ποσοστά έκπτωσης δέκα τοις εκατό (10%) για αποσβέσεις και δέκα πέντε τοις εκατό (15%) για τις υπόλοιπες δαπάνες, που αναφέρονται περιοριστικά στις διατάξεις αυτές (ασφάλιστρα κτλ.), εφαρμόζονται πλέον και προκειμένου να προσδιοριστεί το καθαρό εισόδημα από οικοδομές που χρησιμοποιούνται ως νοσοκομεία.

Περαιτέρω, με τις ίδιες διατάξεις ορίζεται ότι, για οικοδομές οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ως διατηρητέες, ανεξάρτητα από τη χρήση τους (κατοικίες, γραφεία, καταστήματα κτλ.) το ποσοστό έκπτωσης δαπανών για ασφάλιστρα κατά του κινδύνου πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, για έξοδα επισκευής και συντήρησης, καθώς και για την αμοιβή δικηγόρου για δίκες σε διαφορές απόδοσης μισθίου ή καθορισμού μισθώματος, αυξάνεται σε τριάντα τοις εκατό (30%). Συνεπώς, αν έχουμε οικοδομή, η οποία χρησιμοποιείται ως κατάστημα από το ακαθάριστο εισόδημα θα αφαιρεθεί ποσοστό 5% για αποσβέσεις και ποσοστό 30% για τις άλλες δαπάνες (έξοδα επισκευής και συντήρησης κτλ.).

Τέλος, αν οι δαπάνες για κάποια οικοδομή από αυτές που αναφέρονται στην περίπτωση α? της παραγράφου 1 του άρθρου 23 του ν.2238/1994, ανεξάρτητα δηλαδή από το ποσοστό έκπτωσης που αναγνωρίζεται, αφορούν κοινόχρηστους χώρους αυτού του ακινήτου, αυτές οι δαπάνες επιμερίζονται, ανάλογα, στους συνιδιοκτήτες του.

Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση β? του άρθρου 19 του ν.2892/2001, ισχύουν από τη δημοσίευση αυτού του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή για δαπάνες που πραγματοποιούνται από 9 Μαρτίου 2001 και μετά.

4. Με την παράγραφο 7 του κοινοποιούμενου άρθρου προστέθηκε νέο εδάφιο μετά το πέμπτο εδάφιο της παραγράφου 7 του άρθρου 9 του ν.2238/1994.

Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι, όταν η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω διαδικτύου, εκτός από την έκπτωση διόμιση τοις εκατό (2,5%) που προβλέπεται από τις διατάξεις που ήδη ισχύουν, χορηγείται και επιπλέον έκπτωση ποσοστού διόμιση τοις εκατό (2,5%) λόγω της ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσης. Η έκπτωση αυτή χορηγείται ανεξάρτητα αν ο φόρος καταβάλλεται εφάπαξ ή με δόσεις και ανεξάρτητα από τον αριθμό των δόσεων.

Συνεπώς, η επιπλέον αυτή έκπτωση χορηγείται και όταν το ποσό της οφειλής είναι μέχρι τριάντα χιλιάδες (30.000) δραχμές, καθώς και όταν ο φόρος βεβαιωθεί το μήνα Οκτώβριο του οικείου οικονομικού έτους και μετά.

Το ποσό αυτής της ειδικής έκπτωσης δεν μπορεί να ξεπεράσει τις είκοσι πέντε χιλιάδες (25.000) δραχμές.

5. Με την παράγραφο 8 του κοινοποιούμενου άρθρου προστέθηκε παράγραφος 6 στο άρθρο 61 του ν.2238/1994.

Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι, οι διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 61 του ν.2238/1994, σχετικά με τους λόγους και τη διαδικασία ανάκλησης της δήλωσης που υποβλήθηκε αυτοπροσώπως ή ταχυδρομικά, ισχύουν ανάλογα και για τις δηλώσεις που υποβάλλονται ηλεκτρονικά, μέσω διαδικτύου. Η υποβολή όμως δήλωσης με επιφύλαξη ή ανακλητικής δήλωσης γίνεται μόνο χειρόγραφα.

6. Με την παράγραφο 9 του κοινοποιούμενου άρθρου αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 62 του ν.2238/1994.

Με τις νέες διατάξεις παρέχεται η ευχέρεια στους φορολογουμένους να υποβάλλουν τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου, μέσα στις ίδιες προθεσμίες που ισχύουν για τις δηλώσεις που υποβάλλονται αυτοπροσώπως ή ταχυδρομικά.

7. Με την παράγραφο 10 του κοινοποιούμενου άρθρου στην παράγραφο 1 του άρθρου 62 του ν.2238/1994, μετά το εδάφιο που ακολουθεί την περίπτωση ε?, προστέθηκε νέο εδάφιο.

Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι η προθεσμία υποβολής των δηλώσεων που υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω δισδικτύου, λήγει με την έναρξη του ωραρίου λειτουργίας των Δημόσιων υπηρεσιών της επόμενης, από τη λήξη της προθεσμίας, ημέρας. Για παράδειγμα, αν η τελευταία ημέρα της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικού προσώπου είναι η 3η Μαΐου 2001, η δήλωση μπορεί να υποβληθεί ηλεκτρονικά, μέσω διαδικτύου, μέχρι την έναρξη του ωραρίου λειτουργίας των Δημόσιων υπηρεσιών της 4ης Μαΐου 2001.

8. Με την παράγραφο 11 του κοινοποιούμενου άρθρου προστέθηκε εδάφιο στην παράγραφο 4 του άρθρου 62 του ν.2238/1994.

Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι, δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων που υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου, παράγουν τα ίδια έννομα αποτελέσματα με τις υπόλοιπες δηλώσεις που υποβάλλονται αυτοπροσώπως ή ταχυδρομικά.

9. Με την παράγραφο 12 του κοινοποιούμενου άρθρου προστέθηκε εδάφιο στην παράγραφο 2 του άρθρου 66 του ν.2238/1994.

Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι, οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 66 του ν.2238/1994, με τις οποίες ορίζεται ο τρόπος υπολογισμού και εκκαθάρισης του φόρου από τον προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, εφαρμόζονται ανάλογα και στην περίπτωση που η δήλωση φορολογίας εισοδήματος του υπόχρεου υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου, εφόσον ο υπόχρεος δεν υποβάλλει τα οικεία δικαιολογητικά μέχρι το τέλος Ιουλίου του οικείου οικονομικού έτους.

10. Με την παράγραφο 13 του κοινοποιούμενου άρθρου ορίζεται ότι οι διατάξεις των παραγράφων 7 έως και 12 αυτού του άρθρου εφαρμόζονται για τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων του οικονομικού έτους 2001, για τα εισοδήματα ή τις δαπάνες της χρήσης 2000 και μετά.

11. Με την παράγραφο 14 του κοινοποιούμενου άρθρου αντικαταστάθηκε η παράγραφος 3 του άρθρου 57 του ν.2238/1994.

Με τις νέες διατάξεις στην ειδική φορολογική μεταχείριση που προβλεπόταν μέχρι τώρα για τις αμοιβές των ιατρών από ενεργείς εφημερίες, εντάσσονται και οι μικτές εφημερίες (πράγμα που είχε γίνει ήδη δεκτό διοικητικά με τις 1078750/1262/Α.0012/ΠΟΛ. 1176/23.8.1999 και 1067833/1406/Α.0012/ΠΟΛ. 1217/28.7.2000 διαταγές μας), καθώς και οι εφημερίες ετοιμότητας.

Ειδικότερα, με τις νέες διατάξεις οι ιατροί που είναι ενταγμένοι στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ.), οι πανεπιστημιακοί ιατροί που δεν ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, οι ειδικευόμενοι ιατροί που διέπονται από τις διατάξεις του ν. 1397/1983 (ΦΕΚ 143Α) και οι ιατροί πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Ι.Κ.Α.), που διέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν.1666/1986 (ΦΕΚ 200Α), στο εισόδημα που αποκτούν μηνιαίως από αμοιβές για υπηρεσία ενεργού εφημερίας, μικτής εφημερίας και εφημερίας ετοιμότητας, για ποσό που αντιστοιχεί αθροιστικά στις δύο (2) ημέρες από την κάθε κατηγορία εφημερίας (ενεργής, μικτή και ετοιμότητας), δηλαδή για τις δύο (2) από το σύνολο των ενεργών εφημερίων, τις δύο (2) από το σύνολο των μικτών εφημερίων και τις δύο (2) από το σύνολο των εφημερίων ετοιμότητας, κατά μήνα, όταν αυτές συνεντέλλονται (συνεκκαθαρίζονται) με τις άλλες αποδοχές των δικαιούχων, ο φόρος που παρακρατείται υπολογίζεται με βάση την κλίμακα του άρθρου 9 του ν.2238/1994, ενώ όταν εντέλλονται (εκκαθαρίζονται) με χωριστή κατάσταση από τις λοιπές αποδοχές των δικαιούχων, παρακρατείται φόρος με βάση το συντελεστή της περίπτωσης γ? της παραγράφου 1 του άρθρου 57 του ν.2238/1994.

Για το ποσό που αντιστοιχεί στις υπόλοιπες ημέρες ενεργού, μικτής και ετοιμότητας εφημεριών του μήνα, δηλαδή για τις πέραν των δύο (2) ενεργών εφημεριών, τις πέραν των δύο (2) μικτών εφημεριών και τις πέραν των δύο (2) εφημεριών ετοιμότητας, κατά μήνα, παρακρατείται φόρος με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) και με την παρακράτηση αυτή εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση για το ποσό των αμοιβών αυτών. Ο φορολογούμενος όμως, για αυτές τις πέραν των δύο από κάθε κατηγορία εφημερίες, έχει δικαίωμα να επιλέξει να φορολογηθεί αντί της αυτοτελούς φορολόγησης με είκοσι τοις εκατό (20%) και εξάντληση της φορολογικής του υποχρέωσης, με βάση την κλίμακα του άρθρου 9 του ν.2238/1994.

Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την περίπτωση β? του άρθρου 19 του ν.2892/2001, ισχύουν από τη δημοσίευση αυτού του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή για αμοιβές που καταβάλλονται από 9 Μαρτίου 2001 και μετά.

12. Με την παράγραφο 24 του κοινοποιούμενου άρθρου αντικαταστάθηκαν τα δύο πρώτα εδάφια της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν.2238/1994.

Με τις νέες διατάξεις συμπληρώνονται οι ρυθμίσεις που έχουν θεσπισθεί με την παράγραφο 1 του άρθρου 37 του ν.2874/2000, όσον αφορά την έκπτωση της δαπάνης για αγορά μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού από το συνολικό εισόδημα του φορολογούμενου φυσικού προσώπου.

Με τις νέες αυτές διατάξεις, πέραν των όσων έχουν διευκρινισθεί με την 1020641/10123/Β.0012/ΠΟΛ.1048/27.2.2001 διαταγή μας, με την οποία δόθηκαν οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 1, 2, 3, 4, 5 και 6 του άρθρου 37 του ν.2874/2000, ορίζεται ότι δικαίωμα τέτοιας έκπτωσης, με το ίδιο ποσοστό και ανώτατο όριο, έχουν και όσοι έχουν αγοράσει μερίδια μετοχικά και μικτά αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού που είναι συνδεδεμένα με ασφαλιστήρια συμβόλαια ζωής.

Στην περίπτωση όμως αυτή, το ποσό αυτής της δαπάνης, κατά το χρόνο που θα αφαιρεθεί από το συνολικό εισόδημα του φορολογούμενου (δηλαδή μετά τη συμπλήρωση 3 ετών από την αγορά τους), παράλληλα θα αφαιρεθεί και από το ποσό των ασφαλίστρων ασφαλίσεων ζωής ή θανάτου, προσωπικών ατυχημάτων, καθώς και ασθένειας, που έχει καταβάλλει ο φορολογούμενος κατά το ίδιο έτος.

Οι διατάξεις αυτής της παραγράφου, σύμφωνα με την παράγραφο 25 του κοινοποιούμενου άρθρου, ισχύουν για μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων που αποκτώνται από 1.1.2001 και μετά, καθώς και αυτά που αποκτήθηκαν μέχρι τις 31.12.2000, εφόσον δεν μεταβιβαστούν για τρία (3) έτη από τις 31.12.2000 και μετά.

Σημειώνεται ότι, όπως αναφέρθηκε και στην 1020641/10123/Β0012/ ΠΟΛ.1048/27.2.2001 διαταγή μας, με την οποία ερμηνεύτηκαν διατάξεις του ν.2874/2000, τα ποσά που καταβλήθηκαν για αγορές μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων μέχρι 31.12.2000 και εξακολουθούσαν να τα έχουν οι φορολογούμενοι στην κατοχή τους μέχρι την ημερομηνία αυτή, θα πρέπει να γραφτούν στους κωδικούς 995 - 996 του πίνακα 11 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων οικον. έτους 2001.

13. Με την παράγραφο 26 του κοινοποιούμενου άρθρου ορίζεται ότι, η προσαύξηση κατά ποσοστό είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του καθαρού εισοδήματος, που προσδιορίζεται με βάση τις διατάξεις της περίπτωσης β? της πα ραγράφου 5 του άρθρου 33 του ν.2238/1994, για τις επιχειρήσεις που εκμεταλλεύονται φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης που εκτελούν διεθνείς μεταφορές, δεν εφαρμόζεται για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από 1 Ιανουαρίου 1999 μέχρι και 31 Δεκεμβρίου 2000.

Υπενθυμίζεται ότι για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από αυτούς τους εκμεταλλευτές από 1.1.1999 μέχρι και 31.12.1999 είχε ήδη ανασταλλεί η πιο πάνω προσαύξηση με την 1010043/211/Α.0012/ΠΟΛ.1030/31.1.2000 διαταγή μας με την οποία δόθηκαν οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων του ν.2753/1999.