ΘΕΜΑ:

Σχετικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 25 του Ν. 27/1975, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 4 του Ν. 2238/1994, ορίζεται ότι γραφεία ή υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων οποιουδήποτε τύπου ή μορφής, ασχολούμενα αποκλειστικά με τη διαχείριση, εκμετάλλευση, ναύλωση, ασφάλιση, διακανονισμό αβαριών, μεσιτεία αγοραπωλησιών ή ναυπηγήσεων ή ναυλώσεων ή ασφαλίσεων πλοίων με ελληνική ή ξένη σημαία, πάνω από πεντακόσιους (500) κόρους ολικής χωρητικότητας, εξαιρουμένων των επιβατηγών ακτοπλοϊκών πλοίων και των εμπορικών πλοίων που εκτελούν εσωτερικούς πλόες, καθώς και με την αντιπροσώπευση πλοιοκτητριών εταιριών, ως και επιχειρήσεων που έχουν σαν αντικείμενο εργασιών τις ίδιες με τις παραπάνω αναφερόμενες δραστηριότητες, δύνανται, υποβάλλοντας σχετική αίτηση στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, να εγκαθίστανται στην Ελλάδα κατόπιν άδειας που χορηγείται με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εμπορικής Ναυτιλίας και η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Τα παραπάνω γραφεία ή υποκαταστήματα απολαμβάνουν των αναφερόμενων στην παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου διευκολύνσεων και απαλλαγών, εφόσον καλύπτουν με εισαγωγή συναλλάγματος μη υποχρεωτικά εκχωρητέου :

α) Τις ετήσιες δαπάνες λειτουργίας τους στην Ελλάδα με ισόποσο τουλάχιστον πενήντα χιλιάδων (50.000) δολαρίων Η.Π.Α. και

β) όλες γενικά τις πληρωμές στην Ελλάδα για λογαριασμό του ή για λογαριασμό τρίτων.

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 25 του Ν. 27/1975 ορίζεται ότι. στις απαλλαγές και διευκολύνσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου αυτού περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων και η απαλλαγή από κάθε φόρο - συνεπώς και από το φόρο εισοδήματος - τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή οποιουδήποτε τρίτου για το εισόδημα αυτών, που αποκτάται από εργασίες ή παροχή υπηρεσιών που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του ίδιου άρθρου.

3. Εξάλλου, με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του ίδιου ως άνω άρθρου και νόμου, ορίζεται ότι η με κοινή απόφαση παρεχόμενη άδεια εγκαταστάσεως είναι ισχύος πέντε (5) ετών και μπορεί να ανακληθεί πριν από την πάροδο του χρόνου αυτού σε περίπτωση που κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα το γραφείο ή υποκατάστημα παραβεί κάποιο όρο της άδειας εγκαταστάσεως των Α.Ν. 89/1967 και 378/1968 ή των διατάξεων αυτού του άρθρου, πράγμα που θα συμβεί και σε περίπτωση που το ως άνω γραφείο ή υποκατάστημα εκτραπεί σε δραστηριότητες ξένες προς τις αναφερόμενες περιοριστικά στις διατάξεις της παραγράφου 1 του ανωτέρω άρθρου 1, αιρουμένων στην περίπτωση αυτή των ανωτέρω απαλλαγών από του χρόνου τελέσεως της παραβάσεως.

4. Επίσης, με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 25 του Ν. 27/1975 ορίζεται ότι, τα ανωτέρω εφαρμόζονται ανάλογα, με τις ίδιες προϋποθέσεις και επί των ημεδαπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων, που έχουν ως αντικείμενο εργασιών αποκλειστικά τις εργασίες ή υπηρεσίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του ίδιου άρθρου.

5. Τα ανωτέρω γραφεία ή υποκαταστήματα μπορούν να προβαίνουν σε αγορά έτοιμης οικοδομής ή ακινήτου προς ανέγερση οικοδομής προκειμένου να ιδιοχρησιμοποιήσουν τη οικοδομή αυτή για τις ανάγκες τους χωρίς να θεωρηθεί ότι η ενέργεια αυτή αποτελεί ανάπτυξη δραστηριότητας ξένης προς τις αναφερόμενες στην παράγραφο 1 του ανωτέρω άρθρου εργασίες και συνεπώς χωρίς να δημιουργεί κανένα πρόβλημα στο γραφείο. Αντίθετα, εάν τα εν λόγω γραφεία προβαίνουν σε εκμετάλλευση της οικοδομής δι΄ εκμισθώσεως αυτής (εξαιρουμένης της εκμισθώσεως γενομένης άπαξ λόγω μεταστέγασης της επιχείρησης σε άλλη ιδιόκτητη ή μισθωμένη οικοδομή), ή με άλλο τρόπο, για απόκτηση εισοδήματος, η ενέργεια αυτή θεωρείται ότι αποτελεί ανάπτυξη δραστηριότητας ξένης προς τις από το νόμο επιτρεπόμενες κατά τα ανωτέρω δραστηριότητες τις οποίες αποκλειστικά και μόνο οφείλουν να αναπτύσσουν τα υπόψη γραφεία και υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων και των προς αυτές εξομοιουμένων ημεδαπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων και συνεπώς στην περίπτωση αυτή, η Διοίκηση δύναται να ανακαλέσει την άδεια εγκαταστάσεως, του γραφείου ή υποκαταστήματος και να άρει τις φορολογικές απαλλαγές και διευκολύνσεις, από τότε που τελέστηκε η παράβαση ( Ν. 9708/3698/ΠΟΛ. 28/1981, Ε. 2230/167/ΠΟΛ. 24/1982 εγκύκλιοι).

6. Μετά από όσα όλα αναφέρθηκαν πιο πάνω προκύπτει ότι, το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει στην Ελλάδα αποκλειστικά από την ιδιόχρηση ακινήτων από γραφεία αλλοδαπών ναυτιλιακών επιχειρήσεων εγκατεστημένων στην Ελλάδα με τις διατάξεις των Α.Ν. 89/1967, 378/1968 και Ν. 27/1975 απαλλάσσεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 25 του Ν. 27/1975, από το φόρο εισοδήματος (Υπουργείο Οικονομικών 1004018/10034/ Β΄ 0012/12-5-1993).

Αντίθετα, αυτό που προκύπτει από την εκμετάλλευσή τους (π.χ. εκμίσθωση, ανεξάρτητα αν αυτή είναι νόμιμη ή όχι) φορολογείται, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης δ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 101 και της περίπτωσης δ΄ του άρθρου 99 του Ν. 2238/1994, με τις γενικές διατάξεις φορολογίας του εισοδήματος.

Περαιτέρω, ο προσδιορισμός του καθαρού εισοδήματος θα γίνει με βάση τα οριζόμενα από την παράγραφο 9 του άρθρου 105 του Ν. 2238/1994 (Υπουργείο Οικονομικών 1065387/10376/27-5-1996).

Επίσης, προκύπτει ότι, αν παραχωρήσει χωρίς αντάλλαγμα, μέρος των ιδιοχρησιμοποιούμενων κτιρίων σε άλλα γραφεία του Α.Ν. 89/1967, το τεκμαρτό εισόδημα που θα προκύπτει από την παραχώρηση αυτή θα υπάγεται σε φορολογία, με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 105 του Ν. 2238/1994 (1115310/11028/2-12-1997 έγγραφο μας).

7. Τέλος, όπως μας γνώρισε το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας με το αριθμ. ΙΕ/51207/875/17-7-2000 έγγραφό του, ναυτιλιακή εταιρία του Α.Ν. 89/1967 έχει τη δυνατότητα να διαθέτει χωρίς ανταλλάγματα μέρος των ιδιόκτητων γραφείων της σε άλλη ναυτιλιακή του Α.Ν. 89/1967.

Η ευχέρεια όμως αυτή παρέχεται μόνο σε συγγενείς εταιρίες (μητρική - θυγατρική) ή σε εταιρίες αποδειγμένα των ίδιων συμφερόντων και εφόσον τούτο προβλέπεται ρητά στην άδεια εγκατάστασής της, αλλιώς θα πρέπει η άδεια αυτή να τροποποιείται ανάλογα.